رسول اکرم(ص) برای همه مسلمانان به مثابه انسان کامل و اسوه تمام عیار محسوب می شوند. قول و فعل وتقریر پیامبر(ص) مد نظر تمام مسلمانان است. در قرآن ایشان به عنوان اسوه حسنه معرفی شده است. بدین دلیل مسلمانان علی رغم تمام محدودیتها مانند منع کتابت و ستیز طبقه حاکم با سیره آن حضرت به تدوین سیره پیامبر پرداختند و این حرکت مانع از بین رفتن سیره نبوی(ص) شد. اما طبقه حاکم و جریان های مختلف همانند امویان و...

هجرت در تاریخ اسلام جایگاه و اهمیّت ویژه ای دارد و در آیات متعدّدی از قرآن کریم به عنوان روشی برای توسعه و گسترش اسلام و خارج شدن از سلطه ی ظالمان و مستکبران مطرح شده است. پیامبر خدا(ص) نیز آنگاه که آزار و فشار مشرکان در مکّه به اوج خود رسید، از این روش استفاده کرد و با بهره گیری از هجرت به عنوان یک تاکتیک، دامنه ی فعالیّت و مبارزه ی خود را گسترش داد و به مدینه کشاند، بااینکه دعوت از قریشیان حدود س...

در مقاله حاضر، ضمن اشاره به اصول و شرایط ارتباط اثربخش از نگاه اندیشمندان حوزه ارتباطات، کوشش ­شده، سیره ارتباطات میان فردی پیامبر(ص)، به عنوان یک شخصیت فوق­العاده و ارتباط­­گر قوی، بررسی و تحلیل شود. پیامبر با داشتن ویژگی­هایی همانند گشودگی، همدلی، حمایتگری، مثبت­گرایی و مساوات طلبی، شیوه­ای ستودنی از ارتباطات را به منصه ظهور رساند که آرمان «ارتباطات­رهایی­بخش» مورد نظر هابرماس در آن کاملاً متح...

عصمت یکی از مباحث مهم کلامی است که از دیرباز مورد توجه مفسران و قرآن‌پژوهان بوده است. یکی از مباحث مربوط به عصمتِ پیامبرگرامی اسلام(ص)، انتساب «ذنب و استغفار» به آن حضرت است که در آیات متعددی از قرآن ملاحظه می شود. این نوشتار درصدد است تا آراء آیت الله معرفت و فخر رازی، یکی به نمایندگی مکتب تفسیری امامیه و دیگری به نمایندگی مکتب تفسیری اشاعره را مقایسه و نقد کند. بررسی ها نشان می‌دهد، آیت الله م...

فیه‏مافیه از آثار پراهمیتی است که مولانا در آن به مباحث عمیق و قابل توجهی دربارۀ پیامبر اکرم و جایگاه وی پرداخته است. این مقاله به دنبال آن است تا با تحلیل نگاه متمایز مولانا به حضرت محمد (ص) در مقایسه با دیگر انبیا و اولیا، موجبات دستیابی به تحلیل دقیق و کامل دیدگاه مولانا در دو بخش مستقل: شریعت و طریقت محمدی و مقام محمد (ص) فراهم سازد. در بخش نخست، با تبیین جایگاه شریعت محمدی از یک‏سو و طریقت...

کتاب تاریخ اسلام، نوشته مرحوم دکتر علی اکبر فیاض (متوفی 1350 ش) ازاولین آثاری است که در زبان فارسی و به سبکی نو در زمینه تاریخ اسلام تدوینگردیده و درحجمی اندک، دوره ای نسبتاً طولانی از صدر اسلام تا پایان دولتعباسیان را دربرمی گیرد. این کتاب به رغم داشتن ویژگی های مثبت که ناشر درمقدمه کتاب به آن اشاره کرده است، در فصول مربوط به دوران نبی اکرم (ص) وخلفای راشدین حاوی مطالب انتقاد برانگیزی است که در...

زندگی و حیات ظاهری پیامبر اعظم(ص)، به عنوان بهترین اسوه، را می‏توان در ابعادی چند و قالب‏ها و محورهای گوناگون مورد دقت و تأمّل قرار داد. حیات سیاسی و اجتماعی، حیات اقتصادی و معیشتی، حیات عبادی و سلوک معنوی و ... . چنان‏که بسیاری از این محورها را می‏توان در قلمرو فردی و اجتماعی و از نقطه نظر سلوک شخصی و فردی و از نقطه نظر رهبری اجتماعی و مدیریتی ملاحظه کرد. بعد فرهنگی حیات رسولاکرم(ص) یکی از مهم...

ظهور دین اسلام و گسترش سریع آن در جهان، با واکنش مسیحیان روبه‌رو شد زیرا آنان اسلام را دینی رقیب می‌دانستند. نخستین موضع­گیری­ها، از سوی روحانیون کلیسا صورت گرفت. روحانیون و مبلّغان مسیحی در متون خود، زندگی­نامه مختصری از حضرت محمد(ص) ارائه ‌دادند. آن حضرت در این آثار، شخصیتی وابسته، تأثیرپذیر، محیل، خودشیفته، ضداجتماعی و شهوت‌طلب ترسیم شده‌است؛ انگاره­هایی که مستقیماً در شکل‌گیری تصورات غرب از پ...

جستجوی تاریخی دربارۀ "پیامبر(ص)" در تحقیقات معاصر غرب، از اواسط قرن نوزدهم میلادی و با نوشته‌های میور، اشپرنگر و گلدتسیهر آغاز شد. این عده بسیاری از روایات اسلامی مربوط به زندگی پیامبر(ص) را ساختگی دانستند. این راه را ونزبرو ادامه داد، او معتقد بود فرایند پیدایش اسلام همچون "تاریخ نجاتِ" اتفاق‌افتاده در یهودیت است و از میانۀ قرن دوم به بعد رخ داده است. کِرونه و کوک نیز در هاجَریسم اظهار کردند که ب...

مدایح نبوی از آغاز تا به امروز و در طی دوره های مختلف تاریخ بر حسب اوضاع سیاسی، اجتماعی و دینی مسلمانان با تغییر و تحولات گسترده ای مواجه شده است. اما آنچه که بعنوان یک اصل در این مدایح مورد نظر قرار دارد شخصیت پیامبر اکرم (ص) است که علیرغم همه ی تحولات دوران مختلف، مورد علاقه و محبوب عده ی زیادی از شاعران بود و برخی از شاعران بدون هرگونه هدف و غرضی با توجه به حبّ خالصانه ای که به پیامبر (ص) داش...