در تبیین و نقد مبانی و مولفه های روش شناختی حاکم بر رویکردهای رایج فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، مسئله این است که، آیا رویکردهای رایج دارای تمایز معناداری بلحاظ معرفت شناسی و جهان بینی از یکدیگر هستند، و اگر چنین است، این تمایزها از چه زوایایی برخورداراند. برای رسیدن به پاسخ این مسئله، لازم است به شناخت مولفه های روش شناختی و مبانی آنها درهر یک از رویکردها پرداخت. لذا در ادامه 10 پرسش روش شناخت...

یکی از مسائل کلیدی مطرح‌شده در فلسفه ملاصدرا بررسی چیستی، ابتدا و انتهای انسان و ربط آن با وجود حقیقی است. مقاله حاضر با بررسی و تحلیل روش حاکم بر نفس‌شناسی ملاصدرا و ابزاری که وی استفاده کرده در پی کشف راز برتری حکمت متعالیه بر سایر مسلک‌های فلسفی یا تفاوت آن با این مسلک‌ها در انسان‌شناسی است. بررسی آثار گوناگون ملاصدرا به شیوه کتاب‌</...

این پژوهش با روشی توصیفی تحلیلی در پی بررسی‌ای فلسفی درباره چیستی نظریه فیلم از حیث نظریه بودنش و مباحث مرتبط با آن است. عام بودن و مربوط به فیلم بودن ویژگی­های اساسی نظریه فیلم هستند. نظریه فیلم از قوانین و قواعدی برخوردار است که جنبه توصیفی یا هنجاری دارند و درصدد است مفاهیم سازنده آن­ها را توضیح دهد. قوانین یا قواعد توصیفی به‌منزله علت عمل می­کنند و ازاین‌جهت نظریه جنبه تبیینی دارد. جنبه تبی...

مجید محب زاده[1] امروزه تجربه دینی یکی از مباحث مهم فلسفه دین به شمار می‌رود. شلایرماخر مضامین کتب مقدس را در تعارض با عقل و فهم بشری دید. وی بر این مبنا گوهر و اساس دین را تجربه دینی دانست که از نظر وی تجربه دینی یعنی احساس اتکا و وابستگی مطلق و کامل به منبع و قدرتی که از جهان متمایز است...

در این پایان نامه، نگارنده با مبنا قرار دادنِ کتاب literature نوشت? پیتر ویدوسون به ترجم? کتاب پرداخته و مقدمه ای تحقیقی بر آن افزوده است. در این مقدمه به واژ? «ادبیات» و ریشه شناسیِ آن از دیدگاه لغوی پرداخته، سپس واژه را از دیدگاهِ معنای اصطلاحی بررسی کرده، معنای «ادب» و «ادبیات» را از هم جدا کرده ، تفاوت ها و شباهت های معنای «ادب» در گذشته و «ادبیات»ِ امروزی را برشمرده است. تعریف های مختلف «ادبیا...

مقاله حاضر، به مطالعه چیستی الگوی «گفت‌وگوی کندوکاوی» می‌پردازد و درصدد است کارکرد آموزش این نوع گفت‌وگو به کودکان را در بعد فردی و اجتماعی بررسی کند. محور اصلی چارچوب مفهومی این پژوهش، تلفیقی از مفهوم «تفکر چندبعدی و بازاندیشانه» در آموزش « فلسفه‌برای‌کودکان» با نظریات گفت‌وگویی در حوزه میان ‌فردی و «کنش ارتباطی» هابرماس است که در بستر منطقه تقریبی رشد شکل می‌گیرد. بدین منظور و برای بررسی کارک...

از مباحث مطرح در قلمرو «فلسفه هنر»، هستی شناسیِ آثار هنری است که از مهم‌ترین این«هست‌ها» در دانش معماری، «معنای آثار معماری» است. مسئله ای که در این مقاله مورد ژرفکاوی قرار می‌گیرد عبارت است از «چیستی معنای آثار معماری»؛ براین اساس، طی این پژوهش به این پرسش اصلی پرداخته می‌شود که خاستگاه معنای یک اثر معماری چیست و بر اساس این خاستگاه، آیا می‌توان به تعیّن معنا در آثار معماری معتقد بود یا خیر؟ به ...

        این مقاله بحثی میان‌رشته‌ای بین فقه و زیبایی‌شناسی است؛ در معنای عام خود معادل فلسفه هنر است و به بحث از هستی و چیستی زیبایی می‌پردازد. زیبایی غیر از پذیرش احکام هنری و زیباشناسانه، متعلق حکم فقهی نیز قرار می‌گیرد. یکی از موارد تعلق حکم فقهی به زیبایی مسئله مرجحات امامت جماعت در نماز جماعت است که در روایات و منابع فقهی با عنوان «صباحت وجه» و «زیبایی رخسار» بدان اشار...

ماهیت جرم یک موضوع میان‌رشته‌ای است میان دو رشته حقوق و فلسفه، چرا که برای چیستی هر موضوعی باید گریزی به فلسفه نیز زد. درباره ماهیت جرم دو گرایش مهم همواره وجود داشته است؛ نسبیت پندار و ذات باور که هر یک برداشت متفاوتی از ماهیت جرم داشته‌اند. گروهی همچون، نسبی‌گرایان برای افعال از جمله جرم، هیچ حسن و قبح نفس‌الامری قائل نبودند و قانونگذاران را واضع و جاعل جرایم می‌دانستند. در مقابل نسبی‌گرایان،...

در زمینۀ مطالعات میان‌رشته‌ای، مسائل متعددی جای طرح دارند؛ از جمله چیستی، اهمیت و ضرورت، روش‌شناسی و روش اجرایی آن. اما در کنار این مباحث، مسئلۀ اصلی‌تری هست که تاکنون به آن پرداخته نشده و آن، مبانی بینشی و فلسفی حاکم بر مطالعات میان‌رشته‌ای است. فلسفه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در علوم، به‌ویژه دانش‌های بینارشته‌ای نقش ایفا می‌کند. با توجه به اینکه هر مکتب و پاردایم فلسفی، در مطالعات میان‌رشته...