روایت شناسی از شاخه های جذاب و مهم در نقد ساختاری متون ادبی است. نقد ساختگرایانه، روش مواجهه با ادبیات است، با کم ترین میزان دخالت آرای شخصی و سلیقه ای. شعر نو ایران از این دیدگاه تاکنون مورد نقد و بررسی قرار نگرفته است و اشارات گذرایی نیز که جسته و گریخته در بعضی تحلیل ها به وضعیت روایی این آثار شده، بیشتر ناظر به شکل قصه گویی در داستان پردازی آن هاست و کم تر اصول مباحث روایت شناسی - آن گونه ک...

شعر نمادین یا سمبولیک از جریان های مهم شعر معاصر است. به نظر بسیاری از منتقدان و نظریه پردازان، از عوامل گرایش شاعران معاصر به شعر نمادین و سمبولیک تغییر فضای سیاسی و اجتماعی جامعه و اختناق و خفقان شدید نظام مستبد حاکم بر آن است. افزون بر این دیدگاه، می توان به عوامل دیگری چون آشنایی شاعران با جریان های شعری غرب و مکتب سمبولیسم، تغییر دیدگاه و نگرش شاعران به جهان هستی و جامعه و محیط، آفرینش ابه...

عشق به وطن، از مهم‌ترین مؤلّفة شعری صلاح عبدالصبور و عبدالوهاب البیاتی است، آن‌ها به‌خوبی شور و اشتیاق خود را نسبت به وطن بیان کرده­ اند. از شاعران وطن­ گرای ادب فارسی می­توان به نیما یوشیج اشاره کرد که با تمام عشق و علاقه، وطن خود را به تصویر می­کشد. پژوهش حاضر، مبتنی بر روش تحلیلی - تطبیقی است. نتیجة پژوهش این است که وطن، موضوع اصلی شعر صلاح عبدالصّبور، البیاتی و نیما یوشیج است. زادگاه برای آنا...

رویکرد بینامتنی یکی از مباحث مهم و مورد توجّه نظریه پردازان معاصر در حوزه ی نقد ادبی است. بر اساس این رویکرد، متون مختلف از دیرباز با یک دیگر در تعامل بوده و تحت تاثیر آثار پیش از خود آفریده شده اند. هیچ متنی، جریانی یا اندیشه ای به طور دفعی و بدون گذشته ایجاد نمی شود از این رو هیچ اثر مستقلی را نمی توان یافت که از تاثیرپذیری و ورابط بینامتنی به دور بوده باشد. از جمله متونی که در این زمینه قابل...

سهراب سپهری از جمله شاعران نو پرداز معاصر است که توانسته است در کنار نیما، پدر شعر نو، و دیگر بزرگان شعر نیمایی همانند شاملو، فروغ فرخزاد، و اخوان ثالث بر فراز قله های شعر نو قد علم کند. سروده های سپهری به علت آشنایی او با ادبیات و مکاتب غربی و همچنین علاقه و آشنایی با عرفان شرقی دارای رنگ و بو و سبکی یگانه است. توجه ویژه به عناصر طبیعی و نسبت دادن امور غیر عادی به اشیای عادی و گام نهادن در فرا...

چکیده این رساله با هدف بررسی، تحلیل و تأویل نمادهای پرندگان در شعر پنج شاعر برجسته ی معاصر (نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو، سهراب سپهری و فروغ فرخزاد) نوشته شده است. نگارنده نخست به ذکر مقدماتی پیرامون مبحث نماد چون تعریف آن در لغت و اصطلاح، انواع نماد، پیوند نماد با دیگر صور خیال و شیوه ی فهم نماد پرداخته است. سپس، انگیزه ها و عواملی که منجر به شکل گیری نماد در شعر شاعران معاصر شده م...

چکیده گرچه از عصر جهان بینی اسطوره ای یعنی عصری که انسان می خواست با نیرویی خیالین و به زبان اسطوره، خود و جهان خود را تبیین کند، قرن ها می گذرد، امّا انسان هرگز نتوانسته است از جاذبه ی جادویی اسطوره بی نیاز بماند. شاعران گاه با انطباق اساطیر کهن با شرایط موجود و گاه با اسطوره سازی از مسائل و مفاهیم روز و نیز شخصیّت های تاریخی به بازسازی و نوسازی آن دست یازیده و از نیروی سترگ خیالانگیز آن بهره ...

علی اسفندیاری (نیما یوشیج) و علی احمد سعید (آدونیس)، از شاعران برجستة معاصرِ فارسی و عربی هستند که دستی بر اسطوره و رمزگرایی دارند. یکی از این اسطوره­ها «ققنوس» و «فینیق» است که از مشترکاتِ اساطیر ایرانی و سامی هستند. در این مقاله از شیوة توصیفی- تحلیلی با رویکرد تطبیقی استفاده شده‌است؛ به این ترتیب که نخست، طرح اولیه و ویژگی‌های اساطیری ققنوس و فینیق، براساس منابع اسطوره‌ای ایرانی و سامی بیان گر...

نوآوری‎های نیما محدود به وزن و قالب و قافیه نیست. زبان شعر او نیز تازه است. وی تا آنجا که می‎تواند، زبان شعر را ساده­­ می­سازد و آن را به زبان نثر و نمایش نزدیک‎تر می‎گرداند. پرداختن به طبیعت و به­کارگیری عناصر طبیعی و بهره‎گیری از مفاهیم نمادین آنها در آفرینش تصاویر شعری نیز موجب محسوس­تر و ملموس­تر شدن اندیشه و احساس او می‎گردد. هرچه در شعر نیما هست‏، طبیعی و از تحمیل و تکلّف به‎دوراست. کلماتی...

نوستالژی یا غم غربت در اصطلاح به حس دل تنگی و حسرت افراد نسبت به گذشته ی درخشان و آن دسته از داشته هایی است که در زمان موجود از دست رفته اند. اوضاع اجتماعی ـ سیاسی و اقتصادی حاکم بر جامعه و تحولات و دگرگونی های زندگی شاعران در شکل گیری غم و اندوه نسبت به اوضاع و احوال گذشته، کاملاً مؤثر است و رگه هایی از این احساس در سراسر شعر فارسی به وضوح دیده می شود و شاعران به شگردهای مختلف به بیان عواطف و ا...