دو نگرش مطرح به ساختواژه همواره مورد توجه پژوهشگران حوزه صرف زبان بوده است؛ رویکرد تکواژبنیاد که مورد نظر پژوهشگرانی چون سلکرک (1982) و لیبر (1992) بوده و رویکرد واژه‌بنیاد که مورد نظر پژوهشگرانی همچون آرونف (1976) و باکنر (1993) بوده است. از دیدگاه آرونف یک واژة جدید با اعمال قاعده‌ به یک واژة موجود منفرد ساخته می‌شود و درنتیجه، واژة جدید و واژه‌ای که قبلاً وجود داشته است از اعضای طبقۀ واژگانی ...

ارتباطات عامل مهم تأثیر و تاثر زبان هاست و تعداد واژه هایی که یک زبان از زبان دیگر می گیرد، به ارتباط دو گروه گویشوَر بستگی دارد. عرب ها نیز به واسطه ارتباطاتی که با اقوام دیگر داشته اند، برخی واژه ها را از زبان های دیگر گرفته اند. این واژه ها به مرور زمان و کثرت استعمال، در زبان عربی ماندگار شده که اصطلاحاً آنها را معرّبات گویند. علاوه بر قرآن، این واژه ها در لسان احادیث نیز مورد استفاده قرار گرف...

چکیده خیارهای دریایی در شاخه خارپوستان رده خیارسانان قرار داشته و در حال حاضر تقریبا 1400 گونه ی زنده از این رده شناسایی شده است. در این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی خیار دریایی گونه holothuria parva با با استفاده از mtdna و روش pcr-rflp، تعداد 14 نمونه از بندر بوشهر و 14 نمونه از بندر لنگه جمع آوری گردید و در اتانول 96% تثبیت و به آزمایشگاه بیوتکنولوژی انتقال داده شد. استخراج dna به روش ...

مطالعة انطباق وام واژه ها مدت هاست، توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. در این پژوهش تلاش بر این است تا چگونگی انطباق واجیِ واکه های وام واژه های زبان عربی بررسی شوند. چارچوب نظری این پژوهش نظریۀ بهینگیِ پرینس و اسمولنسکی (2004) است. داده های بررسی شده، 1647 واژه است که از فرهنگ معین و سخن گردآوری شده اند. تلفظ وام واژه ها در زبان مبدأ (عربی) با بهره گیری از چهار فرهنگ زبان عربی آوانگاری شده ا...

در سال های اخیر صرف یکی از بحث برانگیزترین حوزه ها در دستور زایشی بوده است و مطالعات مختلف در زبان های گوناگون نظریه ها و رویکردهای متفاوتی را در این حوزه در پی داشته است. در این مقاله، سعی بر آن داریم که فرایند تکرار (reduplication) را در زبان فارسی از دیدگاه نظریۀ بهینگی (optimality theory) بررسی کنیم و ببینیم چگونه می توان این فرایند را، که در زبان فارسی فرایندی زایا برای ساخت واژه است و انو...

جلد نخست این مجموعه در سال 1383 زیر همین نام به نظارت روانشاد دکتر سرکاراتی و با مقدمه ای از ایشان از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است؛ اما در مجموعۀ پنج جلدی کنونی ساختار جلد اول، شیوۀ کار و واژه ها، تغییر اساسی یافته و مقدمه ای در 165 صفحه، شامل تحولات تاریخی واج های فارسی (پیوست یکم در 61 صفحه)، و سپس پیوست دوم و فهرست سوم شامل جدول تطبیقی واج های زبان فرضی هندواروپایی و تحولا...

چکیده این پایان نامه با عنوان «فرهنگ فارسی برای غیر فارسی زبانان» فرهنگی است مشتمل بر حدود 6 هزار مدخل که اختصاصاَ برای زبان آموزان غیر بومی زبان فارسی تدوین شده است. مدخل ها از واژه های پرکاربرد زبان فارسی گزینش شده اند و هر مدخل دارای داده های آوایی، ساخت واژی، نحوی، ریشه شناختی و معنایی است. افزون بر این برای هر معنا یک یا بیش از یک مثال ارائه شده است و مثال ها به گونه ای هستند که در درک و...

حوزۀ رایانه و فناوریِ اطلاعات یکی از حوزه هایی است که متخصّصان فرهنگستان زبان و ادب فارسی را بر آن داشته تا به منظور رعایت اصول موضوعۀحفظ زبان فارسی و در جهت بقای زبان فارسی به عنوان زبان علم، به واژه گزینی سازمان یافته و روشمند مبادرت ورزند. تحقیق حاضر شامل دو بخش می باشد. بخش اول به بررسی فرایندهای معادل یابی فرهنگستان در حوزۀ رایانه و فناوری اطلاعات می پردازد که از جمله این فرایندها: واژۀ قرضی...

چکیده معنا داری و یا بی معنایی گزاره های دینی یکی از اصول و مبانی مهم  در تفسیر متون مقدس به حساب می آید؛ زیرا اگر چنین گزاره هایی بی­معنا بوده و فقط در سطح گزاره هایی برای بیان احساسات دینداران و مانند آن باشد، نمی توان با تکیه بر آنها به فهم دقیق و کاملتر آیات الهی دست یافت  ولی در صورت معنادار دانستن متون دینی می توان به این هدف رسید. این موضوع که عمدتاً درباره عهد قدیم وجدید مطرح بوده است؛ ت...