به نظر می‌رسد واژۀ «هورقلیا» یکی از مفاهیم کلیدی برای حل بسیاری از دشواری‌ها و موارد نامفهوم در ‌اند‌یشه و آرای شیخ احمد احسایی است؛ زیرا وی بارها در مواردی همچون حیات دنیوی امام عصر (عج)، معراج جسمانی رسول خدا (ص) و معاد جسمانی، کوشیده است همۀ آنها را با همین حیات و جسم هورقلیایی توجیه و تفسیر کند. از این‌رو، با فهم و درک مفهوم این واژه کلیدی می‌توان در بسیاری از موارد‌، در بررسی آثار و عقاید ...

در این مقاله، گزارش نظامی از معراج حضرت پیامبر(ص) با نظریة تک اسطورة کمپبل سنجیده شده است. بر پایة این نظریه، قهرمانانِ همة سفرهای تمثیلی، مراحل یکسانی را پشتِ سر می­گذارند و با عزیمت از سرزمین خویش، گذر از مرحلة تشرف و رسیدن، به سرزمینی که در آن به سر می­برده­اند بازمی­گردند تا رسالت خویش را به پایان برند. پیامبر نیز در این سفر روحانی، نخست از فضای عالم امکان عزیمت می­کند و در ماورای ...

نظامی‌گنجوی از شاعران مشهور ادبیات فارسی است که از دیرزمان. شعر او را محتاج شرح و تفسیر دانسته‌اند. یکی از دلایل پیچیدگی شعر نظامی، به‌ کارگیری دقیق اصطلاحات نجومی و استفاده‌ از ظرفیت‌های فراوان تصویرآفرینی بروج و اجرام آسمانی است. در این نوشتار، بیت: خوشه کزو سنبل تر ساخته سنبله را بر اسد انداخته که در مقدمه مخرن‌الاسرار و در باب معراج پیامبر (ص) آمده، تشریح شده است. شارحان مخزن‌الاسرار، به د...

به دشوار نیز نمی توان غیر از مولانا جلال الدین، انسانی را یافت که با هیأتی همچون هر انسان دیگر، دانشی برتر از هر آنچه گفته ایم و شنیدیم و خوانده ایم داشته باشد؛ او که قرعه فال به نامش زده بودند و دیدگانش به نعیم و مُلکی کبیر افتاده بود، از نطق همچون اناری متراکم بر خود می شکافید و همچون موری پرتوان و مُصرّ، باری افزون بر تاب انسانی بر دوش می کشید: یک زمان بگذار ای همره ملال در بیان ناید جمال حال ا...

در شاهنامه ی فردوسی، نامه به عنوان یکی از وسایل برقراری ارتباط و انتقال پیام، کاربرد و اهمیت فراوانی دارد. در این مقاله نامه های شاهنامه از جهت سطوح ارتباطی به سه دسته: بالادست به زیر دست، زیردست به بالادست و نامه ی همتایان به هم، تقسیم شده است. همچنین اجزا و ارکان تشکیل دهنده ی نامه ها که معمولاً به تناسب موضوع و مخاطب متفاوت بوده و چگونگی آغاز و انجام آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر ...

مسئله مرگ، عنصری فرهنگی است که معنایِ خود را از تجربیات تاریخی و اجتماعی یک جامعه، از جمله، جنگ کسب می کند. این پژوهش، برایِ بررسیِ معنایِ مرگ در فرهنگ ایران، به آثار ادبیات جنگ ایران و عراق محدود شده است و برای این منظور، نظریات نشانه شناسی را برگزیده است؛ علمی که به دنبالِ یافتنِ فرایند تولید و دریافتِ معنا، در تحلیل متون است. این رساله، بر مبنایِ نظریات مکتب نشانه شناسیِ پاریس –به ویژه نظریات آلژیردا...

این پژوهش ابتدا به معناشناسی واژگان تفأل و تطیر و کلمات مترادف و متضاد آن سعد و برکت و شوم و نحس پرداخته و سپس از پیشینه ی تفأل و تطیر در کشورها و تمدن های مختلف از جمله ایران، یونان و روم باستان و عرب قبل و بعد از اسلام سخن به میان آورده است. تطیر که به معنای فال بد زدن می باشد از خرافاتی است که در بین مردم و خصوصاً میان اعراب شایع بوده و با وجود پیشرفت علم و تکنولوژی باز هم مورد قبول برخی مر...

به دشوار نیز نمی‌توان غیر از مولانا جلال‌الدین، انسانی را یافت که با هیأتی همچون هر انسان دیگر، دانشی برتر از هر‌آنچه گفته‌ایم و شنیدیم و خوانده‌ایم داشته باشد؛ او که قرعه فال به نامش زده بودند و دیدگانش به نعیم و مُلکی کبیر افتاده بود، از نطق همچون اناری متراکم بر خود می‌شکافید و همچون موری پرتوان و مُصرّ، باری افزون بر تاب انسانی بر دوش می‌کشید: یک زمان بگذار ای همره ملال در بیان ناید...

چکیده ندارد.

چکیده یکی از عناصر کلیدی و بسیار تعیین کننده در داستان و داستان نویسی، پرداختن به شخصیت و شخصیت پردازی است. پژوهش حاضر، به بررسی شخصیت و شخصیت پردازی در سه رمان دفاع مقدّس: "فال خون" از داوود غفارزادگان، "نخل ها و آدم ها" از نعمت الله سلیمانی و "شطرنج با ماشین قیامت" از حبیب احمدزاده، پرداخته تا چگونگی پردازش شخصیت را در این رمان ها نمایان سازد و خوانندگان را با تکنیک ها و شگردهای شخصیت پردازی ...