در مقایسه مبانی ومسایل روشی هر دو اندیشمند؛خواجه طوسی باتاثیرپذیری از مسایل فلسفی مشاء و ورود این مطالب در حیطه کلامی صبغه دیگری به مسایل الهیات داده است.وی در اثبات واجب تعالی، فقط به امتناع دور وتسلسل اکتفا نکرده است؛ برهانی اقامه نموده که با طرح دو مقدمه تصوری وتصدیقی بدون امتناع دور وتسلسل به اثبات واجب می رسد. ملاصدرا نیزدر پرتو قواعد واصول تاسیسی حکمت متعالیه از ابتکارات روشی خاصی...

 مسأله نحوه پیدایش موجودات متکثر و معلول‌های گوناگون از مبدأ و احد،  یا ربط کثرت به وحدت، یکی از مباحث مهم و بنیادین فلسفه اسلامی است. مقاله حاضر به بررسی رهیافت‌های فلسفی برخی ازحکمای اسلامی با تاکید بر نظریات صدر المتالهین شیرازی، در مورد نحوه ربط وحدت و کثرت ‌می‌پردازد. حکمای اسلامی براساس اعتقاد به اصل وحدت ذات واجب تعالی وعلیت وفاعلیت مطلق ذات ربوبی و قاعده متقن «الواحد لایصدر عنه الا الوا...

نظریات مربوط به آغاز پیدایی مسئله اصالت وجود و ماهیت، از جمله اموری است که گرفتار خلط مفاهیم با الفاظ شده است. هر چند به نظر می‌رسد که لفظ «اصالت» در مبحث اصالت وجود و ماهیت، نخستین بار در آثار میرداماد خصوصاً تقویم الایمان مورد استفاده قرار گرفته ولی اصل مسئله در آثار سهروردی قابل رهگیری است. اگر اصالت را در مسئله اصالت وجود و ماهیت به معنای داشتن مصداق عینی تلقی کنیم، چنان که در آثار ملاصدرا غ...

اصل علیت که قدیمی‎ترین مسأله فلسفه است، از مهمّ‎ترین ارکان این علم به شمار می‎رود به گونه‎ای که بسیاری از مسائل مهمّ فلسفی مانند مباحث مربوط به علم، تبیین خلقت عالم، اثبات عوالم مجرّد، اثبات علّه العلل، بحث از صفات و افعال الهی، اثبات معاد و ... یا بر این اصل مبتنی‎اند و یا علّیت در اثبات آنها نقش دارد. با این‎که این اصل و احکام آن مسائلی عقلی و فرا ‎‎‏‎‎دینی‎اند امّا در روایات امام علی علیه السّلام ن...

درباره اثبات پذیری وجود خدا و عدم آن، نظریات و دیدگاه مختلفی وجود دارد که مورد نفی و اثبات قرار گرفته اندو حتی در اثبات و عدم اثبات خدا برخی سکوت اختیار کردند.در این میان دیدگاه مطهری بر اثبات پذیری آن است که البته ایشان راههای اثبات وجود خدا را به طورکلی به سه نوع تقسیم کرده است: الف)راه دل و فطرت ب)راه حس و تجربه ج)راه عقل و فلسفه. راه قطری بودن خداشناسی و خداخواهی به دو معنی است 1-گاهی انسان...

چکیده یکی از مباحثی که دانشمندان علم اصول از دیرباز به بحث و برّرسی آن پرداخته اند، بحث از «واجب» و تقسیمات آن است. واجب در اصطلاح یکی از احکام تکلیفی است که قانون گذار الزاماً انجام متعلّق آن را از مکلّف خواسته است. از آن جا که تا به امروز در ارتباط با تقسیمات واجب هیچ تحقیق مستقلّی صورت نگرفته است، ما در صدد آن برآمدیم که در این رساله تقسیمات مختلف واجب را به نحوی کاملاً منسجم و مستقلّ مورد بحث و ب...

برهان وجوب و امکان را فارابی ابداع و ابن‌سینا به کمال رساند. برهان فارابی مبتنی بر امتناع تسلسل است؛ اما ابن‌سینا در ضمن برهانِ خویش به ابطال تسلسل می‌پردازد. بنابراین، پذیرش برهان سینوی منوط به پذیرش استحاله تسلسل به عنوان یک اصل نیست و این یکی از تفاوت‌های برهان سینوی با برهان وجوب و امکان فارابی است. اگرچه ابن‌سینا در اشارات مدعی فراتر از این نوآوری است و می‌گوید تقریر اشارات، وجود واجب را حت...

خلاصهسابقه و هدف: تفاوت جهان بینی ها در دانشمندان علوم مختلف، منجر به پدید آمدن تفاوت در علوم جوامع بشری می گردد. این مطالعه به منظور مقایسه نتایج عملی حاصل از جهان بینی غربی در طب رایج با طب اسلامی انجام شد.روش کار: در این مطالعه مبانی جهان بینی غربی و عملکرد طب رایج غربی را بررسی نموده و سپس این مبانی با طب اسلامی مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: طب غربی که پشتوانه آن، مفاهیم غیرتوحیدی اومان...

زبان­شناسی دینی خواستار کشف رازهای زبان الاهی است که در قالب زبان بشری بیان شده است تا از این طریق، هم بتواند به سؤالات زیادی در مورد نحوه­ی نزول کلمات الاهی، چگونگی حفظ معانی کلمات در عالم علوی و عالم سفلی و ... پاسخ دهد و هم در مورد راه­یابی به فحوای اصلی متون الاهی که همان نظر شارع مقدس است، به حقایقی دست یابد. در راستای فهم «زبان قرآن کریم»، شناخت نظریات ملاصدرا و قاضی سعید قمی از اهمیت به­...