یکی از مباحث برجسته علوم قرآنی، مسئله تناسب و ارتباط آیات با یکدیگر است. چه ‏بسا هر خواننده متفکری با قرائت آیات یک سوره، به نظم و ارتباط شگفت‏انگیز بین آنها پی‏می‏برد. اما نکته مهمی که کمتر بدان توجه شده است، ارگانیزم و هماهنگی کلی آیات یک سوره است؛ بدین معنا که هرسوره، غرض واحد و مشخصی دارد و آیات آن، در نظمی منطقی و ارگانیک، به غرض سوره مرتبط شده اند. از این رو با بررسی نحوه ارتباط آیات هرسو...

حمدالله مستوفی در خلق اثر ارزندۀ خود، تاریخ گزیده توانسته است با توسل به 55 آیه از قرآن کریم که سند معتبر عالم اسلام و گنجینۀ معارف انبیای سلف و بزرگ منادی دانش و خرد و حکمت است رازهای پنهان و آشکار تاریخ را از لابه لای متون پرمحتوا و ارزشمند آن بیرون بکشد و با استناد به این آیات، ارزش و اهمیتی خاص همراه با قداست به مطالب مندرج در تاریخ خود بدهد. به همین جهت است که تاریخ گزیدۀ او در میان تواریخ...

بررسی پیوند آیات یک سوره و دید ساختاری به سوره‏ها، نگرشی جدید است که هر چند به طور جزئی در تفاسیر متقدّم وجود داشته، ولی در تفاسیر متأخّر بیشتر مورد توجّه است. در این پژوهش، ساختار سورة انسان، چگونگی پیوند آیات آن و دسته بندی آیات درون سوره، نشان داده شده است. ابتدا با نگاه به ساختار سوره در تفاسیر مختلف، دیدگاه های ارائه شده با تکیه بر نگرش های متفاوت در تقسیم بندی آیات بررسی و نقد شده‏اند. سپس، ...

پالئونتولوژی یا به اصطلاح دیرین شناسی، یکی از علوم مثبت طبیعی است، که هم ژئولوژی و هم ژئومورفولوژی یکی از شاخه گسترده و علمی جغرافیا در کشف حقایق زمین شناسی و جغرافیای گذشته سخت بکار آید. بی جهت نیست که براساس تعریف فوق، علمای جغرافیا اعتقاد دارند که، در زمین شناسی حال کلید گذشته، و در جغرافیا گذشته کلید حال بوده و خواهد بود. به همین جهت اگر، به بعضی آیات مبین قرآنی به طور کارشناسانه توجه گردد،...

گستره ارتباط معنایی آیات، بسیار وسیع است، ولی اهداف، روش های علوم و تفکیک مرزهای دانش، سبب شده در هر دانشی به برخی از ابعاد ارتباط بین آیات توجه شود؛ برای دستیابی به نگرشی همه جانبه در مسئله طلاق باید ارتباط معنایی آیات در تمام جهات پنهان و آشکار مورد ملاحظه قرار گیرد. در این مقاله ضمن تبیین تعامل معانی آیات در سه حوزه دانش اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی سعی شده مقولاتی نظیر عام و خاص، مطلق و مقی...

اهتمام اغلب متکلمان امامیه به استفاده از عقل، هم به عنوان ابزار کسب معرفت و هم به عنوان منبعی مستقل و معتبر، در الاهیات بالمعنی الاخص، ملهم و برگرفته از متون مقدس دینی همچون آیات و روایات است. قرآن کریم به عنوان کلام الاهی، مجموعهٔ منسجم و واحدی است که در آن هیچ گونه تعارض و اختلافی دیده نمی شود. اما آیات قرآن متشکل از دو دسته آیات محکم و متشابه است و آیات متشابه با رجوع به محکمات تأویل می شود و...

این رساله دارای یک مقدمه و سه بخش است و هر بخش دارای فصولی است . بخش اول به ذکر کلیاتی درباره عنوان پایان نامه می پردازد. بخش دوم به احوال شخصی اختصاص دارد و بخش سوم درباره معاملات و داد و ستدهاست . مسائل اقتصادی از دیرباز مورد توجه جوامعه بشری بوده و در عصر حاضر اهمیت بیشتری به خود گرفته است ، به طوری که تکامل و ترقی هر اجتماعی به آن وابسته است . نگارنده در بخش اعظم رساله حاضر بر آن بوده است ت...

چکیده تفسیر المیزان اثر علاّمه طباطبائی یکی از تفاسیر جامع شیعه در دوران معاصر می باشد. با توجّه به معاصر بودن این تفسیر، مسأله این است که آیا ایشان به علوم نوین از جمله علم جغرافیا در تفسیر آیات توجّه کرده اند یا خیر؟ از آنجا که خداوند در بسیاری از آیات قرآن از پدیده های طبیعی مثل زمین، آسمان، باد، باران، ابر و ... نام برده، فهم پاره ای از این آیات نیازمند دانستن علم جغرافیا می باشد. علاّمه طباطب...

سنت، حضور غیر قابل انکاری در اندیشه روشنفکری ایران داشته است. مرجعیت سنت و بحث انگیز بودن آن، ناشی از موقعیت برجسته و تأثیرگذار آن در جوامعی است که دارای تاریخ کهن، اندیشه های سرشار و تمدن آفرین بوده است. هر چند قاعده روشنفکری اقتضا می­ کرد که روشنفکر ایرانی با وجهه انتقادی اندیشی، سنت را به عنوان یکی از مؤلفه های تأثیرگذار در هویت بخشی ایرانی، سیاست و قدرت، مورد مداقه، نقد و بررسی قرار دهد و ب...