عارف کامل،حضرت علامه میرزا محمد علی شاه آبادی (سلام الله و رضوانه علیه) که از نوادر دوران و نوابغ زمان است و حقیقتاً ایشان را باید مفسر جدی فطرتِ قرآنی دانست،با نظریه ی فطرت خود،مبنای وثیقی در تبیین ارتباط میان کتاب تکوین(انسان) و کتاب تدوین(قرآن) بنا نهادند؛که هم مبتنی بر آموزه های قرآنی است و هم از پشتوانه ی محکم فلسفی و عقلی برخوردار است،ضمن آن که از صبغه ی عرفانی نیز بی بهره نیست. این که تما...

کمال خجندی، از سخنوران و عرفای عالی قدر قرن هشتم هجری، یکی از بزرگ مردانی است که از آیات و مضامین قرآنی در اشعار خویش بسیار بهره برده است. در این مقاله، بازتاب مطالب قرآنی خواجه کمال ذیل چهار بخش مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است که عبارت اند از: ۱. اسماء، سُوَر و آیات قرآنی؛ ۲. تلمیح به داستان های قرآنی؛ ۳. تجلی مضامین قرآنی؛ ۴. اقتباسات قرآنی. در بخش اول ابیاتی که نام سوره ها و آیه های قرآنی به...

نظریه ((فقر وجودی)) که در حکمت و عرفان به صورت عین ربط و نیاز بودن معلول به علت و ممکن به واجب یا ((نمود)) بودن ماسوای الهی و ظهور و تجلی ((بود مطلق)) آشکار شد ریشه در معارف و حیانی و قرآن کریم داشته و متعلق به ((قرآن)) است که به تدریج حکیمان الهی و عارفان صمدانی به دلایل آن پی برده اند . مقاله ای که پیش روی اصحاب حکمت و ارباب معرفت نهاده شد درصدد تبیین نظریه یاد شده در افق وحی و با رهیافتی حک...

در این مقاله با مروری بر جایگاه فطرت و حس فطری، در مکاتب غیراسلامی گذشته و حال از قبیل تفکر بودا، تائو، کنفوسیوس، مسیحیت و جریان‌های فکری پس از عصر روشنگری، نظریه قرآن توضیح داده می‌شود. در این بخش مبانی قرآنی نظریه فطرت، عصر بالندگی فطرت، کاهش کارایی فطرت، ناپیدایی حس فطری و سازوکار شهود فطرت به مطالعه گرفته می‌شود و تحت عنوان اخیر، غفلت‌زدایی، هشدار در برابر خطر جدایی از فطرت، توجه به سرنوشت ...

قرآن، به ‌عنوان کتاب هدایت انسان گاهی گذرا به برخی موضوعات علمی نیز اشاره کرده است که در این راستا مفسران به ‌ویژه در قرن اخیر با رویکردی علمی به تفسیر آیات قرآنی پرداخته‌اند. در این مقاله با روش تحلیلی و تطبیقی آرای مفسران و دانشمندان علوم تجربی درباره حرکت «کوه‌ها در قرآن»، تبیین، مقایسه و مورد بررسی قرار گرفته است. محور اصلی نوشتار، آیه 88 سوره نمل است. با مطالعه و بررسی آرای تفسیری در خصوص ...

این رساله حاصل مطالعاتی است که در حدامکان با مراجعه به جمیع آثار علامه و ابن تیمیه در پی تطبیق این دو دیدگاه انجام گرفته است. هدف اصلی نگارنده، رسیدن به نقاط اشتراک و افتراق این دو نظریه برای رسیدن به این منظور واژه تأویل در منابع لغوی، قرآنی و روایی مورد بررسی قرار گرفته است.

هابرماس، فیلسوف نسل دوم مکتب انتقادی فرانکفورت، بر این باور است که عقل مدرن نتوانسته تمام ابعاد خویش را آشکار سازد و تنها عقل ابزاری بر جامعه مدرن مسلط شده است. وی با طرح نظریه کنش ارتباطی در پی بازسازی پروژه مدرنیته است که به زعم وی عقیم یا ناتوان مانده است. او در این نظریه که مهم‌ترین دیدگاه او محسوب می‌شود، با استفاده از رویکردهای جدید زبان‌‌شناسی و فلسفه زبان سعی در ارائه مدلی از ت...

با نزول قرآن کریم مفاهیم و حکمت های نهفته در آیات آن، بر کلام عرب به ویژه شعر غلبه یافت، به گونه ای که برخی از اشعار آنچنان که در ادبیات مشهود است، آیینه ی تمام نمای الفاظ قرآنی و تفسیری از مفاهیم و معانی آن کتاب مقدس گشتند. وام گیری از قرآن در گذشته با عناوینی چون: اقتباس، تضمین، تلمیح و ...صورت می پذیرفت، ولی از سال 1996م بعد از طرح اصطلاح بینامتنیت توسط " ژولیا کریستوا" شکل نظریه ای مدون ...

تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان رویکردی جدید از تحلیل گفتمان، روشی است که در کشف جهان‏بینی گفته‏ پرداز اهمیت بالایی دارد. تئون ون دایک از نظریه‏ پردازان برجسته‏ ی حوزه‏ ی تحلیل گفتمان انتقادی با تأکید بر این نکته که جهان‏بینی گفته‏ پرداز (ایدئولوژی) قابلیت بازنمایی در زبان را دارد؛ تئوری مربع ایدئولوژیک را بیان می‏کند. اصطلاح مربع ایدئولوژیک که از چهار ضلع تأکید بر ویژگی مثبت خود یا خودی ها، تأکی...