إهتم المسلمون من الصدر الأول بالبحث عن وجوه إعجاز القرآن و کان الرأی السائد بینهم فی إعجازه هو کونه فی الطبقة العلیا من الفصاحة و البلاغة مع ما له من النظم الفرید و الأسلوب البدیع. و لکن نجم فی القرن الثالث مذهب آخر فی إعجاز القرآن اشتهر بمذهب الصَّرفة. و ینسب أول رأی فی ذلک إلی إبراهیم بن سیّار النظّام، من کبار المعتزلة. هذا المذهب یقوم علی أساس أن العرب لم یقدروا علی الإتیان بمثل القرآن، لا لإعجا...

  چکیده ماده «مرض» یکی از واژگان قرآنی است که در قرآن 13 مرتبه به کار رفته و در همه موارد با کلمه «قلب» در قالب «فی قلوبهم مرض» هم نشین شده است. این پژوهش با روش معناشناسی که نگاه تحلیلی و دقیق به متن است، به‌تبیین معنای «مرض» و استخراج مؤلّفه­ های معنایی آن از قرآن پرداخته است. بررسی هم­نشین­ ها و تحلیل محتوی و سیاق آیاتی که واژه «مرض» در آ­نها استعمال شده است، نشان می­دهد که واژه مرض جانشین ...

بعضی کاتبان نسخه‌های خطی دیوان حافظ و ازآن‌جمله کاتبان سده نهم هجری در امر کتابت به سبب شتاب‌کاری یا بی‌اهمیت‌دانستن نقطه درقالب کلمه، در قید نقطه در جای صحیح آن تسامح کرده‌اند یا آن را از قلم انداخته‌اند. برای مصحح دیوان حافظ به‌ویژه هنگام استناد به ضبط نسخه‌های خطی این اشکال پیش می‌آید که کلمه‌ای را که فرضاً نقطه حرف اول آن ساقط است نه می‌توان در ردیف نسخه‌هایی منظور کرد که در آن موضع یک فعل ...

هم در قرآن و هم در «عهدجدید» به کیفیت آفرینش عیسی (ع) اشاره شده است و در هر دو، انعقاد نطفه عیسی مسیح از مریم و روح القدس ممکن شمرده می شود، اما شیوه وقوع این امر و آفرینش عیسی در این دو کتاب اندکی متفاوت است. در عهدجدید نهایی ترین توضیح، سایه افکندن قوّت حضرت اعلی، پس از آمدن روح القدس بر مریم است و به این ترتیب، خدا به عنوان پدر عیسی معرفی می شود. در انجیل یوحنا نیز عیسی کلمه، و البته کلمه خدا...

در این مقاله رفتار واجی همخوان های چاکنایی را در جایگاه های واجی مختلف در چارچوب واج شناسی آزمایشگاهی از طریق مشاهده الگوی تغییرات شدت انرژی طیف فرکانسی مورد بررسی قرار می دهیم. نتایج به دست آمده نشان می دهد که همخوان های چاکنایی در جایگاه آغاز کلمه و میان کلمه بعد از همخوان به صورت سخت تولید می شوند؛ در جایگاه میان کلمه بین دو واکه از میزان فعالیت چاکنای برای تولید / ɂ / و /h/ کاسته می شود ولی...

در این مقاله تلفظ و معنای صحیح واژۀ «کعبتین» بررسی شده است. در بخش نخست، تلفظ و معنای این کلمه در لغت نامه ها نقد شده، گفته شده است که فرهنگ ها معمولاً برای این کلمه تنها یک تلفظ و یک معنا قائل شده اند و آن را دو تاس نرد معنی و به صورت «ka‘batayn» ذکر کرده اند که برداشتی صحیح نبوده است و در اینجا شکل دقیق تر آن بیان شده است. در بخش دوم مقاله به بررسی واژۀ کعب، کعبین و کعبتین، در متون عربی پرداخت...

بعضی کاتبان نسخه های خطی دیوان حافظ و ازآن جمله کاتبان سده نهم هجری در امر کتابت به سبب شتاب کاری یا بی اهمیت دانستن نقطه درقالب کلمه، در قید نقطه در جای صحیح آن تسامح کرده اند یا آن را از قلم انداخته اند. برای مصحح دیوان حافظ به ویژه هنگام استناد به ضبط نسخه های خطی این اشکال پیش می آید که کلمه ای را که فرضاً نقطه حرف اول آن ساقط است نه می توان در ردیف نسخه هایی منظور کرد که در آن موضع یک فعل م...

 تفسیر آیات حجاب در قرآن است. نویسنده نخست کلمه حجاب را توضیح مى‌دهد و آن را به مانع دیدن تعریف مى‌کند، سپس مى‌گوید در قرآن حکم حجاب زن از آیات متضمن کلمه حجاب به دست نمى‌آید بلکه از آیات دیگر با کلماتى همچون جلباب، خمار، و جیب فهمیده مى‌شود. آن گاه نویسنده هر یک از این کلمات را با استناد به روایات، نهج‌البلاغه و گفته‌هاى لغویان تعریف کرده ویژگى‌ها و مؤلفه‌هاى معنایى آنها را برمى‌شمارد.