پیدایش نظریه‏های جدید روانسنجی، از جمله نظریة سؤال-پاسخ این امکان را فراهم آورده که بتوان عملکرد دانش‏آموزانی را که در زمانهای مختلف با آزمونهای متفاوت سنجیده شده‏اند (با این فرض که آزمونهای مذکور خصیصه مشترکی را می‏سنجند) با یکدیگر مقایسه کرد. به منظور این مقایسه، آزمونهای مذکور باید همطراز شوند. فرآیند همطرازسازی موجب می‏شود عملکرد دانش‏آموزان مختلف در آزمونهای گوناگون در یک مقیاس واحد بیان و...

شمس‌الدین محمد حافظ‌شیرازی ازجمله معدود شاعران ایرانی است‌که با فراتربردن خود به‌مثابة حلقه‌ای از حلقه‌های جبر اجتماعیِ قرن هشتم ﻫ.ق.، بر فراز جریان‌ها‌‌ی اجتماعی زمان ایستاد. حافظ با خروج از نظم به‌بندکشانندة قرن هشت‌ به نقد ساختار اجتماعی در حوزة ساختار شعر پرداخته است. نخست، نظریة زیبایی‌شناسی انتقادی را که یکی از دستاوردهای مکتب فرانکفورت آلمان در قرن بیستم م. است مختصر و کوتاه معرفی کرده‌ای...

جامعة‌ ایران نیز در چند دهة گذشته شاهد تجربه جنبش‌های دانشجویی بوده است. این جنبش‌ها پیشقراول جنبش‌های ملی و سراسری، از جمله نهضت ملی نفت (1332)، انقلاب اسلامی (1357) و جنبش اصلاحی (1376) بوده‌اند. چرا جنبش‌های دانشجویی به راه می‌افتند؟ این مقاله می‌کوشد از منظر پنج نظری?‌ جامعه‌شناختی به این پرسش پاسخ دهد و پس از آن، تجربة جنبش‌ دانشجویی در ایران را ارزیابی خواهد کرد. در پایان، دلایل افول فعال...

تاریخ وصول مقاله: 27/5/1389. تاریخ تأیید نهایی: 8/6/1389.   تبیین مفهوم کانونی عدالت در فلسفة سیاسی غرب، وامدار اندیشمندان بزرگی چون افلاطون است؛ همچنان که مبنای نظریه پردازی افلاطون و طرح مدینة فاضله وی، موضوع عدالت و طراحی جامعة عدالت محور و آرمانی است تا عالم مثالی در زمین محقّق شود. از آنجا که نظریة عدالت افلاطونی دارای ایرادهای فراوانی است، این نوشتار با تأکید بر سترگی اندیشه های امام علی(ع...

علامه طباطبایی از جمله متفکران بزرگ اسلامی است. او، با ارائة نظریة اعتباریات، تحول بزرگی در عرصة معرفت شناسی فلسفة اسلامی ایجاد کرد، که نتایج آن بر حوزه های گوناگون علوم انسانی، به ویژه حقوق عمومی، تأثیرگذار است. علامه طباطبایی، با بحث پیرامون اعتباریات اجتماعی، به بررسی مفاهیم و مقولاتی می پردازد که از عناصر مطرح در حوزة حقوق عمومی و به نوعی بیانگر نگاه ایشان به نظام سیاسی و ساختار حکومتی است....

در این مقاله تاریخ تطور نظریة رتوریکی از حدود چهارصد قبل از میلاد تا نخستین قرن میلادی بررسی می‌شود. در این پانصد سال چهارچوب‌های نظری رتوریک سنتی پی‌ریزی شده و این اصول تا قرن‌ها بدون تغییر یا با اندک تغییری استمرار یافته است. نخستین اندیشمندی که با رویکردی منطقی مباحث رتوریک را در کتابی مستقل مطرح کرده، ارسطو است، به همین دلیل در این سیر تاریخی نظریة رتوریکی ارسطو با دقت نظر بیشتری بررسی شده ...

پژوهش حاضر با هدف بیان راهکارهایی برای بهینه‌سازی کاربری‌ها در فرایند آمایش سرزمین با به‌کارگیری برنامه‌ریزی خطی چندهدفه و حل تعارضات ایجادشده در فرایند آمایش سرزمین با نظریة بازی‌ها، در شهرستان‌های گرگان و کردکوی انجام گرفت. برای 7 کاربری کلان منطقة مورد مطالعه، ارزیابی توان چندمتغیره انجام گرفت. سپس، فرایند MOLA، برای بهینه‌سازی اولیه اجرا شد. در بخش آمایش سرزمین ثانویه، بهینه‌سازی کاربری‌ها ...

سرمایة اجتماعی روستاییان از عوامل مهم در توسعه و رفاه اجتماعی روستایی، ارتقای بهره‌وری عوامل تولید و در نتیجه اصلاح الگوی تولید و مصرف در جامعة روستایی است. هدف تحقیق کیفی حاضر که با بهره‌گیری از روش نظریة بنیانی انجام گرفته است، ارزیابی سرمایة‌ اجتماعی دهستان آبباریک از توابع شهرستان‌ سنقر و کلیائی بود. جامعة مورد مطالعه 20 نفر از ساکنان دهستان آبباریک بودند که به روش نمونه‌گیری گلوله برفی انت...

مقالة حاضر به بررسی مسئولیت‌پذیری اجتماعی می‌پردازد که نوعی احساس التزام به عمل یا واکنش فردی در موقعیت‌های گوناگون به دلیل تقید به دیگران است. جهت سنجش عوامل مؤثر بر آن از نظریه‌های مختلف مثل نظریه‌های نوع‌دوستی متقابل، اعتماد و مشارکت، یادگیری اجتماعی باندورا و نظریة نقش اجتماعی استفاده شده است. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامة محقق‌ساخته بوده است. این پژوهش درمیان 404 نفر ...