مهم ترین عامل در تعیین فرآیندهای تاریخی شمال شرق فلات ایران یا خراسان بزرگ، اقلیم و جغرافیا بوده است. توزیع ناهم گون امکانات و منابع طبیعی در این منطقه سبب وقوع مهاجرت های خرد و کلان از بخش های شمالی خراسان به قسمت های جنوبی می شد و جوامع یک جانشین جنوب خراسان برای در امان ماندن از گزند اقوام تازه وارد، یا در پناه حصارهای طبیعی و رودخانه ها سکونت می یافتند یا استحکاماتی احداث می کردند که دیواره...

نظام بهره برداری مراتع عشایری جزئی از نظام بهره برداری مراتع کشور می باشد و همچون جامعه عشایر در طی زمان دچار فراز و نشیبهایی بوده است. مدیریت این نظام در زمان گذشته دچار تغییراتی بوده و عوامل مؤثر بر آن چالشهایی را ایجاد کرده که تحلیل آن به راهکاری جهت اعمال مدیریت منطقی مراتع عشایری در زمان حال منجر می شود. این مقاله پژوهشی تحلیلی است که با روش کتابخانه ای، و براساس منابع مطالعاتی موجود و قاب...

جامعه عشایری یادگارانی از تاریخ درخشان و پر افتخار این سرزمین کهنسال با قدمتی نزدیک به 12000 سال و حافظان اصلی سرزمین ایران و سرحدات کشور محسوب می¬شوند. عشایر استان اردبیل از 2 ایل بزرگ شاهسون وقره داغ تشکیل یافته¬اند.عشایر شاهسون سومین ایل بزرگ کشور محسوب می¬شوند که نژاد برتر گوسفند مغانی و همچنین زیستگاه اصلی شتر دو کوهانه را در خود جای داده است. هر چند نسبت جمعیت آنان کمتر از جمعیت شهر و رو...

مقاله حاضر، پژوهشی در باب طبقه­بندی و مطالعه سفال­های بدست آمده از حفریات علمی کورگان­های جعفرآباد  می­باشد. کورگان­ها از جمله تدفین­هایی هستند که در ایران ناشناخته مانده­اند و کمتر مورد توجه قرار گرفته­اند. با تحقیق و تفحص بر روی سفال­های به دست آمده از این قبور، می­توان گوشه­ای از فرهنگ و تفکر، باورها، اعتقادات و نحوه زندگی روزمره مردمان و اقوام مرتبط با آنها را روشن ساخت. هنر سفالگری به دلی...

عشایر ایران به دلایل مختلفی دارای اهمیت هستند، اول از این نظر که سهم بزرگی از جمعیت کشور را تشکیل می­ دهند و اساس معیشت آنان مبتنی بر دامداری سنتی است، دوم کوچ­گری و جا­به­ جا شدن بین   آنها میان ییلاق و قشلاق که به منظور تعلیف دام در مراتع طبیعی و بهره­ جویی از تنوع آب و هوایی صورت می­ گیرد و سوم وابستگی آنها به ساختار سیاسی ـ اجتماعی مبتنی بر سلسله مراتب ایلی که از شاخص ­های مهم شناخت اجتماع ...

منطقة کوهستانی کهگیلویه و بویراحمد به دلیل موقعیت قرارگیری اش در حدفاصل خوزستان، فارس و اصفهان اهمیت فراوانی در باستان­شناسی به­خصوص باستان­شناسی کوچ­نشینی دارد. به دلیل آب­و­هوای مناسب و چراگاهای حاصلخیز این منطقه، از دیرباز اجتماعات کوچ­رو در آن ساکن شده اند. در بررسی­های باستان­شناختی انجام گرفته در این منطقه در سال های اخیر، محوطه­های استقراری متعددی که به صورت موقت (فصلی) مورد استفاده این ...

شرق مازندران که شامل چهار شهرستان: ساری، نکا، بهشهر و گلوگاه است؛ در جنوب و جنوب شرق دریاچه مازندران واقع گردیده که به سبب شرایط جغرافیایی و ظرفیّت های زیست محیطی مناسب و مطلوب زمینه ساز ایجاد استقرارهای انسانی در ادوار مختلف بوده است. نیک می دانیم شکل گیری نخستین استقرار های بشر در طول تاریخ تا به امروز به شدّت تحت تأثیر محیط زیست پیرامون بوده است. به نوعی، این شرایط زیست محیطی است که سبب شناسای...

عشایر و بروز پدیده کوچ نشینی با تکیه بر دام و مرتع به عنوان محصول مساعدت های جغرافیایی و هم جواری ایرانبا سایر ملل و اقوام کوچ نشین، همواره در فرایندها و ابعاد متعدد اقتصادی، سیاسی، نظامی و فرهنگی از جایگاهیمشخص در تفکرات متولیان امور جامعه برخوردار بوده اند. این روند در دنیای فن سالار نوین و معاصر هزاره سومبشری که عمدتا تعاملات جوامع در عرصه های جغرافیایی بر مبنای معیارها و رویکردهای ژئواکونوم...

در مدت 5 سال بررسی (از سال 1373 تا 1377) در استان مرکزی 136 گونه از 42 خانواده شناسایی شد که از نظر گونه 27 درصد و از نظر خانواده 58 درصد پرندگان ایران را شامل می شوند . 36 درصد از پرندگان بومی و 27 درصد در استان مرکزی مهاجرند که 28 درصد آنان برای جوجه آوری به زیستگاه های استان می آیند . 36 درصد به صورت مهاجر عبوری ، مهاجر 4 فصل و بندرت نیز مهاجر فصلی می باشند . از نظر تنوع گونه ای ، خانواده Sy...