نظریه تحلیل گفتمان «ارنست لاکلاو و شنتال موفه» ‌ ابزاری کارآمد برای تحلیل فعل و انفعلات و تعاملات میان کنش‌گران در عرصه سیاست در اختیار محققان قرار می‌دهد. از منظر این دو محقق، گفتمان‌ها تنها دریچه شناخت انسان به‌ سوی جهان هستند. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال اصلی که «تبیین یا فهم رویکردهای امنیتی-نظامی اصلی در جهان اسلام با استفاده از کدام نظریه‌ بهتر صورت می‌پذیرد؟» این فرضیه را ارائه می‌د...

این مقاله به بررسی رویکرد نگاه به شرق در سیاست خارجی جمهوری اسلامی پرداخته و شکنندگی این همکاری را در چارچوب نوواقع گرایی بررسی می‌کند. سئوالی که مطرح می‌شود این است که رویکرد نگاه به شرق چه جایگاهی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی دارد و آیا این همکاری با کشورهای شرق، به گونه‌ای است که منافع همه طرف‌ها را برآورده کند؟ استدلال این است که طرفداران سیاست نگاه به شرق معتقدند گرایش ایران به سمت شرق و ا...

وجهی از جهانی­شدن، هژمون شدن برخی از ارزش­هایی است که غرب و به‌خصوص ایالات متحده آمریکا پس از جنگ جهانی دوم درصدد گسترش آنها بوده­ است. این رویکرد از جهانی­شدن به‌دنبال ایجاد نظمی مبتنی‌بر سلسله ‏ارزش­های لیبرالیستی است و نظم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منطبق با تفاسیر غربی ترویج داده می­شود. به همین دلیل به‌نظر می­رسد چالش تفاسیر متعارض در باب ارزش­های جهانی، یکی از مهم‌ترین چالش­های عصر کنونی باش...

طی چند دهه اخیر، مناقشه هسته‌ای ایران با کشورهای غربی و ابعاد گوناگون آن به اصلی‌ترین موضوع سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. در این میان نوع مواجهه آمریکا به عنوان هژمون سیستم بین‌المللی با این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این پژوهش تلاش دارد الگوی راهبردی ترامپ را در قبال پرونده هسته‌ای ایران در یک چارچوب منطقی و علمی مورد ارزیابی قرار دهد. روش پژوهش از نوع کیفی و رویکرد ...

            مسکو طی سا‌ل‌های پس از جنگ سرد تلاش کرده است از اهرم‌های مختلفی که در دست دارد به منظور حفظ منافع خود در منطقه پساشوروی استفاده کند. می‌توان گفت، اگر در دوران پس از فروپاشی جایگاه روسیه به عنوان یک قدرت جهانی از لحاظ عملی و نظری به چالش کشیده شده و مورد مناقشه بوده باشد، نقش این کشور به عنوان قدرت منطقه‌ای در جمهوری‌های پیشین اتحاد جماهیر شوروی چنین نبوده است. ...

منطقه قفقاز جنوبی دستخوش یک سری بحرانها و منازعاتی است که برای سالیان متمادی تداوم یافته و حدأقل در آینده نزدیک نیز نمی‌توان برای حل و فصل آنها امیدوار بود. به نظر می رسد نقش و حضور روسیه در این بحرانها تعیین کننده است. لذا واکاوی منافع روسیه در بحرانهای مذکور می تواند در شناخت ریشه‌ ها و ابعاد این بحرانها و ترسیم چشم انداز حل و فصل آنها کمک کننده باشد. بر این اساس، در این مطالعه با بررسی مناقش...

تأثیر متغیرهای تاریخی و هویتی میان اتحادیۀ اروپا و روسیه، موقعیت هژمونیک ایالات متحده در نظام بین­الملل و رفتارهای دو دهه اخیر دولت روسیه از جمله تدوین راهبرد و رهنامه­های ضد غربی، تلاش درجهت تبدیل شدن به یک هژمون منطقه­ای، مقابله با راهبردهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی بر دامنه تردیدهای اتحادیۀ اروپا علیه روسیه افزوده است. این نوشتار با این تصور که اتحادها در سیاست­ها و روابط خود با دولت­های ...

از سال 1990 و فروپاشی شوروی، جایگاه بازیگران اصلی نظام بین‌المللی بخصوص تنها ابرقدرت باقیمانده از زمان جنگ سرد، موضوع پرسش اساسی میان فعالان و صاحب‌نظران روابط بین‌الملل است. پرسش این است که ایالات متحده در قرن بیست‌ویکم چه نقشی دارد؟ آیا آمریکا را می‌توان امپراتوری دانست یا این کشور قدرتی امپریالیستی است که ضمن غارت ثروت کشورهای پیرامونی، با طرح و گسترش ارزش‌های فرهنگ سرمایه‌داری در جهان، در پ...

اتحادیه مدیترانه‌ای، یا اتحادیه ای برای مدیترانه عنوان سازمانی است که با تبلیغات انتخاباتی سارکوزی در سال 2008، مطرح گردید. سارکوزی با پیشنهاد تشکیل چنین سازمانی (متشکل از کشورهایی از سه قاره اروپا، آسیا و آفریقا که با مدیترانه مرز مشترک دارند) اهدافی چون بازتولید نگرش گلیستی، راضی کردن ترکیه به انصراف از حضور در اتحادیه اروپا، مطرح کردن فرانسه به عنوان یک قدرت هژمون در منطقه مدیترانه، بازخوانی...

در دهه‌های اخیر، همکاری­های بین­المللی گسترده­ای در قالب کنوانسیون­ها و موافقت‌نامه‌های بین­المللی برای مقابله با تهدیدات جهانی ناشی از تغییرات زیست محیطی شکل گرفته است. این همکاری‌ها علی­رغم وجود دستورالعمل­های الزام­آور در کنوانسیون‌های مختلف، در عمل موفقیت‌آمیز نبوده است. هدف این مقاله تبیین قرائتی انتقادی از موانع همکاری مؤثر دولت‌ها در زمینۀ مسائل جهانی زیست‌محیطی براساس رویکرد نو...