فرصتی پیش آمد تا در سال 1359 سفری به لیبی داشته باشم، این سفر به مدت سه سال بطول انجامید. بعلت اهمیت روابط سیاسی ایران با کشور برادر جماهیر عربی سوسیالیستی مردمی لیبی از یک طرف و تازه بودن نظرات و عقاید معمرقذافی درباره ارائه طریق، جهت حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی ایشان که بعنوان نظریه سوم جهانی نامبرده شده است و عدم وجود منابع فارسی درباره کشور لیبی مرا بر آن داشت تا از سال 1359 به مطالعه دربار...

نظریه‌‌های "دولت" براساس دستگاه فلسفه‌‌ی پشتیبان‌‌شان تدوین می‌‌شوند و در تمامی حوزه‌‌ها - ازجمله اقتصاد سیاسی - نمود پیدا می‌‌کنند. با این پیش‌‌فرض که "حکمت متعالیه" دستگاه فلسفی پشتیبان جمهوری اسلامی است، طبیعتاً اقتصاد سیاسی دولت اسلامی نیز باید در چارچوب حکمت متعالیه بگنجد. در این راستا، پژوهش حاضر با استنباط و صورت‌‌بندی اصول اقتصاد سیاسی متعالیه از پایه‌‌های فلسفه‌‌ی سیاسی متعالیه، به بررس...

روابط ایران و ترکیه همواره ترکیبی از رقابت و همکاری، ولی باثبات بوده است. اغلب، دلیل این ماهیت متعارض، وضعیت ژئوپلیتیک متفاوت دو کشور قلمداد شده، ولی هم‌زمان، ژئواکونومی نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا کرده است. در طول سال‌های اخیر، با توجه به نیازهای متغیر دو کشور و تلاش برای دستیابی به توسعه اقتصادی، ابعاد جدیدی در روابط دو کشور بروز یافته که برخی منافع همکاری‌های دوجانبه را تقویت کرده و از تش...

بعد از بروز بحرانهای مالی کشورهای در حال توسعه ، از دهه 60 میلادی تحقیقات وسیعی در زمینه ظرفیت مالی کشور ها در پرداخت بدهی ها یشان انجام گرفته است.این امر هرچند طی دهه های محتلف دچار نوساناتی بوده است، لیکن امروزه یکی از موضوعات بحث برانگیز را در محافل اقتصادی تشکیل می دهد.در مجموع سه عامل برای تعیین ظرفیت در آمدهای دولت در نظر گرفته شده است: درجه توسعه یافتگی ، ترکیب بخشی تولید ناخالص داخلی و ...

توسعه، توسعه‌یافتگی و توسعه نیافتگی از دیر باز از مباحث بسیار مهم و اغلب چالش‌برانگیز در حوزه‌های مختلف علوم اقتصادی بوده است. در ایران نیز، آن چنان که بیشترین متفکران گفته‌اند از مشروطه تاکنون، جامعه‌ای در حال گذار و در حال توسعه را شاهد هستیم و طبیعی است که بحث توسعه، توسعه‌نیافتگی و علل عقب ماندگی ایران از دغدغه‌های مهم آنان بوده باشد. هر یک از این متفکران، از دیدگاهی به بررسی این امر پرداخت...

اقتصاد دانش‌محور نه تنها به عنوان یک نیاز اساسی برای کشورهای در حال توسعه نظیر ایران به شمار می‌آید بلکه اجتناب از حرکت به سمت چنین اقتصادی توان رقابتی را به شدت کاهی می‌دهد. با توجه به الزام اقتصاد کشور برای حرکت از اقتصاد سنتی منابع‌محور به سمت اقتصاد دانش‌محور، توجه به تجربه کشورهای مختلف می‌تواند خطای انتخاب مسیرهای حرکتی را کاهش دهد. این مقاله به بررسی تعاریف اقتصاد دانش‌محور و وضعیت اقتصا...

رئیس جمهوری خلق چین در 2013 میلادی، ایده جاده جدید ابریشم را در دو مسیر خشکی و دریایی مطرح کرد. سپس در جهت تحقق آن، چین دستورکارهای سیاسی مشخصی را اتخاذ کرده و به پیش برده است. این مقاله به تجزیه و تحلیل عوامل و محرک های اقتصادی ابتکار جاده و کمربند چین متمرکز است و در این راستا سوال اصلی این مقاله آن است که چه عوامل اقتصادی سبب پیش برد ابتکار جاده و کمربند چین شده است؟ در پاسخ این فرضیه طرح می...

اندیشه سیاسی، آن نوع نظرورزی است که در رشته‌های متعددی صورت‌بندی می‌شود. فلسفه سیاسی، ایدئولوژی سیاسی، الهیات سیاسی، و ادبیات سیاسی شاخص‌ترین انواع اندیشه سیاسی هستند. اگر چه در یک سیر تاریخی «علم سیاست» به «علم قدرت» تبدیل شد، ولی اکنون بار دیگر برای دست‌یافتن به «زندگی خوب»، «سیاست اندیشی» به سرآغازهای خود باز گشته است. با توجه به چرخش معرفتی «علم سیاست» به اخلاق، از یک‌سو، و چرخشی که در مطال...

از اواخر دهه 1970، با تغییر پارادایم غالب توسعه، بیشتر کشورها پیروی از سیاست های اجماع واشنگتنی را مورد توجه قرار دادند. بر اساس آموزه های این رویکرد، با حذف نقش دولت، بازارها کارآیی اقتصادی را افزایش می دهند؛ اما در عمل، کشور هایی که این سیاست ها را دنبال نمودند، به دلیل نبود زیرساخت ها و نهاد های لازم، با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی زیادی رو به رو شدند. در این شرایط، به مرور افکار تجدیدنظ...