مکتب حیات بخش اسلام پس از رحلت رسول اکرم‌(ص) با دو برداشت و رویکردِ کلان مواجه شد: علوی و اُموی که هریک، ویژگی‌های خاص خود را در جنبه‌های مختلف اجتماعی سیاسی و فرهنگی داشته و به‌عنوان مَعالِمُ المَدرَسَتَین بحث و گفت‌وگو شده است. یکی از شاخصه‌های مکتب علوی که تاکنون به شایستگی بدان پرداخته نشده و بخش وسیعی از تاریخ اسلام را به خود اختصاص داده است، بررسی و کاوشِ مسئله اعجاز و وجه اعجاز قرآن...

صدور معجزه از ناحیۀ معصومان، یکی از مهم‌ترین مباحث کلامی در موضوع امامت است که نمونه‌های بسیاری از آن در منابع روایی امامیه گزارش شده است. البته برخی همچون معتزله، معجزه را تنها مختص انبیا دانسته و امامت را بدون صدور معجزه نیز جایز دانسته‏ا‏ند. با توجه به اهمیت اعجاز در مباحث امامت از یک‌سو، صدور بسیاری از معجزه‌ها از ناحیۀ معصومان از سوی دیگر و نظر به دوران امامت امام رضا(‏ع) و ...

چکیده به کارگیری زبان به عنوان پدیده ای اجتماعی و یکی از ضرورت های زندگی اجتماعی، یکی از ویژگی های انسان اجتماعی به شمار می آید. مطالعات زبانی نیز در دنیای عرب تنها با نزول قرآن کریم پدیدار شد. واژه بخشی از زبان و مطالعه و بررسی چگونگی پیدایش، رشد و دگرگونی، معنا و نیز کارکردهای گوناگون واژه هم بخشی از دانش زبانشناسی است. در این پژوهش برآنیم تا جایگاه قرآن کریم، این پدیده بی همتا را از نظر زبا...

بحث اعجاز قرآن و به طور کلی معجزه، یکی از مباحث مهم علوم قرآنی و همچنین علم کلام است. واژه‌ اعجاز برای اولین بار در اواخر قرن سوم به مفهوم مصطلح آن استعمال گردید و پس از آن کاربرد آن رواج یافت. این واژه به مفهوم اصطلاحی در قرآن نیامده، اما معنای کانونی معجزه که همان ارائه نشانه و دلیل روشن بر صدق ادعای رسالت است، با واژه‌‌هایی مانند: «آیه»، «بیّنه»، «بصائر»، «برهان»، «سلطان» و ...

یادداشت مترجم «اعجاز قرآن» مفهومی پیچیده و نظریه‌ای چندوجهی در تاریخ اندیشة اسلامی است. برای درک هرچه دقیق‌ترِ چنین‌ مفهوم یا نظریه‌ای، بی‌شک یکی از ضروری‌ترین کارها، بررسی اسباب و زمینه‌های شکل‌گیری آن مفهوم  و آگاهی از تحولات فکری منتهی به آن نظریه خواهد بود. در این میان، گاه ظهور و انتشار نسخه‌های خطیِ مغفول‌مانده در گوشة کتابخانه‌ها، به فرایند پژوهش دربارة این تحولات کمک شایانی می‌کند. در مقا...

تناسب معجزه‌ی هر پیامبر با حرفه و هنر رایج در عصرش، مبحثی شناخته شده میان دانشمندان است. این مضمون به طور مسند، اولین بار از امام هادی(ع) نقل شده است. اما به دلایلی که در متن خواهد آمد، به امام رضا(ع) نسبت داده شده است. سند این خبر ضعیف است؛ در نتیجه، بررسی مضمون آن ضروری است. در این خبر، راوی ابتدا از دلیل تفاوت‌ معجزات پیامبران می‌پرسد و امام(ع) تناسب معجزه‌ی هر پیامبر با فن رایج در عصر وی ...

چکیده قرآن کریم به عنوان کامل ترین کتاب آسمانی، برای هدایت انسان ها از فنون گوناگونی استفاده کرده است. از جمله این فنون، بهره گیری از اسلوب داستان است که در مواضع و مناسبت های گوناگون مطرح می کند. هدف قرآن در بیان این داستان ها، بیان داستان تخیّلی نیست، بلکه سرگذشت پیشینیان را آیینه ای برای عبرت آیندگان قرار داده است و سراسر آن حقّ است. مفسّران قرآن، به ویژه در دوران معاصر، به این بُعد از قرآن توجّه...

بحث اعجاز قرآن و به طور کلی معجزه، یکی از مباحث مهم علوم قرآنی و همچنین علم کلام است. واژه­ اعجاز برای اولین بار در اواخر قرن سوم به مفهوم مصطلح آن استعمال گردید و پس از آن کاربرد آن رواج یافت. این واژه به مفهوم اصطلاحی در قرآن نیامده، اما معنای کانونی معجزه که همان ارائه نشانه و دلیل روشن بر صدق ادعای رسالت است، با واژه­ هایی مانند: «آیه»، «بیّنه»، «بصائر»، «برهان»، «سلطان» و «شیء مبین» که بر ه...

یادداشت مترجم «اعجاز قرآن» مفهومی پیچیده و نظریه ای چندوجهی در تاریخ اندیشة اسلامی است. برای درک هرچه دقیق ترِ چنین مفهوم یا نظریه ای، بی شک یکی از ضروری ترین کارها، بررسی اسباب و زمینه های شکل گیری آن مفهوم  و آگاهی از تحولات فکری منتهی به آن نظریه خواهد بود. در این میان، گاه ظهور و انتشار نسخه های خطیِ مغفول مانده در گوشة کتابخانه ها، به فرایند پژوهش دربارة این تحولات کمک شایانی می کند. در مقال...

 تفسیر علمى آیه 66 سوره نحل و چگونگى تولید شیر از بین مواد گوارشى و خونى است. نویسنده، نخست به توضیح برخى از واژه‌هاى آیه از جمله انعام و فَرْث پرداخته و مراد از موصول در آیه (مافى بطونه( را پستان چهارپایان دانسته که شیر در آنها تولید مى‌شود. در ادامه با طرح پرسشهاى متعددى به بحثهاى علمى تولید شیر پرداخته و محل تولید شیر را بین مواد گوارشى و خون دانسته یعنى همان جایى که قرآن بدان اشاره کرده و آن ...