بیابان¬زایی به معنی تخریب سرزمین در مناطق خشک و نیمه خشک امروزه به عنوان یکی از جدی¬ترین مشکلات جامعه جهانی در آمده است. حدود 80 درصد از سطح ایران دارای شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک بیابانی می¬باشد. بیابان¬زایی مشتمل بر فرآیندهایی است که هم زائیده عوامل طبیعی بوده و هم به عملکرد نادرست انسان بر می¬گردد. طبق تعریف بیابان¬زایی عبارت است از کاهش استعداد اراضی در اثر یک یا ترکیبی از فرآیندها از قبیل...

کم آبی مهم‌ترین عامل محدودکننده‌ی تولید چغندرقند در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از جمله ایران است. استفاده از روش پهنه بندی اقلیمی-زراعی، که همزمان فاکتورهای مختلف موثر بر رشد چغندر قند را در نظر میگیرد، مناسبترین و سریع ترین روش جهت تعیین مناطق مستعد به کشت این گونه گیاهی می‌باشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از آمار بلند مدت هواشناسی احتمال وقوع هر مرحله رشدی و دماهای آستانه بدست آمد. سپس از م...

در سال­های اخیر پژوهشگران روش­های نوینی همچون زهکشی خشک را به دلیل عدم نیاز به آب زیاد و هزینه گزاف به منظور کنترل شوری و رطوبت خاک مناطق تحت کشت اراضی واقع شده در نواحی خشک و نیمه خشک مورد توجه قرار داده­اند. بررسی چگونگی حرکت آب و املاح به منظور اطلاع از نحوه عملکرد این سیستم­ها ضروری است. در این پژوهش اثر زهکشی خشک بر تغییرات رطوبت، شوری، غلظت یون نیترات و کلر در یک خاک لوم با استفاده از مدل...

تعیین قلمرو بیابان‌ها نیازمند دستیابی به اطلاعاتی از پارامترهای محیط طبیعی است که اثر متقابل آن‌ها به‌صورت مشترک در پیدایش ویژگی‌های بیابان دخالت دارند. هدف از انجام این پژوهش شناسایی و جداسازی مناطق بیابانی مرکز و شرق ایران از دیدگاه ژئومورفولوژی و اقلیمی است. بدین منظور پس از تهیه لایه‌های اطلاعاتی، شاخص‌های معرف بیابان از نوع ژئومورفولوژی و اقلیم­شناسی در سرزمین مورد پژوهش مشخص گردید. به‌نحو...

تبخیر از سطح خاک نقش مهمی در بیلان آبی طبیعت دارد به طوری که بخش عمدة بارندگی و آب آبیاری در نواحی خشک و نیمه خشک از طریق تبخیر از سطح خاک تلف می­شود. در این گونه نواحی، مناطقی با سطح ایستابی بالا وجود دارد که با تبخیر از سطح خاک، تجمع املاح در سطح خاک نیز به وقوع می پیوندد. بنابراین تبخیر از سطح خاک نه تنها باعث اتلاف رطوبت، بلکه موجب شور شدن خاک3 نیز می­شود. مشکل اصلی دربرآورد دقیق تبخیر غیر ...

ذخیره سازی مداوم آب به خاطر افزایش نیاز آبی برای جمعیت در حال رشد در نواحی خشک و نیمه خشک مانند ایران که خشکسالی هایی پی در پی در آن رخ می دهد مورد نیاز است. یکی از راهکارهای مورد توجه برای بهبود ساختمان خاک در بافت های سنگین و نیمه سنگین، استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب در بخش کشاورزی است. در تحقیق حاضر، تأثیر استفاده از سوپرجاذب a300بر ضریب آبگذری اشباع، میزان رطوبت قابل استفاده، تخلخل کل و منحن...

میوه کنار((ziziphus mauritiana   یکی از محصولات مهم مناطق خشک و نیمه خشک در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری می باشد. بررسی تنوع مورفولوژیکی میوه امکان انتخاب ژنوتیپهای برتر را برای توسعه کشت و کار برای کشاورزان و اصلاح کنندگان فراهم می کند. مطالعه حاضر، به منظور ارزیابی تنوع و تعیین برخی خصوصیات کمی و کیفی میوه 11 ژنوتیپ کنار در استان هرمزگان طی سالهای 1391-1392 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس و مقا...

طولانی­ترین دوره­های خشک، معیار مناسبی برای ارزیابی روزهای خشک و بدون بارش در یک مکان است، بنابراین این ویژگی تباین اقلیمی بین شمال و جنوب را به خوبی نشان می­دهد. در این پژوهش، دوره­های خشک طولانی مدت تحت آستانه­های مختلف(1/.، 5 و 10 میلیمتر)، و دو سناریوی خوش­بینانه(b1) و بدبینانه(a2)، برای اقلیم میانی (دهه 2050) و با استناد به نتایج مدل hadcm3 در پهنه­ی ایران بررسی شد. مدل­سازی دوره­های خشک ن...

تحقیق حاضر با هدف برآورد میزان ظرفیت نگهداری آب روی تاج پوشش و تاج بارش مستقیم در توده جنگل کاری شده کاج تهران (pinuseldarica medw.) در پارک جنگلی چیتگر واقع در منطقه نیمه خشک با بارندگی سالیانه 6/267 میلی متر و دمای سالیانه 2/17 درجه سانتی گراد انجام شد. میزان بارندگی در هر بارش توسط 6 عدد جمع آوری کننده باران در یک محیط باز واقع در نزدیکی توده هدف و تاج بارش توسط 45 عدد جمع آوری کننده نصب شده...

چکیده آتش سوزی از جمله عوامل اکولژیک موثر بر رشد، توسعه و تکامل جوامع گیاهی خصوصا در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. آگاهی از اثرات آتش سوزی بر جنبه های مختلف یک اکوسیستم جهت مدیریت مراتع پس از آتش سوزی اهمیت دارد. تغییرات ایجاد شده در پوشش گیاهی بواسطه آتش سوزی می تواند باعث تغییراتی در مقادیر بذر گونه ها در خاک گردد. ذخایر بذر گونه ها در بانک بذر خاک نقش بسزایی در پویایی پوشش گیاهی پس از آتش س...