محمّد رضاکاتب از نویسندگان پر مخاطب معاصراست که آثار فراوانی را درگروه های مختلف سنّی، به رشته ی تحریر در آورده است. وی در سالهای اخیر در عرصه ی ادبیات داستانی و همچنین جنگ و مضامین مشابه آن بسیار درخشیده است. لذا شناخت نویسنده و آثار وی، می تواند دریچه ای برای آگاهی بهتر و فهم ژرف تر در زمینه ی ادبیات داستانی امروز ایران و مخاطبان آن باشد. موضوع مورد مطالعه دراین رساله ی پژوهشی، بررسی و تحلیل عن...

رمانهای منتخب تامس هاردی—به دور از جماعت شوریده (1874)، تس دوربرویل (1891)، و جود گمنام (1895)— که ویژگی های واقع گرایانه ی انسانی و جایگاه طبیعت در آنها بسیار برجسته هستند، ماندگارترین آثار اجتماعی-مذهبی اواخر سده نوزده محسوب می شوند.به عنوان یکی از گفتمان های برجسته ی سده نوزده و در ارتباطی پیچیده با سایر گفتمان های معاصر به ویژه جنسیت، زنانگی، و ازدواج،گفتمان دین جایگاه ویژه ای در نمایش هارد...

روایت‌شناسی، شیوه­های گوناگون نگارش و تحلیل ادبیات روایی را مورد مطالعه قرار می­دهد. با توجه به اطلاعات عمیق سیمین دانشور در زمینۀ روایت، نمایاندن ابعاد روایت‌گری وی، هدف این پژوهش بوده است، لذا برای آشنایی و فهمیدن لایه­های زیرین این رمان، با استناد، به شواهد استخراج شده، زمان، در رمان جزیره سرگردانی، به شیوۀ توصیفی تحلیلی مورد سنجش قرار گرفته، درمیان شاکله­های مبحث روایی، عامل زمان در "جزیرة ...

میخائیل باختین، رمان رانزدیک‌ترین واقعۀ هنری به کارناوال‌های مردمیِ جاری در سطح خیابان‌ها و مکان‌هایعمومی می‌دانست، بدین دلیل که رمان، بیشترین قابلیت انعکاس مساویِ صداهای مختلفانسانی و اجتماعی را در خود دارد و از سلطۀ تک‌صدایی گفتمان مسلط بر جامعه می‌کاهدتا‌آنجاکه به واژگونی در نیروهای قاهر فرهنگی، مذهبی، اخلاقی و به سطح آمدن فرهنگفرودستی و عامیانه می‌انجامد تا مروج مردم‌سالاری باشد. رمان نگران ن...

محمود دولت‌آبادی، یکی از داستان‌نویسان تأثیرگذار ایران، به‌ویژه در زمینة ادبیات اقلیمی است. رمان «جای خالی سلوچ» نخستین رمان این نویسنده است. این رمان از زوایای گوناگون ازجمله ویژگی‌های زبانی و ادبی، مطالعات جامعه‌شناختی، انسان‌شناختی و نیز روایت‌شناختی شایستة بررسی است. در این مقاله به بررسی سرعت روایت در این رمان (با تکیه بر نظریة روایت‌شناسی ژرار ژنت) و عوامل مؤثر بر آن پرداخته شده است. سرعت...

این پژوهش در پی بررسی تنهایی روشنفکر در رمان های غادة السمان نویسندة سرشناس سوری و غزالة علیزاده رمان نویس برجستة ایرانی است. نویسندگان این نوشتار از روش و دستاوردهای دو دبستان آمریکایی و روسی ادبیات همسنج comparative literature بهره می گیرند. از آنجا که دو بانوی رمان نویس، تنهایی روشنفکر را در درون و بیرون ایران و کشورهای عربی نشان داده اند، این پژوهش به دو بخش بنیادین «تنهایی روشنفکر در میهن»...

برخی از متون ادبی در مرز میان دو جریان ادبی قرار دارند و ویژگی های هر دو را منعکس می سازند. برخی از مؤلّفه های ادبی نیز بین هر دو جریان مشترک است و می توان آنها را حتّی در متون خلق شده در دو دورۀ متفاوت مشاهده کرد. رمان اسفار کاتبان جزو آثاری است که بسیاری از تکنیک ها و تمهیدات مشترک بین شیوۀ نگارش مدرنیستی و پسامدرنیستی را دارد؛ تمهیداتی چون تعدّد راوی و روایت ها، بی نظمی زمانی در روایت، مرگ مؤلّف...

در این نوشته قصد داریم کارکرد، انواع و جایگاه گفت‏وگو را در رمان آواز کشتگان بررسى کنیم. این رمان رئالیستى در ترسیم اوضاع سیاسى- اجتماعى عصر خود و مخلد کردن مشقت‏هاى مبارزات سیاسى یک نسل اهمیت خاصى دارد. در این رمان، گفت‏وگو هم به عنوان یکى از مهم‏ترین عناصر داستان و هم به عنوان یکى از سازه‏هاى ساختار رمان و هم به عنوان یکى از راه‏هاى خلق و معرفى شخصیت‏ها نقش و کارکرد خاصى دارد. براهنى از انواع...

یکی از شاخص‌ترین رمان‌های فارسی، که بر اساس بوطیقای داستان‌نویسی پسامدرن خلق شده است، رمان آزاده خانم و نویسنده‌اش اثر رضا براهنی است. نویسنده در این رمان با بهره‌گیری از شگردهای پست مدرنیستی هم‌چون عدم انسجام، عدم قطعیّت، نفی زمان، روایت اسکیزوفرنیک، مرگ مؤلّف، چند صدایی، تناقض، پارودی، جذب خواننده با استفاده از شکل و... اثری تحوّل‌آفرین و تأثیرگذار در عرصه‌ی داستان‌نویسی ایران نوشته است. هدف برا...

یکی از زمینه های پژوهشی ادبیات تطبیقی، بررسی بستر تکوینی انواع ادبی و چگونگی رشد و گسترش آنهاست. ادبیات داستانی، به ویژه رمان نویسی یکی از زمینه های جالب توجه و مهم در عرصۀ پژوهش های تطبیقی است. در این مقاله که به روش کتابخانه ای تهیه شده، علل پیدایش رمان نویسی در ایران و کشور مصر که مهم ترین حوزۀ ادبیات داستانی ادبیات عرب محسوب می شود، بررسی شده است. این بررسی به منظور پاسخ دادن به این پرسش ان...