چکیده در سده­ی گذشته، فیلسوفان در مفهومِ علیت بازنگری ژرفی کرده­اند. نخست بدان سبب که مفاهیم سنتی پاسخ­گوی درکِ نوین از علیت نبوده است و دیگر اینکه مفاهیم تازه­ای در علمِ نوین تعریف شده­اند که می­توانند آغاز و بنیاد خوبی برای ساختنِ نظریه­هایی پیشروتر باشند. در این پژوهش، در پی معرفی این گونه از نظریه­ها هستیم که نظریه­ی فرایندیِ علیت و نظریه­ی کمیت پایستار دو نمونه­ی برجسته و کامیاب از آن هاست. آغا...

رویکرد «نظریه محور» در باب شک دکارتی1این مقاله به دنبال تحقیق در شک دکارتی و پی افکندن نگاهی دیگر به این موضوع است. در این نوشتار پس از تعیین روش شناسی تحقیق در فلسفه دکارت و تفکیک دو مقام رویکرد و روش در دو منظر درونی و بیرونی، به این نکته پرداخته می شود که تا حال در نزد بیشتر دکارت پژوهان با دید حداقلی به موضوع شک نظرشده است؛ درحالی که آرای دکارت نشان از این دارد که می توان با دید حداکثری نیز...

مفهوم خردمندی [1] در متون فلسفی و دینی دارای قدمتی دیرینه است، اما از حدود دو سه دهه اخیر این موضوع وارد مباحث و پژوهش های تجربی در عرصه های مختلف روان­شناسی شده است. نظریه پردازان مختلف با توجه به جهت گیری فلسفی خود و حیطه ای که در روان­شناسی بر آن متمرکزند، به تعریف این مفهوم پرداخته اند، ولی تاکنون تعریف مورد توافقی پدید نیامده است. روان­شناسی تربیتی نیز با بهره گیری از این مفهوم، نظریه ها و...

در این مقاله از نظریه بهینگی (Optimality Theory=OT) صحبت می شود. این نظریه از انشعاب های مطرح و تأثیرگذار در زبانشناسی زایشی است و از اوایل دهه نود میلادی عرضه شده است. اگرچه نظریه بهینگی ابتدا به منزله نظریه ای در واج شناسی ارائه شد اما به سرعت دامنه کاربرد آن به حوزه های دیگر زبانشناسی زایشی همچون صرف / ساختواژه و به ویژه نحو نیز گسترش یافت. تعدادی از زبانشناسان زایشی علاقه مند به تبیین های ن...

When Norbert Wiener introduced the term, which is derived from the Greek meaning governor or steers man (in) (1948 AC) to describe (3 C'S), communication, computing & control in living organism and in the machine, he was unaware that it had already had a considerable history and that it had been used more than a century before by Andre Ampere, a French physicist, mathematician and founder of th...

هدف از این پایان نامه‏، به دست آوردن تقریب فرا نیوتنی نسبیت عام و اعمال آن بر دینامیک مدل های بر‏انز-دیکی‏‏، کاملون و برانز-دیکی-کاملون است. ابتدا مشکلات نظریه نیوتنی را بررسی کرده و تقریب بالاتر از نظریه نیوتنی را به دست می آوریم‏، سپس تقریب فرا نیوتنی را در برخی مدل های کیهان شناسی اعمال می کنیم تا نتایج بهینه تری به دست آوریم. ابتدا نظریه های برانز-دیکی‏، کاملون و کاملون-برانز-دیکی را معرفی ...

پژوهش حاضر با این هدف انجام شده است تا با تکیه بر نظریات سه گانه (نظریه پیوند اجتماعی هیرشی، نظریه عمومی جرم گاتفردسون و هیرشی و نظریه فشار عمومی اگنو)، تأثیر متغیرهای مستخرج از نظریه های مذکور را بر رفتارهای انحرافی دانشجویان دانشگاه های تهران و علامه طباطبایی مورد بررسی قرار گیرد تا از این طریق بتوان این نظریات را به بوته ی آزمون تجربی قرار داد و همچنین با مقایسه این نظریه ها در مورد میزان تب...

یورگن هابرماس از جمله متفکرین مکتب انتقادی است که به سختی می توان وی را به یک حوزه معرفتی خاص محدود و مقید نمود. با تفحص در آثار وی آشکار می شود که وی همزمان به چند حوزه معرفتی متفاوت از جمله فلسفه، جامعه شناسی، روان شناسی و زبان شناسی تعلق دارد. هابرماس برای حل معضلات بشر امروزین چندین رشته علمی را در هم بیامیزد که حاصل آن نظریه خویشتن نگری (تامل بر خویشتن) و نظریه کنش ارتباطی است. در هر دو نظ...

نظریه­ها با توجه به کارکرد آن ها در پژوهش به دو گروه نظریه­های دامنه و نظریه­های روش، قابل تفکیک هستند. نظریه دامنه به مجموعه مشخصی از دانش، درباره موضوعات بااهمیت در یک دامنه یا محدوده مشخص، مثل حسابداری مدیریت، اشاره دارد. در حالی که نظریه روش به عنوان یک سیستم مفهومی فراسطحی و ابزاری برای مطالعه موضوع یا موضوعات با اهمیت مورد اشاره در نظریه دامنه، معرفی می­شود. هدف این پژوهش نیز تمایز قائل ش...

با وقوع انقلاب 1357 ایران، محققان و اندیشمندان علوم اجتماعی به مطالعه در مورد دلایل وقوع این انقلاب پرداخته و درصدد برآمدند تا چارچوب های نظری در این زمینه ارائه دهند. هریک از این چارچوب های نظری، ضمن پذیرش وجود عوامل مختلف در وقوع انقلاب ایران بر یک عامل به عنوان عامل اصلی اشاره می کنند. بر اساس نظری? اقتصاد، یکی از عوامل سرمایه داری وابسته و ضعف اردوگاه امپریالیستی، موقعیت شبه پیرامونی ایران ...