هر فردی برای اعتقادهای خود دلایلی – هر چند خیلی سست- دارد و بر اساس آنها به امری معتقد می شود. باورهای دینی ازجمله مهم­ترین باورها هستند که در رشته­های گوناگون علمی به بررسی آنها و پشتوانة معرفتی آنها پرداخته­ شده است. متکلمان مسلمان – به عنوان مدافعان دین- در ابتدای کتب کلامی خویش با عنوان «احکام النظر» به بررسی بایسته­های معرفتی برای اثبات باورهای اعتقادی، از جمله توحید، پرداخته­اند. آنها از ...

مسئلۀ اصلی این پژوهش این است که از منظر غزالی ملاک­های اصلی سعادت عظمی چیست؟ روش تحقیق آن توصیفی ـ تحلیلی است. غزالی در مکتوبات مختلف خویش ملاک­های متعددی برای وصول به سعادت عظمی و تحقق آن بیان می­کند که عبارت اند از: ­­معرفت الهی، تقرب به خدا، لقای الهی، نظر به وجه الهی در آخرت، داشتن بیشترین حب به خدا در آخرت، تفکیک سعادت عظمی از حیث نظری و عملی. او برای تحقق عامل پنجم (داشتن بیشترین حب به خد...

سلامت به لحاظ برخورداری از ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی مفهوم بسیار پویایی است. مجموع نظرات مربوط به معنویت را می­توان در دو رویکرد کلی جمع‌بندی نمود؛ الف) معنویت به­عنوان مفهوم عام معنایابی. ب) معنویت به ­عنوان به هم پیوستگی با خدا / الوهیت. از سویی هیچ یک از رویکردهای غربی قبول ندارند که انسان­ها قرار است خلیفه خداوند روی زمین باشند. بنابراین سوال اصلی این پژوهش این است که بر اساس آموزه...

تأثیر روان شناسی جدید بر تفسیر آیات قرآن و تفسیر فطرت خداپرستی مورد بحث قرار گرفته است. تفسیر قرآن با نگاه و بهره گیری از داده های روان شناسی بسیار نقش آفرین است. این نوشتار ناخودآگاه روحی در نظریه ویکتور فرانکل را به بحث و بررسی می گیرد. فرانکل دو ناخودآگاه روحی و روانی برای انسان برمی شمارد. ناخودآگاه با نبود سرکوب به سطح آگاه ارتقا می یابد و سرکوب آن چه در سطح آگاه قرار دارد به ناخودآگاه ران...

این پژوهش رابطه بین سلامت روانی (نشانه‌های بدنی، اضطراب و بیخوابی، افسردگی و نارساکنش‌وری اجتماعی)، سبکهای مقابله با تنیدگی (مسئله محور، اجتنابی و هیجان محور) و بازخوردهای مذهبی (اعتقاد به اصول دین، دوستی و بندگی خدا و عمل به مناسک مذهبی) و رضایت از زندگی را بررسی کرد. با یک انتخاب تصادفی120 نفر (55 مرد با میانگین سنی 30 سال و 65 زن با میانگین سنی 27 سال) از مردم شهر اصفهان به پرسشنامه‌های سلام...

معنای زندگی، یکی از مباحث مهم فلسفی است که از دیرباز تحت عنوان «هدف زندگی» مطرح بوده است. اینکه معنای زندگی چیست، و چرا ما آفریده شدیم، و اینکه چرا باید این همه رنج را در زندگی تحمل نماییم، از پرسش های اساسی و همیشگی انسان است. در این راستا، دیدگاه مفسر و فیلسوف معاصر، علامه طباطبایی که تأثیر افکارش بر اندیشمندان پسین، بر کسی پوشیده نیست، مورد بحث قرار گرفته است. نکته بدیع این است که از نگاه ای...

در میان مسائل خداشناسی، اثبات وجود خدا از اهمیت خاصی برخوردار است. حاصل کوشش شمار زیادی از فیلسوفان و متکلمان، مجموعه متنوعی از براهین فلسفی در اثبات وجود خداوند است که یکی از قدیمی‌ترین آن‌‌ها، برهان جهان‌شناختی است. در این مقاله، تقریر سوین‌برن از این برهان موردبررسی قرار گرفته است. نقطه‌ی عزیمت او در اثبات وجود خدا، جهان پیچیده‌ی فیزیکی است. او تبیین‌های علمی از جهان را که بر مبنای قوانین ما...

در مطالعات جامعه‌شناختی اخیر، بی‌تفاوتی اجتماعی از مهم‌ترین مسائل جوامع جدید است و در این پژوهش به بررسی بی‌تفاوتی اجتماعی دانشجویان در ارتباط با امید سیاسی پرداخته می‌شود؛ زیرا این امید یکی از عناصر مهم هر جامعه‌ای به‌شمار می‌رود. در این مطالعه از نظریة انتخاب عقلانی به‌عنوان چهارچوب نظری استفاده شده، روش این پژوهش نیز پیمایش است و با استفاده از ابراز پرسشنامه در میان نمونة 400 نفری از دانشجوی...

احدیت، قلۀ توحید است که سوره توحید این مرتبه را گزارش می­کند؛ آن هم در ظاهری سهل و ممتنع و ساختاری سلبی که از معرفی­های اثباتی معمول، متفاوت است. در نوشتار حاضر با روش معناشناختی (واژه­شناختی، روابط هم­نشینی، جانشینی و سیاق) و تحلیل روایات و تفاسیر، مفهوم قرآنی احد، واکاوی و سپس با احدیت عرفانی، مقایسه و موازنه و درنهایت، فضای ادراکی آن به تصویر کشیده شده است. توصیفات سلبی از احدیت به شناخت‌پذی...