سلسله غوریان علاوه بر شرق ایران در هندوستان نیز گسترش پیدا کرد. پادشاهان مختلف این سلسله سیاستهای مختلفی را بر منطقه تحت سلطه خود اعمال می کردند. در پژوهش حاضر با بررسی سیاستهای نظامی،فرهنگی،اقتصادی و اجتماعی این سلسله سعی شده به عملکرد مثبت و منفی آنان توجه شود.

این مقاله به بررسی نخستین گزارش علمی از یک کسوف حلقوی توسط شم سالدین محمد وابکنوی، ازاخترشناسان دوره دوم رصدخانه مراغه، می پردازد. وی گزارش کسوف حلقوی 29 شوال 681 ق./ 30ژانویه 1283 م. را در زیج محقّق سلطانی، مقاله 3، باب 14 آورده است. در اینجا، داده های اولیه و فرآیندمحاسباتی وی با توجه به مقادیر جداول زیج ارایه و تحلیل می شود. بخش مربوط به گزارش کسوفحلقوی در زیج محقّق سلطانی تصحیح شده و در ضمیمه...

تاریخ نگاری درک و دریافت مورخ از گذشته و بیان نوشتاری آن است. علم تاریخ از تقارب میان اندیشه مورخ و واقعیت های موجود جامعه یا گزارش های این وقایع حاصل می شود. مورخان بینش ونگرش خود را از جامعه ای که در آن زندگی می کنند به دست می آورند و واقعیت هایی را که پیرامون جوانب مختلف زندگی رخ داده است، با همین بینش و نگرش انعکاس می دهند. بینش مورخ با دانش او تناسب دارد و بسته به اینکه چه رهیافتی نسبت به ...

مولانا شمس الدین / کمال الدین محمد وحشی بافقی یکی از شاعران نامی ایران در قرن دهم است که در سال ۹۳۹ هجری قمری در شهر بافق چشم به جهان گشود. ارزش شعر او بیشتر در تأثیری است که در تغییرات سبکی شعر فارسی در سدۀ دهم بر جای گذاشته است و منجر به پیدایش و رشد سبک جدیدی شده است که به سبک بازگشت یا «مکتب وقوع» موسوم می باشد. برجسته سازی از مسایل مطرح در نقد فرمالیستی است که در بررسی ها و نقدهای مرتبط به...

آموزه ولایت حلقه اتصال دو جریان مهم تشیع و تصوف در عالم اسلام است‏، از این رو درونمایه اصلی آثار پیشگامان هردو جریان سیره و سخنان اولیا بوده است. این جستار به تحلیل و نشان دادن سیمای علی(ع) در سه اثر سترگ جلال­ الدین محمد مولوی (مثنوی‏، کلیات شمس و مجالس سبعه) و گزارش افلاکی از مناقب او اختصاص دارد. مولانا (604-672ق)‏ که بی­ تردید خود از کاملان طریقت است، سلسله طریقت و حتی نَسَبیت مادری خود را به...

دوره مشروطیت عصر رویدادهای مهم سیاسی وتحولات سریع اجتماعی در کشور ایران به شمار میرود. ادب فارسی نیز در این عصر از تاثیر چنین تحولاتی برکنار نمانده است. شعر فارسی در دوره مشروطه ، برای نخستین بار به جای آنکه به مدح قدرتمندان یا بیان احساسات ، عواطف و تجربه های شخصی شاعر بپردازد، سرنوشت مشترک افراد جامعه را مدنظر قرار داد و موضوعات سیاسی و اجتماعی جامعه را بیان کرد. آزادی ، وطن، ظلم حکام و محروم...

چکیده: در نوشته ی حاضر، با بررسی های انجام شده در خصوص احوال شیخ صفی الدّین و مرشد او شیخ زاهد گیلانی و دیگر عرفا، مریدان و مشایخ هم عصر شیخ صفی الدّین در نقاط دیگر ایران، مخصوصاً عرفایی که در دارالارشاد اردبیل زندگی کرده اند، نظیر مولانا شمس الدّین محمد زرگر، مولانا نجم الدّین پیره اردبیلی، مولانا تاج الدّین عوضشاه و غیره، به قسمت های از شخصیّت، زندگی و روابط آن ها با شیخ صفی الدّین، پی بردیم. همچنی...

روابط عارف قزوینی در جایگاه «شاعر ملی ایران» با برخی از نامدارترین چهره های عصر خویش و فراز و نشیب این مناسبات و دگرگونی آرای عارف درباره ی برخی از آنها، روحیات و عقاید او را به روشنی آینگی می کند. بدبینی، سوءظن، واکنش های عصبی و پرخاشگرانه که با حساسیت و صداقت بسیار در آمیخته، اساس شخصیت و مواجهه ی عارف با دیگران را شکل می دهد؛ هم از این روست که دوستی ها و دشمنی های عارف گذرا و متزلزل است و مو...

طنز یکی از انواع فرعی و روبنایی ادبیات است که اساس آن بر ناسازگاری و ناهماهنگی با نظام و قراردادهای ذهنی مخاطب بنا شده است و در آن با شیوه ای مضحک و مبالغه آمیز، زشتی ها و نابسامانی های جنبه های مختلف زندگی به نمایش در می آید. از پیشگامان طنزپردازی در ادبیات مشروطه، می توان به علی اکبر دهخدا و سید اشرف الدین گیلانی اشاره نمود که با بهره گیری از سرچشمه های مشترک سیاسی، اجتماعی و ادبی و گزینش عرص...

سابقه و هدف: با توجه به تعدد و اهمیت اطلاع از خواص گیاهان و نظر به اهمیت اطلاع از نظریات عالمان و خبرگان در مورد خواص گیاهان دارویی ضروری است به آثار نظام الدین احمد گیلانی، یکی از این عالمان که به دربار قطب شاهیان وارد شد و آثار بسیاری از خود به جای گذاشته است، بپردازیم؛ اگرچه هنوز تحقیق بر روی همه آنها صورت نگرفته است. در این مقاله یکی از رساله های او را مورد مطالعه و تصحیح قرار می دهیم. مواد...