نهج البلاغه، نه تنها به عنوان یک متن ادبی، بلکه به عنوان منبعی سرشار از معنویت و اخلاق در بین مسلمانان شناخته شده است. با توجه به نقش این کتاب در دین، فرهنگ و ادبیات فارسی، تحقیق حاضر سعی نموده تا با واکاوی کتب و دیوان برخی از ادیبان و شاعران فارسی، از دوره های زمانی مختلف، موضوعات و مفاهیم اخلاقی نهج البلاغه که در متون فارسی به صورت شعر یا ضرب المثل منعکس شده است را مورد شناسایی قرار داده و به...

از نهج البلاغه ترجمه های فراوانی به زبان فارسی صورت گرفته است که در میان آن ها ترجمه های منظوم هم به چشم می خورد.هدف از این مقاله بررسی سبک شناختی ترجمه­ی منظوم امیدمجد و محمّدحسین سلطانی از نهج البلاغه در سطح زبانی است که این مقایسه در بخش حکمت های نهج البلاغه و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. ترجمه­ی هر دو شاعر در بخش زبانی در سه قسمت آوایی، لغوی و نحوی بررسی شده است. نتایج حاصل از این پژ...

هر چند واژه ی جاهلیت به مجموعه ی باورها و رفتارهای مردمان شبه جزیره ی عربستان پیش از اسلام اطلاق می شود، ولی وصف جامعه جاهلی در نهج البلاغه نشان می دهد جاهلیت، باورها و رفتارهایی است که نه محدود به جغرافیای خاصی و نه محصور در زمان خاصی است. نگارنده در این پژوهش، واژه ی جاهلیت و واژگان دیگری که در حوزه ی معنایی جاهلیت قرار می گیرد را از بعد لغوی بررسی کرده، آنگاه برای فهم مراد امیرالمومنین(ع) در...

انسان کامل قرآن مجسم و تکوینی است، هموست که می تواند حقیقت قران رابه صورت کامل معرفی کند. معصومان، یکی از آنان امیرالمؤمنین (ع) انسان های کاملند. بنابراین امام علی (ع) سزاوارترین فرد برای معرفی قرآن کریم است. در نهج البلاغه قرآن به عنوان کتابی توصیف شده که گویای نظام فاعلی وغایی جهان است. بر این اساس جهان تجلی عینی خداست، همان طورکه معرفت خدا تجلی علمی خداست. غایت تجلی خدا ذات اوست. از دیدگاه ...

عدالت در اندیشه و سیره امام علی(ع) جایگاهی ویژه دارد به گونه ای که وی پذیرش حکومت را برای تحقّق عدالت عنوان کرده و هدف اصلی حکومت خویش را برپایی عدالت در مفهوم وسیع آن و در عرصه های مختلف مطرح کرده است. پی جویی عدالت و تحقّق آن منوط به دریافتی درست از مفهوم عدالت است که این مفهوم شناسی بتواند به منزله راهبرد و طرح عملیاتی آن عمل کند. بدین معنا که با عدالت چه چیز روی می دهد. تا زمانی که مفهوم عدال...

بر اساس نظریه ی بینامتنیت هر متن ادبی، آگاه یا ناخودآگاه، زایش و باز خوانشی از آثار ادبی پیش از خود یا معاصر با خود است. نهج البلاغه از هنگام ظهور تاکنون [بعد از قرآن کریم] همواره به عنوان یکی از منابع مهم و کلیدی ادبای عرب و ایران به شمار می­رود. در این میان الگوپذیری شاعران کلاسیک سرای ایرانی از سخنان و مفاهیم ارزشمند امیر مؤمنان (ع)، برجسته­تر است، به گونه ای که انواع بینامتنیت نهج البلاغه د...

فرهنگ تطبیقی نهج البلاغه که حاصل و نتیجه سنجش (( فهرس الالفاظ الغربیه المشروحه )) دکتر صبحی صالح و پنج ترجمه کهن و نواست بیشتر خوانندگانی را به کار می آید که بخواهند با توجه به مبنای اصلی واژگان کلیدی نهج البلاغه و ترجمه نزدیک به معنای اصلی آن در ترجمه کهن و سنجش آن با ترجمه های نوین که بیشتر به رساندن مفهوم و یا انعکاس سجع زیبای کلام مولا توجه دارند به معنای شفاف تر و دقیق تر کلمات کلیدی دست ی...

در این مقاله، حدوث عالم در حکمت صدرا با مطالب نهج البلاغه مقایسه شده است. به این منظور، کتب فلسفی و تفسیری صدرا مطالعه و آرای او درباره‌ی حدوث عالم جمع‌آوری شده است. هم‌جنین مطالب نهج البلاغه در رابطه با حدوث عالم مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با مقایسه آرای صدرا در مورد حدوث عالم با مطالب نهج‌البلاغه، این نتیجه به دست آمده که آرای بیان‌شده با مطالب نهج‌البلاغه از جهات زیادی هم‌خوانی دارد: در ...

این پژوهش با روش تحلیل محتوایی و با نظام مقوله بندی قیاسی به تحلیل و بررسی حقیقت مرگ در قرآن و علل ترس از آن در کلام امام علی(ع) در نهج البلاغه می‌پردازد. قرآن یاد مرگ را یکی از ویژگی‌های پیامبران می‌داند که فرار از آن امکان ندارد. حقایقی همچون انکارناپذیری مرگ و عدم رهایی از آن، پایان یافتن کار جسم، حتمی بودن آن و...؛ و دلایلی همچون دنیاپرستی و دنیازدگی، گنهکار بودن، انکار معاد و آماده نبودن ب...

این پژوهش با هدف استخراج الگوی شایستگی مدیران بر اساس کتاب ارزشمند نهج البلاغه امام علی (ع) انجام شده است. در فرآیند پژوهش، کلیه خطبه ها، نامه ها و حکمت های حضرت به طور دقیق مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است و سپس مطالب مستخرج بر اساس الگوی کدگذاری باز برگرفته از رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد کدگذاری شده اند. در مرحله بعد، این کدها در قالب طبقات اصلی و فرعی شایستگی ها طبقه بندی شده اند. به من...