روش‎شناسی بنیادین به‌جای بحث از کیفیت کاربست نظریه‎های علمی به چگونگی تکوین آنها پرداخته و زمینه‎های وجودی معرفتی و غیرمعرفتی آن را دنبال می‎کند. تکوین نظریه فمینیستی در غرب مبتنی بر تحولات معرفتی در فرهنگ غرب و برخی زمینه‎های غیرمعرفتی بود که در تعاملات فرهنگی ایران و غرب به صورت تقلیدی وارد جامعه ایرانی شد. این پژوهش برآن است تا به روش‎شناسی بنیادین اندیشه فمینیستی در فرهنگ مولد آن و زمینه‎ه...

امروزه هر از چندگاهی بشر مدعی می‌شود جریان‌های جدیدی را با هدف برقراری عدالت در سطوح گوناگون جامعه شناسایی و طراحی کرده است. یکی از این جریان‌های جدید که مدعی دفاع از حقوق زنان، به‌ویژه با ویژگی‌های غربی آن است، به نام «فمینیسم» (feminism) چهره نشان داده است. این پدیده در کشور ما نیز مدتی است با نام «فمینیسم اسلامی» مطرح شده است. ‌‌این مقاله بر آن است که با نگاهی انتقادی این پدیده را واکاوی کند...

فمینیسم آموزه و جنبشی است که خواهان برابری و تساوی بین مردان و زنان در حوزه های مختلف اجتماعی ـ سیاسی، حقوقی... است؛ همچنین فمینیسم را می توان زیر مجموعه جنبشهای اجتماعی مورد بررسی قرار داد. جنبش اجتماعی دارای یک رابطه دوسویه با جامعه می باشند، بدین شکل که از سویی خود برآیند شکاف های اجتماعی موجود در جامعه هستند؛ و از سویی دیگر بر بسیاری از حوزه های اجتماعی اثر می گذارند. تفکر فمینیستی بر بسیار...

بخش قابل توجهی از مباحث جامعه شناسی خانواده به موضوع کارکردهای خانواده اختصاص یافته است. مسئله ی مهم برای جامعه شناسان، تبیین چرایی و چگونگی ایفای کارکردهای اجتماعی توسط نهاد خانواده است; اما این موضوع، مانند بسیاری از موضوعات دیگر، پیوندی ناگسستنی با مواضع ارزشی و ایدئولوژیک افراد و دیدگاه های گوناگون دارد. مقاله حاضر درصدد مقایسه دیدگاه های دو مکتب مختلف، یعنی مکتب «فمینیسم» و مکتب «اسلام»، ر...

توجه به نقش نیروهای اجتماعی در تولید معرفت در دوره های مختلف دانش بشری در درک تحولات نظری رشته های مختلف اهمیت خاصی دارد. جنبش اجتماعی زنان در غرب به ویژه در دو دهه اخیر همراه با تمایل به ورود به رقابت در عرصه تولید شناخت و معرفت اجتماعی خصوصاً در سطح آکادمیک بوده است. یکی از حوزه های مورد توجه طرفداران این جنبش حوزه مطالعاتی روابط بین الملل است. فمینیستها تأکید دارند که این حوزه مطالعاتی تحت سل...

یکی از جریانات مدعی دفاع از حقوق زنان، رویکرد فمینیستی است، که برخی سابقة آن را به قرن 17 میلادی بازمی‌گردانند. این رویکرد در قلمروهای مختلف از جمله در تعلیم و تربیت به اظهار نظر پرداخته است. این مقاله، نظریة تربیتی فمینیسم را در زمینة دیدگاههای نظری، اهداف، برنامه و روشهای تربیتی تبیین و در ادامه آن را با اتکا به متون اسلامی در قلمروهای پیش گفته نقد و بررسی کرده است.

فمینیسم اسلامی مفهوم و جریانی است که متأثر از جریان غربی فمینیسم در دهه‌های اخیر در کشورهای اسلامی، ازجمله ایران رواج یافته است؛ به‌گونه‌ای که بیشتر مدافعان حقوق زنان در این کشورها خود را فمینیست مسلمان معرفی می‌کنند و تلاش می‌نمایند با نگاهی جدید به آموزه‌های دینی و سنت‌های رایج، تفسیری خاص از آن را ترویج نمایند. مهم‌ترین مبانی فکری فمینیسم اسلامی عبارتند از: اومانیسم اسلامی، عدالت عرفی، تأکی...

مقدمه: خشونت علیه زنان یک پدیده ی جهانی است. بخش اعظمی از تحقیقات نشان می دهند که در وقوع خشونت علیه زنان تفاوتهایی وجود دارد که ناشی از عوامل فرهنگی منحصر به فرد هستند. لذا تفاوت در فرهنگ خواه بر اساس منطقه جغرافیایی، قلمروهای ملی، مذهب یا قومیت، سبب به وجود آمدن تفاوت در نگرش نسبت به خشونت علیه زنان، شده است. تحقیق حاضر از میان انواع مختلف خشونت علیه زنان، خشونت درون خانواده و در این حیطه خشو...

پژوهش حال حاضر تلاشی است برای نگاهی نو نسبت به تئوری های مختلف نشئت گرفته از نظرات باختین در زمینه های گوناگون از قبیل فمینیسم، روانشناسی و نظریه های آفریقایی و آمریکایی. با استفاده از نظریات باختین در هر یک از این زمینه ها رمان تصرف راز شادی اثر آلیس واکر را مورد نقد و بررسی قرار داده و در نهایت این نتیجه حاصل شد که با توجه به نظرات باختین شخصیت این رمان چند صدایی را نمی توان تنها در یک بعد خل...