روش شناسی مکتب تفکیک دارای چه ویژگی هایی است و چه انتقادهایی بر آن وارد است؟ فرضیة تحقیق این است: مکتب تفکیک نام جریانی است که در ارزش و اعتبار روش عقلی تردید دارد. این جریان، ضمن منحصر دانستن روش یقینی در وحی، وحی را ابزار سنجش عقل قلمداد می کند. بررسی ها نشان می دهد که تردید در اعتبار روش عقلی موجب می گردد که این جریان به ورطة ظاهرگرایی درافتد و، ضمن نفی اعتبار و ارزش روش تبیین و روش تفهمی،...

این پژوهش به سه بخش کلی تقسیم شده است. در بخش اول آرای مکتب فرانکفورت در باب موسیقی پاپ مورد بررسی قرار گرفته، مقاله "درباره موسیقی پاپ" اثر آدورنو نقد می گردد. بخش دوم تلاشی است جهت ایجاد یک ساختار تئوریک برای تبیین نحوه جایگیری گروهها در جامعه. در بخش پایانی با استفاده از نظامی که در بخش دوم ساخته و پرداخته شده است، بطور تاریخی و تحلیلی شیوه صعود اجتماعی سیاهان آمریکا نشان داده می شود. در این...

در دهه 1950و به ویژه اوایل دهه 1960، با پیوستن اندیشه انتقادی مکتب جرم شناسی واکنش اجتماعی، به تمرکز ویژه رویکرد تعامل نمادین بر نقش ارزیابی های دیگران در تشکیل و تغییر هویت و اعمال شخص، نظریه ای متفاوت، به نام نظریه تعامل گرایی یا برچسب زنی، در انتقاد به جرم شناسی کلاسیک، شکل گرفت و به یاری شرایط مستعد حاکم بر آن دوران، در آمریکای شمالی بروز یافت. این نظریه، مفاهیم انحراف و منحرف را به صورت ذه...

دستاورد فکری برجسته ترین فیلسوف سیاسی غرب در قرن بیستم، جان رالز(1921 ـ 2002) طی بیش از چهار دهه تلاش علمی در حوزه فلسفه سیاسی ارایه قرائتی از لیبرالیسم است که در عین وجوه اشتراک فراوان با سنت لیبرالیسم، مشتمل بر رویکرد بدیع و تازه ای در تقریر و توجیه جان مایه های اصلی این مکتب سیاسی ـ فلسفی می باشد. تلاش فکری رالز به دو دوره تقسیم می شود و محصول این دو دوره، ارایه دو قرائت متفاوت از لیبرالیس...

نظریه دریافت که به دست یاوس و آیزر به وجود آمد، خواننده را محور روند خوانش قرار می دهد؛ در زمینه این نظریه پژوهشهای زیادی انجام گرفت؛ یکی از آن زمینه ها که مورد توجه ناقدان و محققان قرار گرفت، بررسی آن درحوزه ادبیات تطبیقی است؛ مطالعه دریافت دو خواننده با دو زبان و فرهنگ مختلف، از یک متن واحد، زمینه گسترده تری را در این نظریه فراهم می آورد. این رساله از طریق روش توصیفی- تحلیلی به بررسی برداشته...

این مقاله یکى از جالب ترین براهین مکتب ادینبورا براى نسبى گرایى را بازسازى و سپس مورد ارزیابى نقّادانه قرار داده است. این مکتب براى این منظور نظریه معقولیت طبیعى را طرح مى کند; نظریه اى که همه عقاید و دعاوى معرفتى را به طور طبیعى معقول مى شناسد. در صورت توفیق در این کار، تبیین درجه دوّم ما از چگونگى و چرایى اخذ و رفض آن عقاید و دعاوى معرفتى هیچ نیازى به مقولات معقول و نامعقول نخواهد داشت; زیرا مط...

خودآئینی هنر و استقلال آن از هر نوع غایت بیرونی یکی از مهم ترین مفاهیم برخاسته از دل هنر مدرن - و احتمالا وجه ممیزۀ آن از اشکال مختلف هنر سنتی - است که با واکنش های مثبت و منفی متباینی از جانب فلسفۀ هنر مواجه شده است. مقالۀ حاضر در پی بررسی دو نمونۀ سرشت نما از این واکنش ها است که به ترتیب به تئودور آدورنو و والتر بنیامین تعلق دارند.  هرچند عموماً: این دو متفکر از چهره های تأثیرگذار نحله موسوم ب...

مکتب معرفتی اصالت سودمندی با تأ کید بر اصل تداعی معانی، درصدد افزایش رنج ها و کم کردن منافع احتمالی ناشی از ارتکاب بزه است. این مکتب فکری با گزینش نگاه ابزاری به کیفرها، از جمله کیفر مرگ، نیل به بیشترین منفعت اجتماعی در نتیجه تحمیل کیفر را خواستار است. در همین راستا، از دیرباز تا کنون فایده گرایان ابقا گرا و الغا گرا تلاش های فکری و فلسفی متعددی برای کشف چارچوبی اخلاقی برای توجیه تحمیل و ...

مکتب متکلمان، از مشهورترین مکاتب اصولی در میان اهل سنت، معتزله و اباضیه است. در این مکتب، به شیوه ای قیاسی و از راه تنقیح گرایی قضایا و بدون دخالت فروع فتاوا، به تقریر و تکوین قواعد اصولی پرداخته می شود. منابع این مکتب در پژوهش، قواعد اصولی، علم کلام، لغت، فقه و منطق است. راهبردهای اصلی این روش، نظر و مسالک جدلی است. این مکتب دارای جنبه های مثبت و قابل دفاعی چون تجرید مسائل و بی طرفی در تحلیل و...

وجود نقد و گفتگو برای جامعه ای که دنبال رشد و توسعه و پیشرفت و حل مشکلات و رفع نواقص است ضروری است. ترویج نگاه منتقدانه و در عین حال پذیرش و توجه به انتقادات و گفتگوی سازنده، نیازمند فرهنگ مناسب خود است. فرهنگ نقد وگفتگو در واقع همان ارزش ها و هنجارهایی هستند که نحوه و چارچوب نقد و گفتگو را مشخص کرده و آن را جهت دهی می کند. نقد و گفتگو در حوزه علوم انسانی و به خصوص علوم اجتماعی از اهمیت بالاتری...