یکی از دغدغه های بنیادین کانت در نقد قوه حکم، مسئله غایت شناسی است. غایت به عنوان امری که در فلسفه های قدیم به ویژه فلسفه ارسطو و پیروان وی یکی از ارکان مهم دستگاه های فلسفی را تشکیل داده بود، در فلسفه های جدید و به ویژه توسط دکارت و اسپینوزا از قلمرو تبیین فلسفی عالم کنار گذاشته شد. کانت به عنوان پرچمدار فلسفه جدید در نقد قوه حکم دوباره به مسئله غایت و غایتمندی باز می گردد. او معتقد است که غای...

نزاع بر سر تقدم فکر بر اراده و یا بالعکس نزاعی دیرینه در عالم تفکر بوده است به طوری که فیلسوفان غالبا مدافع تقدم فکر بر اراده بوده اند و طایفه ای از متکلمان اراده را اصل دانسته و علم و فکر را تابع آن قلمداد کرده اند به طوری که مشیت و اراده حق تعالی را بر علم و حکمت او مقدم داشته اند در فلسفه جدید ما با فیلسوفانی سر و کار داریم که کمابیش تقدم اراده بر فکر را تایید کرده اند و این رای که با رای مت...

در مباحث خداشناسی، با توجه به این‌که معرفت ذات ربوبی امری ناممکن است، شناخت اوصاف الاهی از اهمیت ویژ‌ه‌ای برخوردار است. شاهد این مدعا نظریات متنوع و بحث‌های گسترده‌ای است که در خصوص امکان یا عدم امکان فهم معانی اوصاف الاهی و جواز یا عدم جواز اسناد اوصاف مخلوقات به خدا در تاریخ کلام و فلسفه وجود دارد. در این میان، به نظر می‌رسد نظریه‌ای که از جمع بین تشبیه و تنزیه سخن گفته است ضمن سنخیت بیشتر با...

سخت‌پوستان راستة آنوستراکا، با توجه به اندازة مناسب و ارزش غذایی نسبتاً مطلوب، پتانسیل بسیار مناسبی به‌عنوان غذای زنده برای گونه‌های مختلف آبزیان ارزشمند دارند. عملکرد زیستی تمامی آبزیان به‌صورت مستقیم و یا غیرمستقیم تحت تأثیر خواص فیزیکوشیمیایی آب قرار دارند. برای موجودات زنده اکوسیستم ­های آبی، عوامل غیرزنده نظیر دما، سختی آب و pH ازجمله مهم ­ترین عوام...

رابطه‌ی نظام علمی حق‌تعالی با نظام عینی موجودات یکی از مسائل بسیار مهم در الهیات فلسفی است. ابن‌سینا واسپینوزا به‌منزله‌ی دو تن از بزرگ‌ترین فیلسوفان خردگرای اسلامی و غربی، با تبیین نظام علمی باری‌تعالی، نسبت بین این نظام را با نظام عینی موجودات مورد بررسی قرار داده‌اند . به‌رغم تفاوت‌های بنیادین در اندیشه‌ی این دو فیلسوف، شباهت‌های شایان توجهی در پاسخ آن‌ها به این مسأله وجود دارد. هر دو فیلسوف...

یکی از دغدغه‌های بنیادین کانت در نقد قوه حکم، مسئله غایت‌شناسی است. غایت به عنوان امری که در فلسفه‌های قدیم به ویژه فلسفه ارسطو و پیروان وی یکی از ارکان مهم دستگاه‌های فلسفی را تشکیل داده بود، در فلسفه‌های جدید و به ویژه توسط دکارت و اسپینوزا از قلمرو تبیین فلسفی عالم کنار گذاشته شد. کانت به عنوان پرچمدار فلسفه جدید در نقد قوه حکم دوباره به مسئله غایت و غایتمندی باز می‌گردد. او معتقد است که ...

برهان وجودی، از بحث‌انگیزترین براهینی است که اندیشمندان غربی پس از طرح آن از سوی آنسلم به بحث‌ و بررسی آن و مسائل مربوط به آن پرداخته‌اند. جذابیت آن چندان است که حتی در عصر حاضر نیز بحث دربارۀ آن در میان اندیشمندان، رایج است و برخی با ارائة تقریرهای جدید، آن‌ را تأیید کرده‌اند. در مقالۀ حاضر، سعی شده تا به‌اختصار دیدگاه الاهی‌دانان و فیلسوفان برجستۀ غرب دربارۀ این برهان، در قالب سیر تاریخی، تبی...