این نوشتار برآن است تا برخی ازمهم ترین مباحث مربوط به نفس و رابطۀ آن با بدن را طرح کندکه عبارتند از: 1) هر چیزی که در نفس یا بدن حادث می شود، در همان ساحت ( نفس یا بد ن) تأثیر می گذارد؛ 2) تفاعل دوجانبۀ نفس و بدن؛ یعنی هر حالت، مفهوم، گزاره و کشف و شهودی که در نفس حادث می شود، در بدن تأثیر می گذارد؛ همچنین هرگونه فعل بدنی ارادی، در نفس تأثیرگذار است؛ 3) افزون بر این تعامل فراگیر و تأثیر و تأثر ...

مسئله ارتباط مجرد و مادی یکی از مسائل مهم در فلسفه است. نفس به دلیل هویت دوگانه ای که دارد، می تواند نقشی واسطه ای را میان عالم عقل و طبیعت را ایفا کند. نقش واسطه گری نفس، در فلسفه افلوطین و ملاصدرا به دو شکل متفاوت ترسیم شده است. از دیدگاه افلوطین، نفس دارای جنبه ای فرودین و جنبه ای عالی است. جنبه عالی نفس متصل به عقل است و هرگز تنزل نمی کند. اما نفس دارای جنبه فروتری نیز هست که با ماده در ارت...

سابقه و اهداف: یکی از ویژگی های شخصیت بهنجار، برخورداری از عزت نفس است. پیامدهای رفتاری بر عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانشجویان مؤثر است. هدف از انجام این مطالعه بررسی و مقایسه عزت نفس، منبع کنترل و رابطه آنها با وضعیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد می باشد. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی 300 نفر از دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه ارزیابی شدند. پرسشنامه مورد استفاده شامل: ا...

انسان موقعیتی ویژه در میان خالق و طبیعت مخلوق دارد؛ فاعل مطلق و خالق معنی نیست، اما واسطه‌ای خودآگاه در معنابخشی به طبیعت و تأویل معناست. نفس ناطقة انسانی به عنوان منشأ علم پیشینی روح و ذوق سلیم، محیط بر عقل و خیال و حس است و ارتباط بین عین و ذهن، اذهان، انسان و خدا را باعث می‌شود. ذوق سلیم، منشأ احساسات ناب بشری و نفس حیوانی، منشأ غرایز زیستی انسان است. کارکرد هنر، تزکیه، تعالی ذوق، هدایت و تع...

چکیده عبدالحمید جودة السحّار نویسنده معاصر مصری، از جمله نویسندگانی است که در داستان­نویسی معاصر عربی، رویکردی متعهّدانه در پیش گرفته­است. داستان کوتاه «وسوسة الشیطان» از مجموعه داستان «همزات الشیطان» از برجسته­ترین داستان­های او در این زمینه است. در این داستان، چالش­های درونی یک انسان در قالبی هنری، به خوبی بازتاب یافته است. این پژوهش با روش تحلیلی – توصیفی، میزان موفقیت نویسنده، در به کارگیری ت...

هدف مقالۀ حاضر بررسی مقایسۀ نگرش کلی هیدگرو ملاصدرا دربارۀ «معنای متافیزیک» است که جایگاهی اساسی در هر دو فلسفۀ مورد نظر دارد. در سیر تحلیل این مقاله دریافتیم که این معنا و منظور نزد این دو فیلسوف، در دو جهان متفاوت قرار می‌گیرد، چرا که هم جهت­یابی و هم جهان‌بینی صدرا و هیدگر در دو زمینۀ خاص شکل گرفته است. یافتۀ هیدگر این است که هستی انسان (بعد از آنکه دازین را یافته باشیم و معنای آن را درک کرد...

واژه، طرحوارة تصوری و تفاوت‌های فردی: پژوهشی بر پایة ارتباط بدنی   محمد حسین شرف زاده[1] فردوس آقاگل‌زاده آزیتا افراشی شهلا رقیب‌دوست   تاریخ دریافت: 15/4/91 تاریخ تصویب: 25/9/91 چکیده شکل‌گیری واژه‌ها و مفاهیم در ذهن افراد یکی از جنبه‌های پیچیده در زبان‌شناسی شناختی به شمار می‌رود. برای دستیابی به آنچه در ذهن می‌گذرد، از روش‌های گوناگونی ازجمله ارتباط بدنی استفاده می‌شود. در پژوهش ...

مباحث نفس یکی از موضوعات پیچیده، پربحث و محوری در مباحث فلسفی و کلامی است. شاید مهم ترین وجه این اهمیت، ارتباطِ امکان و کیفیت معاد با مسأله نفس باشد. متکلمان درباره ماهیت نفس اختلاف فراوانی دارند و اغلب آن را غیر مجرد می پندارند؛ اما کسانی چون غزالی، فخر رازی، خواجه نصیر و... آن را مجرد دانسته اند. قسمت اصلی این مقاله، بررسی آرای یکی از بزرگترین متکلمان عقل­گرا در قرون اخیر، یعنی مرحوم عبدالرزاق...

پژوهش حاضر به منظور ارائه و تطبیق دیدگاه شیخ الرئیس، ابوعلی سینا و صدرالمتألهین شیرازی در باب مراتب عقل انسان و ارتباط آن با عقل فعال تدوین یافته است. با توجه به اهمیت مسأله عقل انسان و نقش عقل فعال، به عنوان موجودی خارج از نفس انسانی در به فعلیت رساندن مراتب عقل انسان و استکمال قوه عاقله از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا، این پژوهش در نظر دارد که به ارائه و تطبیق دیدگاه این دو فیلسوف اسلامی در باب...

مسأله کثرت یا وحدت نفس انسانی از جمله مسائلی است که خاستگاه آن در آثار دو فیلسوف بزرگیونان، افلاطون و ارسطو یافت می شود. افلاطون که با دو نگرش متفاوت به بررسی موضوع م یپردازددر نهایت کثرت نفس را می پذیرد و ارسطو که قسمت پذیری و تکثر نفس را غیر منطقی می بیند بهدنبال نقد نظر افلاطون، سرانجام نظر خود را مبنی بر وحدت نفس اعلام می دارد. ارائه تقسیمی ثنائیاز نحوه وجود نفس ناگزیر فلاسفه را به سمت پذیر...