از برجسته‌ترین چهره‌های علمی دورۀ قاجار علی‌محمد اصفهانی (1215-1293ق/1800-1876م) است که سال‌های بنیادین حیات علمی و حرفه‌ایش در اصفهان، یعنی پیش از آغاز آشنایی او با علوم اروپایی از طریق مدرسۀ جدید دارالفنون، سپری شده است. تعدادی از آثار علمی اصفهانی به سبک رساله‌های ریاضی قدیم همچون مفتاح الحساب کاشانی یا عیون الحساب محمدباقر یزدی نوشته شده‌اند، در حالی که به نظر می‌رسد آثار دیگر او به سبک و س...

همانطور که مورّخین تاریخ را «قبالهٔ نجابت و سند بزرگواری» هر ملتی می‌دانند، به طور مسلّم تاریخ ریاضیات نیز از چنین جایگاهی برای مردمان سرزمینش برخوردار است. در این میان علم حساب به دلیل مقام والایی که در سرزمین وسیع ریاضیات دارد مورد توجّه خاص بوده است. در این نوشتار تاریخ تکوین علم حساب در ایران را به اختصار مرور و بررسی می‌کنیم.

برای بررسی تجربی و عددی مسائل با سطح آزاد باید در ابتدا مسأله آنالیز ابعادی شود. این آنالیز بدان علت انجام می گیرد تا اعداد بدون بعد مسأله تعیین شوند. پس از تعیین این اعداد در بررسی تجربی پدیده، مجموعه آزمایشگاهی و نمونه باید به گونه ای انتخاب شوند که اعداد بدون بعد پدیده اصلی در ابعاد واقعی با اعداد بدون بعد نمونه آزمایشگاهی یکی باشند. در مسائل سطح آزاد، متأسفانه در بررسی های تجربی تنها به یکی...

سابقه و هدف: وضعیت عناصر غذایی در گیاهان با عملکرد زیاد می تواند یک معیار واقعی برای ارزیابی رشد و وضعیت مطلوب عناصر غذایی در گیاه باشد. اولین قدم در اجرای هر روش تشخیص تغذیه ای، تعیین اعداد مرجع می باشد. این پژوهش با هدف تعیین اعداد مرجع، دامنه غلظت مطلوب و محدودیت عناصر غذایی به روش تشخیص چندگانه عناصر غذایی (cnd) برای پرتقال صورت گرفت. مواد و روش ها: این تحقیق در 30 باغ مرکبات از مناطق گرمسی...

در این مقاله که بر مبنای کارکرد تمثیلات تعلیمی در شرح رباعبّات جامی - که رساله ای در شرح وحدت وجود و آرای ابن عربی است- سامان یافته و موضوع با تکیه بر جنبه تعلیمی آن در ترازوی بحث و نظر سنجیده شده است. ابتدا دربارۀ تمثیل؛ وحدت وجود و تجلّی به کوتاهی توضیحاتی داده شده، سپس تمثیل های موجود در متن، در زیر هشت بخش جداگانه شامل تمثیل «نور و خورشید، آتش، آیینه، شیشه، جریان آب، دریا و بحر، حروف و اعداد»...

در این مقاله، مدلی برای ارزیابی و رتبه بندی پروژه های عمرانی ارائه می شود. این مدل بر پایة شش شاخص کلیدی و در چارچوبی مفهومی ارائه شد. شاخص های اصلی ارزیابی عبارت اند از: حسن سابقه، توان تجهیزاتی، توانمندی مدیریت و نیروی انسانی متخصص، توانمندی اقتصادی و مالی، تجربه و توانمندی های فنی. شاخص های مذکور و وزن آنها از مطالعات پیشین استخراج شدند. به دلیل اینکه برخی ابعاد مورد ارزیابی دارای ابهام بودن...

در دو دهه اخیر، رتبه ­بندی کمیت­های فازی یک طیف وسیعی از مطالعات در حوزه نظریه مجموعه­ های فازی را به خود اختصاص داده است. در بسیاری از مواقع، همچون برنامه ریزی ریاضی فازی تصمیم­ گیرنده نیازمند آن است که برای انعکاس نظر خود از اعداد فازی نوع lr استفاده کند. ولی در بیشتر روش­هایی که برای رتبه­ بندی اعداد فازی ارائه شده است، نویسندگان نوع خاصی از اعداد فازی را مثل اعداد فازی مثلثی، ذوزنقه­ای و یا...

در این مقاله آشکارسازی با استفاده از روشهای عددی مبتنی بر نمونه برداری مونت کارلو بررسی شده است. در این روشها با استفاده از تولید اعداد تصادفی عملیات تخمین پارامترهای نامعلوم و یا محاسبه آماره آشکار ساز انجام می پذیرد. به عنوان نمونه دو آشکار ساز بر مبنای روش نمونه برداری اهمیتی1 ارایه می شود. در این آشکار سازها،که آن را آشکار ساز ذره ای2 می نامیم، با استفاده از تولید اعداد تصادفی اقدام به محاس...

در این مقاله یک روش تاپسیس جدید مبتنی بر اعداد فازی شهودی ذوزنقه ای برایتصمیم گیری گروهی معرفی می گردد که در آن، ارزش گذاری گزینه ها نسبت بهشاخص ها و ارزش های وزنی شاخص ها با استفاده از اعداد فازی شهودی ذوزنقه ایتعیین می گردد و اوزان نظرات تصمیم گیرندگان نیز نامعلوم هستند. در روشپیشنهادی، برای تعیین ارزش های وزنی شاخص ها و نظرات تصمیم گیرندگان ازارزش های مورد انتظار و عملگر میانگین وزنی اعداد ف...

شمارش کوموزومی 14 گونه از جنس Acantholimon  گزارش می‌شود که همگی آنها متعلق به ایران بوده  و13 گونه برای اولین بار گزارش می‌شوند. بر اساس مطالعه انجام یافته اعداد 7  و8 به عنوان اعداد پایه کروموزومی معرفی می‌شود