جام مرودشت برای نخستین بار به عنوان قدیمی ترین شیء سالن طلای نمایشگاه «شکوه ایران» و نیز نمایشگاه «زن در گذر زمان» در موزة ایران باستان به نمایش درآمد. آشنایی با داستان چگونگی کشف این جام گران بها و باستان شناس آن، خالی از لطف نیست. به همین مناسبت، خلاصه ای از این ماجرا به نقل از دکتر «علی اکبر سرفراز» باستان شناس این جام آورده شده است.

تقدیرگرایی (فاتالیسم) یکی از ویژگی‌های جوامع سنتی شرقی و اعتقادی است که طبق آن، سرنوشت انسان از قبل مقدر شده و تمامی امور براساس مقدرات رخ می‌دهد و جای‌گاهی برای انتخاب و اختیار انسان وجود ندارد. در این مقاله، پس از ریشه‌یابی عنصر تقدیرگرایی در ایران، نشانه‌های آن، از جمله: ستاره‌پرستی و اخترشناسی، بخت، نذر و صدقه و اعتقاد به نیروهای ماوراءالطبیعی، در شاه‌نامه و چهار اثر حماسۀ مذهبی دیگر (علی‌ن...

شناخت گاهشماری ، مستلزم شناسایی پدیده های نجومی و برخی ارکان و مفاهیم مرتبط با گاهشماری است. در بخش اول این تحقیق ، شب و روز، ساعت و گاهشماری شبانه روز، هفته ، ماه و انواع آن فصول و سال در تقویمهای مختلف تشریح شده و از هریک تعریفی ارائه شده است. بخش دوم تحقیق تحت عنوان گاهشماری های پیش از گاهشماری زرتشتی نام گرفته است. در بخش سوم جشن های مهم در تقویم زرتشتی و گاهشماری عرفی و وهیژکی ، اعمال کبیس...

موضوع این رساله رصد دو ستاره است که نماینده دو گروه مهم از ستاره های متغیر هستند. برای رصد این دو ستاره از دستگاه نورسنجی وینگ استفاده شده است. در این دستگاه نورسنجی عمق یکی از خطوط جذبی اکسید تیتانیوم در مادون قرمز اندازه گیری می شود.

بهمن نامه ، برزونامه و بانو گشسب نامه که در این پژوهش بررسی شده اند , سه اثر حماسی ارزشمند و باز مانده از روزگار باستان هستند که مطالب شاه نامه را در باره ی خاندان رستم تکمیل می کنند . و می توان آن ها را دنباله ی شاهکار ارجمند حکیم توس دانست. می توان عنصر پیش گویی را که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته شده است , از ویژگی های مهم داستان های حماسی دانست. پیش گویی در داستان وارد می شود و داستان ...

این طرح به منظور بررسی اثر کود نیتروکسین تحت شرایط قطع آبیاری بر روی صفات فیزیولوژیک ارقام ارزن علوفه ای pearl millet در منطقه دامغان در سال زراعی 1392_1391 به صورت طرح کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی اجراء شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری {شاهد (آبیاری کامل)، قطع آبیاری در مرحله ابتدای گلدهی و قطع آب در مرحله انتهای گلدهی} در کرت های اصلی و استفاده (+) و عدم استفاده (-) از ...

نامۀ باستان، اثر میرجلال‌الدین کزازی، در ویرایش و گزارش شاهنامۀ فردوسی است. این اثر در حوزۀ ویرایش و نشانه‌گذاری و حرکت‌گذاری، خواننده را در خواندن و فهمیدن متن یاری می‌کند؛ البته بار اصلی این اثر، در زمینة گزارش است. بحث‌های زبانی و ادبی، ریشه‌شناسی واژه‌ها در زبان‌های ایرانی و بحث‌های اسطوره‌شناختی، دربردارندة نکته‌های مفیدی است؛ اما نامۀ باستان می‌تواند بهتر از این باشد. به همین سبب کزازی، خ...

هرچند ایران باستان جایگاه امپراتوری‌های بزرگی بود که باعث بخش عظیمی از تحولات جهان در آن زمان شد،به‌علت برجای نماندن اثر سترگ تاریخی از آن دوران، برخی مورخان به این نتیجه رسیده‌اند که ایرانیان باستان فاقد هرگونه آگاهی و آثار تاریخی هستند. در این مقاله سعی شده است برپایة شواهد، مدارک و اسناد تاریخی شامل کتیبه‌ها، روایت‌های مورخان یونانی- رومی، و همچنین آثار بر‌جای‌ماندة نوشتاری از ایرانیان باستا...

  سخن دربارۀ تأثیرپذیری فلاسفۀ یونان باستان به‌ویژه افلاطون از اندیشۀ شرقیان و ایران باستان، بسیار گفته شده است. آثار گوناگونی از خود متفکران غربی نیز دربارۀ این مسئله بر‌جای مانده است. ما در این مقاله بر آنیم تا گوشه‌ای از این تأثیرپذیری را در اندیشۀ فلسفی افلاطون، بازخوانی کنیم. نظر برخی مورخان غربی فلسفه دربارۀ زادگاه و منشأ فلسفه، نظر ما را جلب کرده است. امیل بریه بر آن است که نمی‌توان پاسخ...

در جستجوی مرهشی باستان در منطقه پشتکوه استان ایلام ] 1[ ابراهیم مرادی* خداکرم مظاهری** چکیده هدف این تحقیق مطالعه و بررسی منابع تاریخی در مورد شهر یا منطقه‌ی مرهشی است. این مکان یکی از نواحی پرحادثه‌ی ایران در هزاره‌های دوّم و سوّم ق.م. بوده است. مرهشی در بیشتر دوران حیاتش یکی از متحدان مهم ایلام باستان بوده و در متون و کتیبه‌های به جای مانده همواره نام آن در...