حجاب یک نشانه است. نشانه‌ای از تفاوت فرهنگی که در جوامع مختلف ظهور و بروز متفاوت دارد. در این مقاله بر حجاب اسلامی مسلمانان در غرب، از یک سو به مثابه «هویت اسلامی» و از سوی دیگر به عنوان نشانه‌ای از «تفاوت فرهنگی» با جامعه غربی تأکید می‌شود. این نشانه اسلامی نه‌تنها، مسلمانان را به عنوان یک گروه دینی، یک اقلیت وابسته به شرق و یک جمع متفاوت با سنت غالب فرهنگی غرب که در بی‌حجابی و آزادی از حجاب ب...

پس از جنگ جهانی دوم کشورهای در حال توسعه به شدت رشد کردند و تحولات اجتماعی مانند جنبش‌های اجتماعی را تجربه کردند در پس این تحولات ساختاری عینی تحولاتی از نوع ذهنی در لایه‌های زیرین اجتماعی حاصل شد که تغییر موقعیت اجتماعی جوانان حاصل یک چنین تحولاتی بود. ایران نیز تحت تأثیر برخی از تحولات همچون افزایش جمعیت، گسترش شهرنشینی و جهانی شدن قرار گرفت که از جمله پیامدهای این تحولات مهم، شکاف بین نسل‌ها...

مفهوم رویای آمریکایی پس از کشف قاره آمریکا آرام آرام شکل گرفت. این ایده در مهاجرت انبوه به آمریکا و شکل گیری آمریکا به مثابه یک کشور نقش اساسی بازی کرد به شکلی که تمام ساختار های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این کشور متاثر از این گفتمان هستند. در این رساله، نخست به تعریف و تحلیل جز به جز گفتمان فرهنگی رویای آمریکایی و زمینه های ظهور و تسلط این فرا روایت پرداخته خواهد شد. سپس بازنمود این گفت...

در این مقاله می کوشیم برخی دلالت های رویکرد اجتماعی ـ فرهنگی برای حوزه آموزش زبان را با نگاه به نظریه اخلاق گفتمان بازسازی کنیم. ایده محوری ما بر این دریافت استوار است که رویکرد اجتماعی ـ فرهنگی با وجود دستاوردهای بسیاری که برای حوزه آموزش زبان داشته است، به دلیل فقدان منابع هنجارین لازم برای تبیین چگونگی رسیدن به فهم مشترک و توافق در میان کنش های زبانی، هنوز نتوانسته است آموزش زبان را واجد بُعد...

طی دهة گذشته، فیلم های متعددی دربارة رابطة فرد روحانی و مردم در سینمای ایران ساخته شده که «زیر نور ماه، مارمولک و طلا و مس»، از نمونه های این قبیل فیلم ها به شمار می‎روند. گرچه، این فیلم ها تفاوت‎هایی ‎با یکدیگر دارند، اما به‎ نظر می‎رسد که به گفتمان مشترکی تعلق دارند. این گفتمان در پی مفصل بندی جدیدی از دال روحانی در شبکه ای از مفاهیم/دال ها (مردم، عبادت، اخلاق، راه خدا، خدمت به مردم و مردمدار...

در این مقاله ضمن ارایه تعاریفی چند از فرهنگ و نقش آن در اجتماع انسانی، به بررسی نقش و اهمیت مطالعات تطبیقی فرهنگی می‌پردازیم. اگر این گفته مشهور را بپذیریم که «تجربه پدر علم است»، از مطالعات تطبیقی می‌توان به عنوان یکی از اصلی‌ترین راه­های استفاده  از تجربه در علوم انسانی یاد کرد. در مطالعات تطبیقی می‌توان به موضوعات مختلف با رویکردهای متفاوتی نزدیک شد و یکی از آ­ن‌ها در مطالعه سیاست فرهنگی، اس...

در بخش عمومی اقتصاد اسلامی، طیف وسیعی از ملاحظه‌های اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در ارزیابی و انتخاب برنامه‌ها و سیاست‌های عمومی در نظر می‌شوند؛ ولی این امر به معنای ایدئال‌نگری بدون چارچوب و منطق نیست. این مقاله دغدغۀ ترسیم منطق و چارچوب سیاستگذاری عمومی در اقتصاد اسلامی را دارد. بررسی کتاب‌های تخصصی علوم اقتصادی، فلسفۀ اخلاق، آرای اندیشمندان مسلمان و متون اسلامی، با روش تحلیلی−توصیفی نشان ...

نقش فرهنگ ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دکتر علیرضا موسوی زاده تاریخ دریافت: 09/09/1387 مهدی جاودانی مقدم تاریخ پذیرش: 02/11/1387 چکیده سیاست خارجی هر کشور برون داد تعامل دیالکتیک عوامل مادی محیطی و زمینه های فرهنگی، هویتی و تاریخی آن است. در این میان، فرهنگ ملی یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در ساخت هویت ملی، انگاره های ذهنی نخبگان، نقش و منافع ملی و جهت گیری ها و استراتژی ...

با فرض وجود ارتباط میان دو حوزة فرهنگ و تربیت و نیز با فرض ضرورت انجام اصلاحات اساسی در فرهنگ عمومی و نیز برنامه‌ریزی برای تربیت، نحوة ارتباط این دو حوزه چگونه است؟ و بر این اساس چه دستاوردهایی را برای سیاستگذاری فرهنگی یا برنامه‌ریزی تربیتی به دنبال خواهد داشت؟ مباحث این مقاله در دو محور اساسی ارائه می‌شود: محور اول در قالب ارائه ده گزاره اساسی به موضوع کلی تربیت و تحولات شخصیت و رفتار آدمی م...

چکیده امروزه نقش‏ پیچیده و چندلایة زبان در ارتباطات و تعاملات فرهنگی و علمی در سطح بین‏الملل آشکار است. استعمار نیز بهره‏های بسیاری طی چند صد سال گذشته از این مقولة مهم برگرفته است. استعمارِ زبانی و فرهنگی سرفصلی مهم از تاریخ استعمار دیروز و امروز است. این در حالی است که اسلام خود دینِ زبانی است و تمدن آن نیز پایة زبانی و فرهنگی داشته است. زبان قرآن زبان مادری هیچ قومی نیست، بلک...