در بیشتر آثار صوفیّه، هنگامی که از نفس و چگونگی رفتار با آن سخن گفته شده است، دو اصطلاح «مجاهده» و «ریاضت»، گاه معطوف به هم و گاه به تنهایی، به کار رفته است. مدّعای ما این است که در متون کهن، مجاهده و ریاضت تعریف و جایگاه مستقلّ از هم داشته اند. مؤلّفان صوفی در کتاب های تعلیمی خود دربارۀ تصوّف، این دو را جدا از یکدیگر شرح و توضیح داده­اند، امّا بیشتر صوفیان به هنگام سخن گفتن، ریاضت و مجاهده را در یک ...

وقف به عنوان یک پدیده دینی و تاریخی از موضوعاتی است که کمتر ذهن یک پژوهشگر تاریخ را به خود مشغول نموده است. به طوری که کمتر محققی نهاد وقف را به عنوان موضوع تحقیق بر می گزیند و به مطالعه آن به ویژه در حوزه ی شهر یا یک روستا می پردازد. فقر اطلاعات و علاقه در جهت مطالعه نهاد مورد نظر و سیر تحولات آن در گیلان از دلایل انتخاب نهاد وقف به عنوان موضوع پژوهش بوده است. شایان ذکر است به جهت رشد و گسترش ...

چکیده وقف عبارت از آن است که مالی از سوی مالک برای هدف خیری اختصاص یابد و منافع آن به طور دائمی ، در جریان استفاده برای آن هدف ، مصرف شود . اختصاص مال علاوه بر این که آن را از دارایی مالک و واقف برای همیشه خارج می کند یک شخصیت حقوقی مستقل به وجود می آورد که مثل هر شخص دیگری از ویژگی استقلال دارایی و نام و سرمایه بهره مند می گردد . حقوق ( مالکیت ) معنوی یا فکری از سوی دیگر ، اموالی اعتباری و غی...

در بخشی از ادبیات عرفانی و سخنان برخی از منسوبان به عرفان، عقل و عرفان در برابر هم قرار گرفته، دو راه ناسازگار و مخالف یکدیگر تلقی شده اند. این گروه، عقل را یک منبع یا راه تحصیل معرفت نمی دانند و برای دستاوردهای عقل و در نتیجه علوم بشری، اعتباری قائل نیستند. از نظر ایشان، عقل نه تنها منبع معتبری برای معرفت نیست، بلکه مانع معرفت و موجب گمراهی نیز می باشد. جالب آن که برخی از اینان برای اثبات بی ا...

وقف در سنت اسلامی امری پسندیده و نیکو بوده که بواسطه آن بسیاری از کارهای عام المنفعه در جامعه تداوم و حیات یافته است. شاهان عصر صفویه که تشیع را مذهب رسمی ایران نمودند توجه به امور موقوفه را نیز تقویت می‌کردند و املاک و اموال زیادی را به اماکن مورد احترام مانند آستان مبارکه امام رضا(ع)در مشهد و آستان مقدس حضرت معصومه در قم و آستان مقدس حضرت عبد العظیم الحسنی (ع)در شهرری و نیز در اردبیل که آرامگ...

تأمین مالی خدمات عمومی شهری در ایران به عهده شهرداری‌هاست؛ ولی سرعت بالای توسعۀ شهری از یک‌سو و ضعف ساختار مالی و نبود درآمدهای پایدار از سوی دیگر، سبب عمیق‌تر شدن روزافزون شکاف میان رشد نیازها و توسعۀ شهری شده است. یکی از ابزارهای تأمین مالی خصوصی کالاهای عمومی در اقتصاد اسلامی و جوامع اسلامی از سال‌ها قبل، استفاده از وقف بوده است. جهت مشارکت افراد در وقف اگرچه داشتن انگیزه و ایمان و فرهنگ وقف...

یورش های ویران گر چنگیز باعث نابودی زنجیره‏ای از شهرها و آبادی های ماوراءالنهر شد که پیش از آن از رونق و شکوفایی کم نظیری برخوردار بودند. در تقسیمات خاندان چنگیزی، این منطقه به خاندان جغتای اختصاص یافت که بین سال های 624هـ .ق/ 1227م تا 763هـ .ق/1362م بر آن حکم راندند. جغتاییان مظهر و نماینده مغولان صحراگرد و وفادار به سنن اجدادی خود به شمار می آمدند که زندگی‏ شان در پناه یاسا معنا می یافت. جغتا...

وقف و ابتدا در القای مفاهیم هر کلامی ایفای نقش می کند و در مورد قرآن از آن روی که با دستورالعمل هدایت بشر و کلام الهی سر و کار داریم ،حساسیتی ویژه یافته است؛ لذا به طبع اهمیت این دانش زمان حضرت نبی اکرم (ص) باز می گردد. در تلاوت یک آیه گاه با تغییر محل وقف و ابتدا، معانی گوناگونی ایجادمی شود. تلاوت کننده قرآن باید بتواند با تشخیص مراد اصلی خداوند، آیه را به گونه ای تلاوت کند که معنای حقیقی کلام...

چکیده وقف به عنوان یکی از سنت های مهم در تاریخ ایران بعد از اسلام در حیات فرهنگی و تمدنی ایران نقش مهمی داشت. در پی هجوم مغولان به ایران، بسیاری از موقوفات در معرض غارت و بی سامانی قرار گرفت. با تأسیس حکومت ایلخانی تلاش هایی برای جلوگیری از تداوم این وضع شروع شد که باروی کار آمدن غازان خان و اسلام آوردن او و سپس اولجایتو وقف در دوره ای از شکوفایی قرار گرفت. در این میان نقش وزیران و دبیران ایر...

جایگاه و ساختارحکومت متکی و متأثر از نحوه فهم آن از سوی حکومتگران است و حکومتگران بر اساس درک خود از حکومت، ساختارها و مناسبات آن را شکل داده و سازماندهی می کنند. حکومت تملیکیه یا ارباب وار و حکومت ولایتیه یا سرپرست وار، دو تلقی از حکومت را در دل خود حمل می کنند که اولی با رابطه عبد و مولا و دومی با رابطه امانت و امانتدار همریختی و تشابه دارد و هر یک از این دو، ساختارها و رفتارهای متناسب با خو...