The nature of human dignity is among the most basic queries about the essence of humanity, and research in this area can produce results that may be applied to various health related topics. There is a need for defining comprehensive criteria for the bio-human in order to protect human rights and other values that are attributable to human biology.The present paper first attempts to determine w...

بحث خلاقیت نفس انسان در رشته‌ها و حوزه‌های مختلفی چون روان‌شناسی و تعلیم و تربیت - به‌ویژه از جنبة شیوه‌های پرورشی آن در انسان - مورد توجه واقع شده است. در فلسفه و عرفان اسلامی نیز این بحث در دو حوزة معرفت‎شناسی، کرامت و اعجاز مطرح می‎شود. ملاصدرا با توجه به اصول نفس‎شناسی و معرفت‎شناسی ویژة خود هم جنبة معرفت‌شناختی و هم خلاقیت را در حوزۀ اعیان خارجی بحث کرده است. وی در حوزة معرفت‌شناسیِ خلاقیت ...

مطالعۀ بحث های فلسفی سیاسی و فلسفه ی حقوق و همین گونـه تحلیـل قـوانین کیفـری نشـانمی دهد که به طور کلی جرم انگاری با تکیه بر پایه ی اصل زیـان و سـه نگـرش پدرسـالاری، اخـلاقگرایی و کمال گرایی می تواند انجام شود. کمال گرایان بر این باورند که برای پیشرفت اخلاقی و بهبودکمال معنوی شخص باید از الزام کیفری برای انجام رفتارهایی که موجب بهبود منش اخلاقی فرد مـیشود بهره گرفت.با توجه به اینکه کرامت انسانی...

برخی اگزیستانسیالیست‌های خداباور استعدادهای درونی انسان را در پیوند با منزلت و کرامت انسانی تعریف می‌کنند و بر وجوهی چون اختیار، انتخاب و مسئولیت انسان تأکید می‌کنند. در حوزه اسلامی نیز علامه طباطبایی منزلت انسانی را با خدامحوری در ارتباط می‌داند. اختیار ازجمله وجوه تشابه دو رویکرد است با این تفاوت که علامه برخلاف اگزیستانس‌ها نقش استقلالی برای اختیار و اراده انسان قائل نیست. در دیدگاه علامه کر...

از دیدگاه اسلام، انسان از کرامت و شرافت ویژه¬ای برخوردار است. کرامت انسان به لحاظ انسان¬شناختی، بر یک سری مبانی استوار است که از حیثیت والای انسان در هستی حکایت می¬کند. انسان کریم در اسلام برترین مخلوق خداوند معرفی شده است مخلوقی که به جهت داشتن روح الهی، خرد و برخورداری از نعمت¬های مادی ومعنوی، در جهت قرب الهی سیر می¬کند. انسانِ با شرافت و کرامت، در این سیر به هدف والا می¬اندیشد؛ خود را اسیر دن...

نفوذ عرفان شیعی در جامعة ایران در سده‏های هفتم تا یازدهم ق به شکلی است که بر ذهن و رفتار مردم تأثیر گذاشته و در حوزه‏های مختلف، از جمله هنر، نتایج عملی به همراه داشته است. چگونگی ظهور هنر خاتم مربع می‏تواند نشانه‏ای از حصول نتایج عملی مبانی فکری عرفان شیعی باشد. در این پژوهش سعی شده، با شیوة مطالعة کتابخانه‏ای و تاریخی و بهره‏گیری از مشاهدات عینی و استدلالی، صحت فرضیة مطروحه ارزیابی شود؛ فرضیه‏...

رنگ سیاه، رنگی شناخته شده و مرموز در عرفان اسلامی است که کارکردی دوگانه در عرفان اسلامی دارد. با توجه به این که در پیشینۀ فرهنگی ایرانیان و در دین مبین اسلام، رنگ سیاه به عنوان رنگ ظلمت و اهریمن محسوب می­شود، می­توان  نمودی از ظلمانیت رنگ را در عرفان اسلامی مشاهده کرد. با این حال، بخشی از کارکرد رنگ سیاه در عرفان اسلامی، دقیقاً در نقطۀ مقابل کارکرد اول قرار می­گیرد. رنگ سیاه، در برخی از متون عرف...

این مقاله، نظریة متناقض­نمائی تجارب عرفانی که توسط استیس، مؤلف کتاب «عرفان و فلسفه»، ارائه شده است را با توجه به مباحث عرفان اسلامی، به نقد کشیده و نشان می­دهد این نظریه که متضمن غیرعقلانی بودن عرفان است، با مبانی عرفان اسلامی سازگار نیست. دلیل اصلی این عدم تطابق، نگرش نادرست استیس در تفسیر اندیشة وحدت وجود می­باشد که در آن، تفکیک عمیق مقام احدیت و واحدیت را ناشی از توجیه عرفا دانسته و به هیچ م...

پیمودن وادی‌های سخت وهولناک طریقت، بدون تمسک به وجود وارسته‌ی پیر و مراد مقدور نیست. لزوم حضور معنوی پیر در سیرو سلوک مریدان، از جمله‌ی موضوعات مهم و دامنه داری است که بیشتر به صورت تمثیلی و نمادین در کانون توجه صوفیه قرار گرفته است. به جز شمار اندکی از متصوّفه چون اویسیان که به مجذوبان، نامبردار بودند و کشف و شهود و راهیابی به حقیقت را تنها از طریق مراقبه و زدودن شوائب از لوح ضمیرخویش، میسر می‌...