سخن مترجم: متن پیش رو ترجمه بحثی مستقل از دکتر صائب عبدالحمید است که در کتاب «فلسفةالتاریخ فی الفکر الاسلامی» با عنوان «علم السنن الالهیة فی مدرسة العروة الوثقی» به چاپ رسیده است. در این بحث نویسنده، سید جمال الدین اسدآبادی و شاگردش محمد عبده را بنیانگذاران نوین فلسفه تاریخ قرآنی دانسته و تداوم مکتب آنها را که با نام مدرسه عروةالوثقی از آن یاد می کند، در دو قالب شارحان و نظریه پردازان با ذکر نم...

برخی از پژوهشگران قطب‌الدین شیرازی را صاحب دستاوردهایی مهم در علم اپتیک یا مناظر دانسته‌اند. تحقیق حاضر که بر اساس سه کتاب مهم قطب الدین شیرازی در علم هیئت با نام‌های نهایة الإدراک فی درایة الافلاک و اختیارات مظفری و التحفة الشاهیة انجام شده است، نشان می‌دهد قطب الدین شیرازی در هیچ بخشی از آثار مذکور به بحث رنگین کمان نپرداخته است. نتیجه این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که با اینکه شیرازی در زمینۀ ...

من الواضح ان العرب منذ القدم قد إهتمّ بظاهرة التعلیل و هذا الاهتمام ص ان ال ل غ ة ال ع رب ی ةعن الخطأ . فالغرض من هذا البحث هو دراسة هذه الظاهرة من خلال الکتب النحویة المخ ت ل ف ة والنظر الی آراء المخالفین و الموافقین لها . فحینما نراجع الی تاری خ ال ن ح و ن ری ب ع ض ال ن ح اةیرفضون استخدام التعلیل فی اللغة لانه بعیدة عن طبیعة اللغة و العربی لا یحتاج الیها فی ط ری قتعلیم اللغة العربیة و تعلّمها و...

الملخص عند ما نراجع کتاب «نهج البلاغه» وهو ذو مضامین متعدده ـ نجد الصور البیانیه فیه بوجه خاص قد تجلت بکثیر و قد استخدمت لأغراض بلاغیه عدیده تحمل فی طیاتها أهداف تربویه وإرشادیه وبالوقت ذاته لها مدلولات ومصادیق اجتماعیه وسیاسیه. من هذه الصور البیانیه المتمثله فی مجال التشبیه والمجاز والاستعاره والکنایه نجد قد استخدمت لوصف الحیوانات والطیور والحشرات والغرض من ذلک المعانی الثانویه لهذه الأغراض ا...

مقدمه: شاخص توانایی مشارکت (ϕ) به روشی مشابه شاخص هرش محاسبه می شود. زمانی گفته می شوند یک نویسنده دارای شاخص فی است که فرد موردنظر، فی هم نویسنده و حداقل فی بار رخداد هم نویسندگی داشته باشند در حالیکه سایر مقالات همان نویسنده، کمتر از فی بار رخداد هم نویسندگی دارند. این شاخص به بررسی وضعیت کیفی هم نویسندگی می پردازد و بیانگر این نکته است که نویسندگان به چه میزان توان (قدرت) مشارکت دارند. روش: ...

ابن ماجد از مشهورترین دریانوردان اسلامی است که حدود سدة قرن نهم در جلفار خلیج فارس متولد شده است . در دانش دریانوردی مهارت داشت تا جایی که به استاد و معلم و رئیس دانش دریانوردی لقب گرفته است. او دارای قصاید و ارجوزه های طولانی در دانش دریانوردی است و حدود 46 اثر علمی از خود به یادگار گذاشته است. وی در وضع اصطلاحات دریانوردی به زبان عربی مهارت داشته و از این حیث زبان عربی را تقویت کرده است. این...

در آیه هفتم آل عمران مراد از اتّباع در «یتبعون ما تشابه» پی جویی و جُستن متشابهات است، نه پیروی از متشابهات.تأویل در این آیه به معنای بیان مراد و معنای آیه متشابه به کار رفته است.محلِ وقف در «ولا یعلم تأویله الا الله و الراسخون فی العلم ..» «الله» نیست و «الراسخون فی العلم» عطفِ بر «الله» است.دلایلِ علامه طباطبایی(ره) بر عِدل بودنِ «والراسخون فی العلم یقولون ...» برای «و اما الذین فی قلوبم زیغ فیتون م...

این رساله که به زبان عربی نگاشته شده است ضمن طرح لزوم پژوهش در قرآن کتاب « الوجوه و النظائر » معروف به « وجوه القرآن و نظائره » تألیف دانشمند لغوی و ادیب محقق علامه شیخ ابوهلال حسن بن عبدالله ابن سهل بن سعید بن مهران « العسگری » متوفای 395 هجری را معرفی می کند. آثار دیگری نیز از این نویسنده باقی مانده است از جمله « التلخیص فی اللغة » « المعجم فی اللغه » « جمهرة الامثال » « کتاب الصناعتین » « ا...

إن الزمخشری عالم کبیر برع فی العلوم المختلفه من الحدیث والتفسیر وأصول الفقه والنحو والبلاغه والأدب. وصنّف التصانیف البدیعه، منها: الکشاف فی تفسیر القرآن، المفصل فی النحو، الأنموذج فی النحو وأساس البلاغه فی اللغه. وتفسیره الکشاف تفسیر قلّ نظیره بما برع فیه مولفه الزمخشری من المعرفه بعلوم کثیره لاسیما علوم البلاغه والبیان والإعراب والأدب. یمتاز هذا التفسیر بإحاطه مولّفه بالعلوم الکثیره ومعرفه لغه ...