در انواع روابط معنایی بین الفاظ،ترادف یکی از مباحث لغوی وبه مثابه ی پدیده ای تلقی می شود که همواره محل مناقشه بوده است.الفاظ مترادف از جمله الفاظی هستند که حجم زیادی از لغت نامه های قدیم وجدید عربی وغیر عربی را به خود اختصاص داده اند.زبان عربی نیز از جمله زبانهایی است که به دلیل وجود الفاظ مترادف از دیگر زبانها متمایز وبرجسته گشته تا جایی که وجود این الفاظ مشخصه ای برای این زبان شده واز آن جدا ...

محقق ترمذی و شمس تبریزی هر دو از مشایخ سلسلۀ مولویه محسوب می­شوند که مهمترین اقدام عملی آن­ها تربیت اندیشمندی وارسته به نام مولانا جلال­الدیّن است. غور و تأمل در کتاب «معارف» «محقق ترمذی» و «مقالات» «شمس تبریزی» نشان می­دهد که این دو عارف وارسته علی­رغم اختلاف در روش سلوک و بعضی از تعالیم، در بسیاری از اصول عرفانی مانند «وحدت وجود»، «ولایت»، «ریاضت» و «چله­نشینی» نظرات مشابهی دارند. محقق ترمذی د...

چکیده اشتراک لفظی در کنار ترادف و اضداد، از جمله مباحث معناشناسی است که زبان‌شناسان پیشین بدان پرداخته­اند و تعریف­هایی نیز از آن ارائه داده­اند. زبان­شناسان معاصر بر این باورند که در بررسی اشتراک لفظی باید میان دو اصطلاح «چند معنایی» و «اشتراک لفظی» تفاوت گذاشت. در اشتراک لفظی، دو واژه­ قاموسی از روی تصادف، ساختار صرفی واحدی پیدا می­کنند و هر یک با حفظ معنای خود، هم­آوا و هم نویس می‌شوند و در...

 نهج البلاغه چون قرآن دریای بی کرانی است که هرکس به سهم خود می تواند با توجه به استعدادی که دارد از آن برداشت کند. زمینه های صرف و نحو و بلاغت و زبان شناسی و همچنین علوم اعتقادی چون کلام و فلسفه و عرفان در این کتاب بشری بسیار بی همتاست. در این میان زبان شناسی از علومی است که به کمک آن می توان درهای غلتانی را صید کرد که نتایج شگفت آوری در معنی کلام امام علی (ع) آشکار می کند.  یکی از شاخه های زبا...

برخی وجود الفاظ مترادف را در زبان عربی می‌پذیرند و برخی رد می‌کنند؛ چون معتقدند که هر یک از دو لفظ به‌ظاهر مترادف دارای معنایی متفاوت است. این مسئله در مورد الفاظ قرآن بحثهای بیشتری به همراه دارد؛ زیرا حتی بعضی از قائلان به وجود ترادف در زبان عربی، کاربرد واژه‌های مترادف را در قرآن منکر شده، و چنین کاربردی را منافی اعجاز بلاغی قرآن دانسته‌اند. پذیرش این اصل، کار ترجمۀ قرآن را سخت‌تر می‌کند؛ زیر...

چکیده تاریخ هنر در سیر تطور خود، منابع بی شماری را در جهت ارائه باورهای معنوی هنرمندان پیش روی ما گذاشته است. می توان به جرأت مهم ترین انگیزه خلق هنری را اعتقادات دینی دانست. اما هر دین بنا به اصول و آموزه های خود، رویکرد خاصی را در آفرینش هنر یایجاد نموده است. دو دین اسلام و مسیحیت به عنوان بزرگترین بسترهای خلق آثار هنری، هر یک کاربرد خاصی از هنر دینی را عرضه داشته اند. بررسی وجوه اشتراک و اف...

تربیت یکی از مهمترین مسائل انسانی است؛ چرا که نحوه شکلگیری شخصیت انسان و کمال او به چگونگی تربیت او وابسته است. کتب آسمانی که برای هدایت انسان نازل شدهاند، دارای آموزههای ارزشمندی در خصوص تربیت میباشند. این متون مقدس، به انسان و ابعاد وجودی او، توجه ویژهای مبذول داشتهاند. از آنجا که دستیابی به یک الگوی تربیتی صحیح، جز از طریق منابع وحیانی حاصل نمیشود، این تحقیق به بررسی مبانی مشترک تربیت در قرآ...

ترادف از مهمترین پدیده های علم معنی شناسی است ؛ چرا که با برقراری رابطه بین لفظ و معنی ، نقش مهمی در ایجاد رابطه بین مردم دارد . این پدیده از روزگاران قدیم ، مورد توجه زبان شناسان قرار گرفته و این عنایت وتوجه تاکنون ادامه دارد و زبان شناسان جدید را نیز به خود مشغول کرده است و نظرات هر یک در مورد ترادف مختلف است . در این پایان نامه می کوشیم تا جنبه های مختلف این پدیده را بشناسیم ، و به داوری بین...

چکیده گرچه تا کنون روش‌های مختلف حکیم ترمذی در تفسیر قرآن کریم و فهم‌های نوآورانۀ او کاویده شده، هنوز تا شناخت رویکرد او به قرآن کریم و خاستگاه آن رویکرد راه است؛ آگاهی از این که فهم‌های نوآورانۀ وی از آیاتو روش‌های متفاوتی که در تفسیر به کار می‌گیرد، ریشه در کدام گرایش‌های فکری او دارد؟ به‌طبع برخی گرایش‌های فکری او ـ مثل تمایلش به نوعی...

بی‏تردید، شناخت دقیق و عمیق ماهیت و محتوای نهضت‏ها و انقلاب‌ها تا حدّ زیادی به بررسی نقش و تأثیر گروه‌ها و نیروهای اجتماعی تأثیرگذار در روند انقلاب‌ها، چه قبل و چه بعد از آن، بستگی دارد. روحانیان به مثابة یک نهاد اجتماعی از اهمیت بسزایی برخوردارند. روحانیت شیعه ـ‌ دست‌کم از دورة صفویه ـ از جمله نیروهای مقتدر اجتماعی و یکی از ارکان مهم جامعه مدنی به شمار می‏آمده است. آنان همچون سایر گروه‌های اجتم...