تبیان یکی از مهم ترین آثار تفسیری شیخ طوسی است که دارای ویژگیهای مهمی همچون بهره گیری از عقل و نقل می باشد. شیخ طوسی در تفسیر آیات، از قرآن، روایات اهل بیت (علیهم السلام)، مطالب تفسیری صحابه و تابعین، اقوال مفسران و دیگر دانشمندان اسلامی مانند لغویین، استفاده می کند. همچنین عنصر عقل نیز یکی از پایه های اساسی روش تفسیری تبیان به شمار می رود. از منظر شیخ طوسی، آن دسته از اخبار آحاد در تفسیر مطرود...

بحث سیاق از مباحث کلیدی و زیربنایی در حوزه علوم قرآنی و اصول تفسیری است. این نقش کلیدی در حوزه‌های معارفی دیگر هم‌چون فقه و اصول نیز مطرح است. دانشمندان علوم قرآن و تفسیر، از سیاق بسیار یاد کرده‏اند و آن را مورد استناد قرار داده‏اند، ولى تعریف دقیقی از سیاق ارائه نکرده‌اند و هم‌چنین در تحقق سیاق، دو شرط ارتباط صدوری و ارتباط موضوعی را بیان کرده اند، که به نظر می‌رسد این دو شرط باید مورد واکاوی ...

نوشتار پیش روی، با نام «بررسی سبک تفسیری حجه التفاسیر و بلاغ الإکسیر» در سه فصل، سامان یافته و به برشماری و تحلیل مبانی و قواعد و روش ها و گرایش های تفسیری نگارنده آن می پردازد. فهم و تفسیر قرآن بر نهادهایی اساسی استوار است که همان پیش باورها و مبانی مفسر در تفسیر قرآن به شمار می روند. از دیگر سو، دانش تفسیر، دارای قواعد و ضوابطی است که پایه های اساسی فهم قرآن بر آن ها استوار است. روش‏ تفسیری ...

محمد بن العباس بن علی بن مروان بن الماهیار(متوفای قرن چهارم) از جمله محدثان معاصر کلینی ? می باشد. او دارای آثار متعددی در موضوعات فقه، اصول، تفسیر قرآن و ... است. روایات تفسیری وی در چهار کتاب «تأویل ما نزل فی النبی ?، تأویل ما نزل من القرآن فی أهل بیت ?، تأویل ما نزل فی شیعتهم، تأویل ما نزل فی أعدائهم»، به عنوان منبع برای مفسران بعد از خود بوده است. مساله اصلی این پژوهه بازیابی، گونه شناسی و ...

موقعیت جغرافیایی و طبیعی استان خوزستان باعث شده این استان بعنوان گذرگاه طبیعی ورود کالا،اقوام و اندیشه های مذهبی مختلف مطرح گردد.از جمله ادیان و فرقه هایی که وارد این استان شدند عبارت بودند از یهود،صابئین،مسیحیت،شیعه، خوارج و معتزله.که در زمینه ورود ادیان قبل از اسلام می توان به هجوم ملل مختلف به پیروان ادیان مورد بحث وبه اسارت در آوردن و منتقل شدنشان به این استان اشاره کرد.و در زمینه ورود فرقه...

ادعاهای مختلفی در مورد تفسیر قرآن وجود دارد. بنابر اعتقاد شیعه، روش صحیح تفسیر قرآن بدون مراجعه به روایت ممکن نمی باشد. اما گروهی از وهابیون این اعتقاد را ندارند. از جمل? این نووهابیون که ادعای «قرآن بسندگی» دارند، آقای ابوالفضل برقعی است. در این رساله روش تفسیری نووهابیان با تکیه بر کتاب «تضاد مفاتیح الجنان با آیات قرآن» مورد بررسی قرار گرفته است. روش تفسیری برقعی با توجه به دلایل و ادعاهای و...

جریان شناسی تفسیر، به معنی شناختن و شناساندن جریان های تفسیری است؛ به گونه ای که فرایند شکل گیری و گسترش جریان های گوناگون تفسیری تبیین شود و تأثیر فضای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در این موضوع سهم بندی شود و درجۀ تأثیرگذاری مفسرانِ پیشین بر آراء و شیوه های تفسیری مفسران سده های پسین معیّن شود. جریان شناسی تفسیر در اندلس، در گرو شناخت زنجیرۀ فکر تفسیری و شبکه مفسران غرب اسلامی و مطالعۀ معیارهای حاکم ...

تفسیر به جا مانده از امام سجاد?علیه السلام? که به صورت روایت به ما رسیده است، علاوه بر گونه های تفسیری مانند روش قرآن به قرآن، روش عقلی، تفسیر واژگانی و... مباحثی چون بیان اختلاف قرائت، ترسیم فضای نزول، تأویل و جری وتطبیق را نیز دربردارد. اصحاب مفسّر امام سجاد?علیه السلام?، از روش های قرآن به قرآن، تفسیر واژگانی، تبیین مصداقی، ترسیم فضای نزول، قرائت و روش روایی استفاده کرده اند اما تفسیر بطنی ...

شناخت چگونگی بنیان شهر کوفه و روند تحول ساختار جمعیتی آن, از تإسیس در سال هفده هجری قمری تا ایام حکومت امام علی(ع), نقش بنیادی در تبیین و معرفی جناح های سیاسی در نیمه سده هفتم میلادی/قرن اول هجری دارد. این جناح ها در حوادث منجر به قتل خلیفه سوم, و موضع گیریهای ایام حکومت امام علی(ع) نقش اساسی ایفا کردند. به گمان نویسنده, خاستگاه اجتماعی ـ اعتقادی هسته مرکزی نیروهایی که قیام سال 35 هجری را رهبری...

در پژوهشی با عنوان «جریان شناسی کلامی- سیاسی» باید جریان هایی شناسایی شوند که هم ، پشتوانه کلامی و هم، کنش سیاسی داشته و چشم به قدرت دوخته باشند. هر دوره ای را که برای تاریخ اسلام فرض بگیریم، می توان جریان های کلامی- سیاسی را در آن دوره رصد نمود. شناخت این جریان ها از آن رو که فضایی از شرایط سیاسی آن دوره را ترسیم می کنند، بسیار موجه است. تمرکز این نوشتار، بر مقطعی از تاریخ اسلام است که در آن ب...