شناخت عمیق روش علمی در گرو شناخت فرانظری علم و نظریه های علمی است. در سایۀ چنین شناختی است که می توان مسیر اصلی پژوهش را شناخت و از کجروی و سرگشتگی اجتناب کرد. این که چه باوری علمی است، چه پیش فرض هایی باعث علمیّت می شوند، هریک از روش های علمی به چه نوع نگرشی به علم وابسته هستند و چه تحلیل هایی با جهت گیری کلی محقق به علم متناسب اند، همه با علم شناسی محقق می شود. مؤلف در نقد حاضر در نظر دارد ضمن...

در علوم اجتماعی بحث از روش، همواره حائز اهمیت بوده؛ زیرا نظریه‌پردازی و تولید دانش بدون آن، ممکن نیست. (تاریخچه) اما مواضع هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانه گوناگون موجب جهت‌گیری‌های روشی متمایزی شده‌اند؛ لذا نظریه بومی (اسلامی) روابط بین‌المللی، روش‌شناسی ویژه‌ای را می‌طلبد که علاوه بر علمیت، بتواند در صورت‌بندی آن، مؤثر باشد؛ (مسئله) ضرورتی که حداکثر با توصیف، تبیین و برشمردن محدودیت روش‌های مختلف...

هاوارد سنکی اخیراً استدلال کرده است که واقع‌گرایی علمی با امکانی‌ بودن نظریه‌های علمی سازگار است و بنابراین مستلزم گریزناپذیری نظریه‌های علمی نیست. وی اضافه می‌کند اگر واقع‌گرایی علمی با نظریه‌ی اعتمادگرایانه‌ی روش همراه شود، نوعی گریزناپذیرگرایی را به بار می‌آورد. در این مقاله، ابتدا صورت ‌بندی سنکی از واقع‌گرایی علمی و دفاع وی از آن مورد بحث قرار می‌گیرد. سپس به بررسی ارتباط واقع‌گرایی علمی و ...

جامعه شناسان علم بر اهمیّت ارتباطات به عنوان ساز و کار اصلی تکوین و تولید علم تأکید کرده اند و پیشرفت علم را بازتابی از نظام ارتباطی آن می دانند. ارتباطات علمی در درون سازمان های آموزشی و پژوهشی و نیز فراتر از مرزهای نهادهای مزبور، همواره یکی از عوامل تأثیرگذار بر تولید و گسترش دانش بوده است. این ارتباطات زمینه ایجاد انسجام و هماهنگی در جامعه علمی، تعامل دیدگاه ها ترکیب ایده ها و ایجاد نظریه های...

از مهم­ترین نوآوری­های علمی و اصولی امام خمینی که برخوردار از دقایق و ظرایف علمی بسیار زیاد بوده و آثار فراوانی نیز در مباحث فقهی و اصولی داشته، مسلک خطابات قانونی است که مطابق این نظریه، خطابات شرعی بدون ملاحظة خصوصیات فردی مانند عجز و قدرت، متوجه همة مکلفان می­گردد و به خطاب­های متعدد به اندازة مکلف­ها نیز منحل و گسترده نمی­شود. این نظریه، دقیقاً در تقابل با دیدگاه مشهور فقها و اصولیان، هم...

تحلیل علمی آزمون ها، متداولترین وسیله برای ارزشیابی یادگیری و پیشرفت تحصیلی و دانشگاه ها است. برای بررسی کیفیت ارزشیابی در دانشگاه تربیت معلم، چهار آزمون روانسنجی، انگیزش و هیجان، احساس و ادراک و روانشناسی رشد از بین مجموعه آزمون ها بطور تصادفی انتخاب، و پاسخنامه های آنان تحلیل گردیده اند شاخص های آماری بکار رفته عبارتند از: درجه دشواری، قدرت تمیز، واریانس و مجذور خی 129 سؤال که روایی و پایایی ...

هدف از این پژوهش تعیین رابطه میان درک ویژگی های عنوان شده در نظریه اشاعه نوآوری های راجرز مانند مفید بودن، سازگاری، پیچیدگی، آزمون پذیری و مشاهده پذیری بر میزان پذیرش زنان عضو هیئت علمی منطقه هشت دانشگاه آزاد اسلامی بود. نمونه مورد مطالعه 105 عضو هیئت علمی زن بودند که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. نوع پژوهش تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بر اساس نوشتارهای پیشین و نظری...

معمولات از آثار علمی عرضه شده در گرایش های مختلف مدیریت انتظار می رود تا نقشی در بهبود دانش موجود ایفا کنند به عبارت دگیر نشان دهند که میزان ارزش افزوده آنها در قلمرو علم سازمان چیست از این رو همیشه پرسش هایی در این زمینه مطرح می شود که چگونه می توان نسبت به ارزش افزوده ی نظری یک اثر علمی قاوت کرد معیارهای ارزیابی سهم نظری یک رساله یا مقاله مفهومی کدامند در این مقاله با مروری اجمالی بر اهبردهای...

«ضد امریکاگرایی» تا پایان جنگ سرد از جمله مقوله‌هایی بود که به طور عمده در چهارچوب مباحث ژورنالیستی بر واکنش و رفتارهای (مقطعی) اعتراض‌آمیز برخی دولت‌ها، گروه‌های روشنفکری وگروه‌های مردمی علیه رفتار خارجی امریکا تمرکز داشت. به دنبال تحولات دهه نود و به‌ویژه حادثه یازدهم سپتامبر، عرصه نظریه‌پردازی در این زمینه از سوی تحلیلگران مسائل سیاست خارجی امریکا با استقبال خوبی مواجه شد؛ روندی که در پی تها...

آینده­پژوهی مدرن که در دهه­های گذشته در مجامع علمی مطرح شده است در چارچوب مکتب نظری اثبات­گرایی با نگاه تقلیل­گرای تجربی ارزیابی می­شود نگاهی به محدودیت­های شناخته شده این مکتب فکری و تحولات تاریخی آن در دهه­های گذشته نشان می­دهد که رویکرد­های نوین مابعد اثبات­گرا تصاویر کامل­تری از علم هستند که سعی نموده­اند محدودیت­های گذشته رویکرد علمی را مرتفع سازند بر این اساس آینده­پژوهی نیز در چهره­ای جد...