گسترش روابط دوجانبۀ ادبیات معارف‌پروری و دورۀ نوی آن (جدیدیه) در تاریخ افکار اجتماعی دیدگاهی نوین گشود. ش. مرجانی از دانشمندان برجستۀ معارف‌پرور تاتار است که در کنار دیگر دانشمندان این جریان برای ترقی حیات و برابر کردن تمام ارکان فرهنگ و ادب با سطح اروپایی تلاش کرده است. فعالیت‌های مرجانی نشان‌دهندة ارتباط او با حوزة تمدن ایرانی است. او از دوران نوجوانی با زبان فارسی تاجیکی آشنا بوده و برای طال...

اغلب افراد نر ملخ ­های شاخک­بلند در زمان جفت­گیری از سیگنال­ های بیواکوستیکی استفاده می­ نمایند که نقش مهمی در موفقیت تولید­مثلی آن­ها دارد. در تحقیق حاضر، دستگاه تولید صدای ملخ پیشانی­ سفیدdecticus albifrons (fabricius, 1775) تشریح گردیده و تجزیه و تحلیل روابط ویژگی­ های صوتی با درجه حرارت در طیف دمایی 37-18 درجه سلسیوس مورد بررسی قرار گرفت. آواز فراخوانی از نوع چیرپ بوده و از اکم ­های کوتاهی ...

اغلب افراد نر ملخ ­های شاخک­بلند در زمان جفت­گیری از سیگنال­ های بیواکوستیکی استفاده می­ نمایند که نقش مهمی در موفقیت تولید­مثلی آن­ها دارد. در تحقیق حاضر، دستگاه تولید صدای ملخ پیشانی­ سفیدDecticus albifrons (Fabricius, 1775) تشریح گردیده و تجزیه و تحلیل روابط ویژگی­ های صوتی با درجه حرارت در طیف دمایی 37-18 درجه سلسیوس مورد بررسی قرار گرفت. آواز فراخوانی از نوع چیرپ بوده و از اکم ­های کوتاهی ...

مطالعات شعرشناسی در ایران در دو حوزۀ شعر رسمی و شفاهی ممکن است. در حوزۀ شعر شفاهی مطالعات ممکن نمی‌شود مگر در تلازم و ارتباط آن با موسیقی؛ زیرا در ایران همواره شعر و موسیقی همراه و همسایه بوده‌اند. شکل‌های اجرایی اشعار عامه و محلی در ایران همواره گونه‌های متنوع داشته است. این تنوع انواع با تنوع اجرا نیز همراه است. هدف از این مقاله نشان دادن سنت‌های اجرایی متنوع اشعار عامه ایران و سؤال اصلی آن ا...

مطبوعات تاجیک در چند مرحلۀ رشد توانسته است با استفاده از موضوعات دینی در پیشرفت سطح معنوی جامعه نقش گذارد. در این مقاله که با هدف بررسی جایگاه دین در مطبوعات تاجیکستان به نگارش درآمده، وضعیت مطبوعات تاجیکی از منظر مفاهیم و موضوعات دینی در دورۀ حاکمیت شوروی و پس از آن تبیین شده است. مطبوعات تاجیک در مرحلۀ اساسی ترقی خود، یعنی دوران شوروی، جایگاه عالم دین و اعتقاد را، به‌عنوان سرچشمۀ اساسی اخلاق ...

افغانستان کشور کثیرالاقوام، با زبانهای گوناگون است. جمعیت عمده ی این کشور را چهار قوم پشتون، تاجیک، هزاره و ازبک- ترکمن تشکیل می دهند. اقوام شیعه مذهب افغانستان عبارت اند از: هزاره، قزلباش، بلوچ و خلیلی، تاجیک، هراتی، توری و پشه یی. هزاره های بودایی مذهب در زمان غازان خان مغول به دین اسلام و مذهب تشیع گرویده اند. آداب فرهنگی و اجتماعی ازدواج، میان اقوام شیعه متنوع و بعضا مطابق شرع نمی باشند. با...

هدف اصلی این تحقیق رسیدن به تعاریف دقیق از اجزاء دستگاه در موسیقی ایرانی و شناساندن نقش و کارکردهای هریک از این اجزاء در جایگاه خودش می باشد. فرضیه ما در این تحقیق این است که هر دستگاه شامل تعدادی آواز است که این آوازها همان گوشه های مهم و اصلی ردیف های امروزی هستند؛ مثل مخالف ، شهناز ، زابل ، دلکش ، عراق و .... و هر آواز شامل تعدادی گوشه است که هر گوشه شامل تحریر، تکیه، پنجه، شعر، نغمه، چهارمض...

«سیر نغمگیِ» یک مُد همانند نقشه‏ای ا‏ست که مختصاتِ کلیِ گردش ملودی را در آن مُد ترسیم می‏کند. مسیرِ این گردش، در زمینة بستر نغمگی هر مُد، با نغماتی که نقشِ اساسی در تعیین هویت آن مُد دارند نشانه‏گذاری می‏شود. این نغمات در موسیقی دستگاهی ایران عبارت‌اند از: نغمه‏ها‏ی شاهد؛ ایست؛ خاتمه؛ و متغیر. سیر نغمگی جهت حرکت ملودی در بین این نغمات نیز جزئیاتی از چگونگی این حرکت را در اختیار می‏گذارد. سیرِ یک مُد در مو...

چکیده در این مقاله تلاش بر این است که بر پایه­ی 5 آوانگاری از اجراهای برخی اساتید آواز ایران با رهیافتی تطبیقی- تحلیلی و با استفاده از مفاهیمِ شنکِر در آنالیز موسیقی، قسمتی از نقش­های متنوع تحریرها در موسیقی دستگاهی بررسی شود. تحلیلِ این نمونه­ها، که همگی از درآمد دستگاه چهارگاه انتخاب شده­اند، صرفاً با تکیه بر تحریرهای بخش آغازینِ این اجراها انجام خواهد شد. در این بررسی، با تکیه بر مبحثِ سیرِ نغمگی،...

در مقالة حاضر اشعار سنتی و نوپردازی‌های دل‌آرام، شاعرة جوان تاجیک، تجزیه، تحلیل و بررسی ‌شده است. در تاجیکستان، دو شاعرة خوش‌قریحة نوقلمِ غناگو با اسم «دل­آرام» فعالیت دارند؛ یکی از خجند و دیگری از ختلان. بر شعر دل­آرام ثانی برای بار اول،‌ نظر انتقادی اجمالی صورت می‌گیرد؛ اما هدف اصلی، تحقیق و نقد اشعار دل‌آرامِ اول است. تا به امروز، بر اشعار این شاعره، برمبنای روش علمی، تحقیقی انجام نشده است. بر...