سفر خیالی در شعر عربی نمونه¬ای است که برخی از جوانب و دیدگاه¬های فکری و هنری مرتبط با واقعیّت¬های عربی را که در نهضت فرهنگ عربی معاصر حائز اهمیّت بوده¬اند، به تصویر می¬کشد. انسان از زمان خلقت با بهره جستن از این سفرها و با به کارگیری آن به عنوان فنی ادبی توانسته است احساسات و تصاویر زندگی¬ خویش را ترسیم نماید .جمِل صدقی الزهاوی ِیکی از شاعران بلند آوازه¬ی ادبیات معاصر عراق, با قصیده بلند «ثوره فی ا...

تمنّای جاودانگی از دیرباز، در رویکرد فرجام‏نگر اندیشه‏ی بشری، ناب‏ترین، دلنشین‏ترین و شاید، غم‏انگیزترین ترانه‏ای بوده است که در ادوار مختلف تاریخ، بن‏مایه و عصاره‏ی برجسته‏ترین غزلواره‏های آفرینش را در ذهن نوع بشر برساخته است و پرداختن بدین مفهوم نه تنها در دوران معاصر در ادبیات مشرق عربی و بویژه نزد سرایندگان مکتب تمّوز، امری دلکش و گریزناپذیر می‏نماید بلکه از گاهِ سرودن اسطوره‏ی گیلگَمش و جستجوی...

هدف این پژوهش آن است که نقش ادبیات تطبیقی را در خدمت به ادبیات اسلامی و انتقال این ادبیات به همه سرزمین‏های جهان نشان دهد؛ زیرا ادبیات تطبیقی از زمان بوجودآمدنش، جهانی بودن ادبیات اسلامی و تأثیر آن را بر ادبیات جهانی، به ویژه بر ادبیات اروپایی، به رسمیت شناخته است و ما نیز بر اساس همین دیدگاه، می‏توانیم خطوط اصلی این پژوهش را به شکل زیر ترسیم نماییم: عواملی که به جهانی شدن ادبیات اسلامی کمک کرد...

چکیده اسطوره سندباد در هفت قصیده از دیوان صلاح عبدالصّبور آمده است. این اسطوره در شعر وی بر مضمون­­هایی همچون: سرگشتگی، فرار از واقعیّت­های تلخ زندگی، شناخت و معرفت و سرکشی و نوآوری دلالت دارد. سندباد به روش­های گوناگونی در شعر عبدالصّبور آمده است؛ گاهی نقاب شاعر است و گاهی قهرمان روایت اوست. حضور وی اشاره­وار، نمادین و با گفتگوهایی گاه عامیانه و گاه عالمانه است. سندباد در شعر عبدالصّبور سه چهره مخ...

یکی از مطرح ترین و گیراترین مباحثی که اکنون توجه منتقدان شعر معاصر عرب را به خود جلب کرده، بحث نقاب و کارکرد آن است که در بین فارسی-زبانان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یافت ها و دریافت های ما در این جستار متوجه نقاب و کارکرد آن می باشد. پرسش هایی که در اینجا در گسترة دید خود قرار دادیم و تلاش نمودیم تا به آنها پاسخ بگوییم از این قرار است: نقاب چیست و ریشه های آن را باید در کجا جست؟ بین چهره ه...

پذیرش این اصل مسلم که هنر و ادبیات میراث مشترک جامعه بشری است، مستلزم قبول ارتباط زنجیره‎ای این مقوله در فرهنگ های ملل و تأثیر متقابل آفرینش های هنری بر یکدیگر خواهد بود. ادبیات تطبیقی (comparative literature) که در زبان عربی به آن «الأدب المقارن» می‎گویند یکی از شاخه های ارزشمند و مهم علوم ادبی معاصر و یکی از پایه‎های نقد ادبی جدید است که ما را از تأثیر پذیری ادبیات ملل مختلف و همچنین تأثیر پذ...

گزارش تأثیر قرآن به عنوان یک فرهنگ، بر زبان و ادب پارسی است. زبان تأثیر زیادی بر ادبیات دارد و با دگرگونی زبان و فرهنگ، ادبیات نیز دگرگون می گردد. جامعه و فرهنگ در ساخت یک متن ادبی تأثیر گذارند به گونه ای که یک متن ادبی بدون شناخت جامعه و فرهنگی که متن در آن شکل گرفته امکان پذیر نیست چنان آشناست که شناخت یک فرهنگ نیز از طریق ادبیات امکان پذیر می گردد. زبان نیز بر فرهنگ تأثیر ژرفی می نهد. هنگامی...

چکیده پایان نامه ی حاضر ترجمه ای است از کتاب«المسرحیه فی الأدب العربی الحدیث» اثر د. خلیل الموسی. موضوع این کتاب پیرامون نمایشنامه نویسی در ادبیات عرب است که در ابتدا به بررسی مرحله ی پیش از نمایشنامه و نمایش و آرای متضاد در این زمینه پرداخته است. سپس در مورد سه نفر از پیشگامان نمایشنامه( مارون نقاش، ابو خلیل قبانی، یعقوب صنّوع) که نقش اساسی در نمایش عربی در بیروت و قاهره دارند سخن به میان آو...

رمان «ما تبقی لکم» اثر غسان کنفانی، شاعر و داستان نویس معاصر فلسطینی، بر اثر کاربست تکنیک های جدید داستان نویسی، در زمرة نخستین رمان های مدرنی به شمار می رود که توانسته است در روند نوآوری و شکوفاییِ ادبیات داستانی عربی  سهم بسزایی داشته باشد؛ از آن جا که این رمان در زمرة ادبیات داستانی جریان سیلان ذهن قرار می گیرد، گسستگی زمان حاکم بر این نوعِ داستانی موجب شده است که روایت داستان در صحنه های مختل...

به دنبال ابهام رفتن همیشه از سرگرمی های بشر از آغاز خلقت تا کنون بوده و شیرینی و حلاوت در کشف رازها و مبهمات،مطلبی بوده که بر دل و روح انسان ها مستولی می گشته. حال اگر این ابهام فردی باشد از تبار پیامبران، موضوع را پیچیده تر و لذت بخش تر می نماید. خضر(ع) از زمان تولد تاکنون ، رمزی است از رموز آفرینش و صحه ایست بر قدرت لایتناهی پروردگار بلند مرتبه.به دلیل شیرینی شناختش هر کسی رهسپار وادی تحقیق م...