این مقاله به تبیین نظری دو الگوی رایج در ساخت کُنایی زبان‌های ایرانی بر پایه برنامه کمینه‌گرا می‌پردازد. در الگوی اول، در بندهای متعدی، فاعل حالت نمای کُنایی/ غیرفاعلی و مفعول حالت فاعلی می‌پذیرد. در این الگو فعل متعدی در مطابقه کامل با مفعول قرار دارد. در الگوی دوم، فاعل متعدی حالت نمای کُنایی ندارد بلکه به وسیله یک واژه‌بست غیرفاعلی مضاعف‌سازی می‌شود. در این الگو فعل با مفعول مطابقه ندارد و شکل ...

هدف این مقاله بررسی نقش­های جنسیتی و چگونگی القای آن­ها به مخاطب، جایگاه اختصاص یافته به زنان از سوی نظام مردسالار، نقش­های همسر و دختر، نگاه مرد و رابطه­ی زن و طبیعت در داستان خاله سوسکه از قصّه­های صبحی است. شیوه­ی پژوهش بر اساس تمایز جنس و جنسیت و در چارچوب نظریه­ی فمنیسم (زن گرا) است. به غیر از اشاره­های بسیار مختصر در سه کتاب، تاکنون درباره­ی این داستان نوشتاری پژوهشی انجام نگرفته است. یافت...

از دیر باز، پژوهشگران مفاد واژه های عرش و کرسی را در قرآن کریم بررسی کرده و در پی یافتن پاسخ این پرسش بوده اند که این دو واژه بیانگر یک واقعیت اند یا اینکه دو واقعیت را بیان می کنند؛ بدین صورت، آنها نظریه هایی متفاوت را- که ناشی از تخصص و نیز برداشت های گوناگونشان از منابع است- درباره دو واژه مورد بحث طرح کرده اند: گروهی آیات در بردارنده این دو واژه را جزو متشابهاتی قلمداد کرده اند که باید بدان...

مراد از معناشناسی مفردات قرآن، شناخت معانی آن‌ها در دو حوزه تاریخی و توصیفی است. درمعناشناسی تاریخی، با تکیه بر کتب لغت، تاریخی و شعر، معلوم می‌شود که واژه‌ی «مقت»بنا بر سنت خاص زمان جاهلیت، بر نوعی نکاح، اطلاق می‌گردیده و کاربرد این واژه درقرآن، گویای رواج آن در جوامع مکی و مدنی دوران جاهلیت بوده است. خویشاوندی، کهمهم‌‌ترین عنصر تصور جاهلی نسبت به وحدت اجتماعی بوده، عامل ایجاد نکاح مقت گردیدها...

اومانیسم یک نظام فکری منسجم است که دعاوی وجودشناختی، معرفت‏شناختی، تربیتی، زیبایی‏شناختی، اخلاقی و سیاسی خاصِ خود را مطرح می‏کند.   برای فهم بهتر اومانیسم، لازم است نگاهی به سابقه پیدایش این تفکّر داشته باشیم. واژه "humanism" یا "humanismus" که امروزه به کار می‏رود، از واژه "humanista" برگرفته شده است که در دوران رنسانس به‏کار می‏رفت و به معلمان و دانشجویان علوم انسانی اشاره داشت. واژه اخیر، خو...

ردیف حاصل تکرار است و از دیر باز تاکنون برای اهداف گوناگونی مورد توجه قرار گرفته‌است. هر چه شعر فارسی مسیر تکامل را طی می‌کند، از ردیف‌های ساده در می‌گذرد و از قصیده سرایی سبک خراسانی، گرایشی  به غزلسرایی که سرشار از عواطف و احساسات و نیازهای انسانی است، نشان می‌دهد و هر چه دامنة غزل گسترش بیشتری می‌یابد، بسامد ردیف چشمگیرتر می‌شود و شاعران سبک عراقی برای نمایش قدرت طبع و قریحة ذاتی خویش، ردیف‌...