دربارة واژه‌های متشابه قرآن چهار دیدگاه‌ اصلی وجود دارد: دیدگاه اهل ظاهر، نظریة اشتراک لفظی، نظریة حقیقت و مجاز و نظریة روح معنا. طبق نظریة روح معنا، الفاظ بر ارواح معانی وضع شده‌اند و خصوصیات مصادیق در معنای آنها در نظر گرفته نشده است. از این رو کاربرد آنها می‌تواند در مصادیق معقول نیز حقیقی باشد. بنابراین الفاظ متشابهی که در قرآن به کار رفته‌اند در مصادیق مجرد و معقول به...

هر یک از سوره های قرآن کریم ـ علی رغم طرح موضوعات مختلف و متنوع به عنوان یک مجموعه ی به هم پیوسته دارای تناسب و ارتباط خاصی مابین آیات خود هستند. با بررسی هر یک از سوره های قرآن و نمایش نحوه ی ارتباط آیات آن می توان ادعا نمود که کل آیات آن سوره، در یک نظام خطی و شبکه ای با یکدیگر در ارتباط هستند. در این پایان نامه سوره ی مائده به عنوان نمونه ی پژوهش در نظر گرفته شده است تا با بررسی بخش های مختل...

«چکیده» ابن شهرآشوب یکی از دانشمندان بزرگ قرن ششم است که دارای تألیفات متعددی است که هر کدام در نوع خود کم نظیرند. از جمله این آثار کتاب متشابه القرآن است که ابن شهرآشوب به صورت تفسیر موضوعی در ابواب مختلف معارف اسلامی به ویژه مباحث عقیدتی نگاشتند. هم چنین در کتاب مناقب شان هم، مباحث مربوط به تفسیر آیات، خصوصا آیات مرتبط با ولایت نمایان است. از لابلای این دو کتاب می توان اندیشه های تفسیری ...

اهل بیت علیهم السلام«ثقل اصغرند» که پیامبر صلی الله علیه و آله در بین امت خویش به جای نهاد تا از ضلالت حفظ شده و از سعادت بهره مند گردند. و قرآن کتابی است صامت و حاوی آیاتی متشابه و مجمل که نیاز به مبینی ناطق و عالم دارد که همان اهل بیت علیهم السلام اند. ازابتدای نزول وحی و بعد ازآن،پیامبرصلی الله علیه وآله و صحابه و تابعین، وتمام مفسران تازمان حاضر، همه در فهم وبیان قرآن شیوه هایی را به کار بر...

بی تردید تلویزیون ، فراگیر ترین رسانه جمعی در دنیای امروز است که در اشاعه فرهنگ جامعه نقش خطیری دارد و در نظام رسانه ای جمهوری اسلامی ایران که مبتنی بر دین مبین اسلام و ارزش های آن است ، رسالت تلویزیون در اشاعه فرهنگ ملی ـ مذهبی بسیار خطیر تر می باشد . قرآن به عنوان مهم ترین متن دین اسلام ، به شکل مستقیم و غیر مستقیم سرچشمه بسیاری از موضوعات برنامه سازی ، از جمله فیلم و سریال ها بوده است . کلام...

 بحث از محکم و متشابه از روزگاران دیرین مورد توجه قرآن پژوهان و صاحب نظران حوزه قرآن پژوهی، و یکی از زیر بنایی ترین مباحث تفسیری و علوم قرآن بوده است؛ مبنایی که خود قرآن آن را بنیان گذاری کرده و روایات نیز به شرح وتفصیل آن پرداخته اند. و در پی آن، مفسران با کاوش های فراوان آرای متعددی درباره آن ارائه کرده اند. نگارنده موضوع پیش گفته را از سه منظر لغت، روایت و قرآن کاوید و به این نتیجه رسیده است...

چکیده: این چکیده به بررسی تطبیقی دیدگاه های علامه طباطبایی و جوادی آملی در خصوص مباحث علوم قرآنی شامل: وحی، نزول قرآن، محکم و متشابه ، ناسخ و منسوخ می پردازد. این پژوهش پاسخی به ادعای برخی است که پنداشته اند تفسیر تسنیم اقتباسی از تفسیر المیزان است. آنچه ما در این بررسی به آن رسیده ایم، این است که در میان دیدگاه های این دو مفسر علاوه بر دیدگاه های مشترک، نظریاتی نیز به چشم می خورد که کاملاً با ...

نقد و بررسی ترجمه های فارسی قرآن کریم، از جمله مباحثی است که در چند دهه اخیر در حوزه پژوهش های قرآنی، مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که حدود 500 آیه قرآن درباره احکام شرعی است، که به «آیات الاحکام» نامدار است، لزوم توجه و دقت مترجمان قرآن را به چگونگی و درستی در ترجمه معطوف می دارد. در این پژوهش چگونگی ترجمه آیات الاحکام قرآن با توجه به کتاب های مهم لغت، تفاسیر، آیات الاحکام، و ... در دو...

زیبایی شناسی به عنوان علمی که به تحلیل مولفه های زیبایی در آثار ادبی و کیفیت بازتاب آن در روح انسان می پردازد، با تمرکز بر متون اصیل و ارزشمند، ارزش واقعی آن ها را باز می شناسد . در این بین، قرآن کریم که معجزه ی جاویدان پیامبر اسلام است با ممتاز بودن جنبه های بلاغی خویش، همواره مورد توجه قرآن پژوهان و ادبای اهل فن بوده است و تکرار به عنوان یکی از جنبه های بلاغی و مولفه های زیبایی شناختی، اگرچه ...

هرمنوتیک دانشی است که از قدیم الایام مورد توجه اندیشمندان مختلف در تمدن های گوناگون بوده است. در جهان اسلام نیز همانند ملت های دیگر این دانش مورد توجه بوده است. اگرچه مسلمین کتاب مستقلی با این نام تالیف نکرده اند اما به طور خاص در تفاسیر مختلفی که برای قرآن به رشته ی تحریر درآمده است مباحث دانش هرمنوتیک را ذکر کرده اند. از جمله متفکران بزرگ اسلامی که به این مسئله پرداخته است ملاصدرا می باشد. او...