توحید اصل اول همه ی فرق و مذاهب اسلامی است. با این وجود در جزئیات این اصل میان آنها اختلافات اساسی وجود دارد. از جمله ی مهم ترین و بحث برانگیزترین شاخه های توحید، موضوع اسماء و صفات خداوند متعال است. اینکه خداوند اسم یا صفت دارد یا خیر و اگر دارد، چگونگی اتصافش به اسماء و صفات، مهم ترین مسائل این بحث است. یکی از گروه های مهم اسلامی، «مکتب اعتزال» است. عمده شاخصه ی این مکتب، خلاف دیگر فرق اهل سن...

مسأله اصلی این پایان نامه عبارت است از معیارشناسی غلو در روایات معصومان(ع) که به بررسی اندیشه های غالیانه از لسان معصومان علیهم السلام می پردازد؛ زیرا آنان میزان سنجش درستی ونادرستی هر اندیشه، باور و رفتاری هستند. این پایان نامه مشتمل بر یک مقدّمه (طرح تحقیق) و سه فصل است. فصل اول، شامل سه بخش است که در آن به مفهوم شناسی غلو در لغت و اصطلاح، پیشینه غلو در ادیان گذشته، اسلام و قرآن و اسباب غلو...

 ذکر نمونه‌هایى از فضائل و مناقب اهل بیت پیامبر (ع) از تفسیر "مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار" اثر محمد بن عبدالکریم شهرستانى (548 - 479 ق.( است. او از فلاسفه مسلمان و امام در علم کلام و ادیان و مذاهب بود. در اشعرى بودن شهرستانى در اصول و شافعى بودن در فروع، غلو در تشیع، اسماعیلى بودن، تمایل به فلسفه و یا مخالفت با آن، اقوال گوناگون وجود دارد، ولى با تأمّل در تفسیر او عشق و ارادت وى نسبت به خاند...

خداشناسی از موضوعات بسیار اساسی و حائز اهمیت در قرآن کریم و بیانات ائمه (علیهم السلام) است. در موارد فراوانی از آیات قرآن و کلام ائمۀ اطهار به ویژه حضرت علی (ع)، با تعابیر مختلف به راه های خداشناسی اشاره شده است، از مهم ترین این راه ها؛ راه فطرت، راه عقلی- حسی؛ و راه عقلی- فلسفی است. از آنجا که نهج البلاغه پس از قرآن کریم، ارزشمندترین کتاب هدایت و انسان سازی محسوب می شود و در جای جای آن، انعکاس...

نخستین گام های مفسران در تدوین تفاسیر، جمع آوری روایاتی بود که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به تفسیر آیات می پرداخت، روایاتی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و یا ائمه (علیهم السلام) که در تفسیر آیات به آن استناد می شد، این روش در عصر حضور و پس از آن نیز روش معمول برای تفسیر قرآن کریم بود تا اوایل قرن چهارم هجری که جهان اسلام با تحول دانش تفسیر مواجه شد و با رشد عقل گرایی به ویژه در مدرسه...

از میان این مبارزان نمی توان نقش شاعران دوره ی فترت را نادیده گرفت، که مدح و ستایش پیامبر (ص) و اهل بیت مطهرش(علیهم السلام) را سرلوحه ی کار خویش قرار داده، و در قالب شعر اندیشه ی ناب محمدی را که همان دوستی اهل بیت(ع) است، در جامعه رواج دادند و اشعار خود را با استناد به آیات قرآن و احادیث شریف با توسل به پیامبر(ص) و اهل بیت(علیهم السلام) مزین نمودند. و جلوه های زیبایی را که نشأت گرفته از چشمه سا...

بسیاری از محققان از جمله مشایخ صوفیه در طول تاریخ، تعاریف متعددی از عرفان و تصوف ارائه کرده اند. نخستین تعریف از آنِ معروف کرخی (وفات: 200 هـ. ق) می باشد. نیکلسون در پیدایش و سیر تصوف 78 تعریف از تصوف، ذکر کرده است که البته این تعاریف تنها از سه کتاب (تذکره الاولیاء، رساله قشیریه و نفحات الانس) برگرفته شده اند و هیچ کدام آن طور که باید جامع و مانع نیستند. به نظر می رسد در این میان، دکتر شفیعی کد...

1ـ آموزش قرآن به حسب معلم ، متعلم و سطح آموزش متفاوت و دارای مراتب است که در عالی ترین مرتبه معلم خداوند و متعلم رسول الله ( صلی الله علیه و آله ) و سطح آموزش از عقول بشر خارج است . و در مرتبه بعد طبقاتی از خلایق قرار دارند. انحصار آموزش قرآن به آموزش روخوانی ، قرائت و حفظ الفاظ نه تنها ظلمی آشکار است بلکه ترفندی از سوی بد خواهان برای به حاشیه راندن قرآن و به تبع آن معلمان حقیقی قرآن که در رأس ...

بخش زیادی از قرآن روایت داستان امّت های پیشین و انبیاء الهی است. جایگاه و نقش این داستان ها به عنوان یک منبع فقهی از جمله مباحث نظری آیات احکام است. از آنجایی که زبان داستان زبان اخبار است این پرسش در بین فقیهان و مفسّران همواره مطرح بوده است که آیا آیات قصص می تواند مفهوم انشایی داشته باشد؟ آیا می توان از قصص قرآن احکام فقهی را استنباط کرد؟ در بخش اول این مقاله روایاتی ذکر کرده ایم که در آنها اه...

پس از وفات پیامبرصلی الله علیه وآله، جانشینی ایشان مهم‏ترین مسأله‏ی مطرح در جامعه‏ی اسلامی بود. علاوه بر امام علی‏علیه السلام - به عنوان چهره‏ی شاخص اهل بیت‏علیهم السلام - گروه‏ها و جریانات فکری دیگری مدعی دستیابی به خلافت بودند. آنان به منظور تحت‏الشعاع قرار دادن علی‏علیه السلام در افکار عمومی، و شکستن انحصار جاذبه‏ی کاریزمایی او، به معرفی و تقویت نهاد کاریزمایی صحابه برای رقابت با اهل‏بیت‏علی...