اصولاً کار فرهنگ‌نویسی یا واژه نگاری(Lexicographie) تهیه و ارائه مجموعه‌های واژگانی است که بر طبق اصول زبان‌شناختی یا بهره‌گیری از واژگان شناختی صورت می‌گیرد. مقایسه تطبیقی فرهنگ «لغت فرس» اسدی توسی در زبان فارسی، و «العین» خلیل بن احمد فراهیدی در زبان عربی به عنوان اولین فرهنگ‌های لغت با توجه به پیشینه‌ فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و دینی مشترک نشان از آمیختگی و نزدیکی دو زبان فارسی...

  چکیده داستانک یا داستان کوتاهِ کوتاه، یکی از ژانرهای داستانی است که در دوران اخیر مورد توجه داستان نویسان قرار گرفته است. این نوع روایی ریشه در کمینه گرایی یا مینی مالیسم دنیای معاصر دارد که شامل حذف عناصر غیر ضروری داستان است و با تکیه بر دو عنصر سادگی و ایجاز پایه گذاری شده است. در پژوهش پیش رو نگارنده با تکیه بر روش تحلیلی-توصیفی، ابتدا داستان مینی مالیستی و هر یک از عناصر آن را به عنوان بخ...

چکیده نوستالژی یا "¬غم غربت" در اصطلاح روانشناسی، حسرت و دلتنگی انسان¬ها نسبت به گذشته خویش است. فقر، مهاجرت، دوری از وطن و ... در ایجاد این احساس مؤثر است. روانشناسان نوستالژی را یک حالت هیجانی، انگیزشی پیچیده می¬دانند که گاهی غمگینی و تمایل بازگشت به وطن و گاهی درماندگی ناشی از تفکر درباره آن (وطن یا منزل) است. جبران خلیل جبران(1883- 1931م) یکی از شاعران خوش قریحه رمانتیک، و نیما یوشیج( 1274...

رمانتیک رویکرد ادبی است که خاستگاه اروپایی و غربی دارد، اما زمینه‌ها و عوامل گوناگونی باعث شکل‌گیری و گسترش آن، البته نه به معنی دقیق و اروپایی آن، در ادبیات ایران و عرب شده است. این زمینه‌ها و عواملی به‌طور حتم تحت تأثیر شرایط و عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و حتی شرایط فکری و احساسی است که ادبیات یک جامعه را مستعد تغییر و تحول می‌سازد. سید حسن حسینی یکی از شاعران معاصرایران است که بخش عمده‌ای ...

سندباد یکی از شخصیت‌های مهم «هزار و یک شب» است که در شعر معاصر عربی، فراخور تجربه‌های متعدد آن شاعران، چهره‌های گوناگونی پیدا کرده است. از جمله شاعرانی که در شعر خود توجه ویژه‌ای به این شخصیت اسطوره­ای نشان داده‌اند خلیل حاوی (1919 -1982م) شاعر معاصر لبنان، و بدرشاکرالسیاب (1926 – 1964م) شاعر معاصر عراقند؛ آنان سعی کرده­اند با بازآفرینی این شخصیت اسطوره­ای به صورت نمادین و غیر مستقیم، به ابراز ...

به‌کارگیری شعر روایی با هدف بیان دغدغه‌‌های انسانی و اجتماعی، یکی از وجوه مشترک میان نیما یوشیج و خلیل مطران در شعر معاصر فارسی و عربی است. مقدار زیادی از اشعار نیما، جنبۀ روایی دارد. خلیل مطران نیز جزو شاعرانی است که شعر روایی را وارد شعر معاصر عربی کرده است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی و با تکیه بر روش ادبیّات تطبیقی، میزان خلّاقیّت و هنرآفرینی دو شاعر را در شعر روایی بررسی و مقایسه کرده اس...

نمادها حاصل قرارداد و انتقال­دهندة مفاهیمی فراتر از لفظ خویش هستند. از این­رو مخاطب می­تواند با دیدن یک نماد گاه همة ایدئولوژی نهفته در پس آن را به خاطر آورد. از نویسندگانی که به نگارش متون نمادین و رمزگون اهتمام داشته­، «جبران خلیل جبران» نویسندة لبنانی است. یکی از آثار کوتاه وی داستانک «اللغة الأخری» از مجموعة «المجنون» است، که متنی کاملاً نمادین دارد. اشاره به نمادهای به‌کاررفته، بررسی معانی ...

چکیده یکی از نمودهای وحدت اندیشۀ بشر، اساطیر و مفاهیم اسطوره­ای است که به دلیل ترکیب شدن بن‌مایه‌های آن با ناخودآگاه جمعی، در نزد شاعرانی که دارای نگرش‌های فلسفی، اجتماعی یا فکری و فرهنگی خاصّی هستند،  نمود بیشتری دارد. در واقع اسطوره در نزد این شاعران، پدیده­ای اجتماعی با زبان سمبولیک است که به شکل یک نظام فرهنگی جهان‌شمول درآمده است. خلیل حاوی و احمد شاملو از جمله این شاعران هستند که حجم وسیع...

چکیده نوستالژی یا "¬غم غربت" در اصطلاح روانشناسی، حسرت و دلتنگی انسان¬ها نسبت به گذشته خویش است. فقر، مهاجرت، دوری از وطن و ... در ایجاد این احساس مؤثر است. روانشناسان نوستالژی را یک حالت هیجانی، انگیزشی پیچیده می¬دانند که گاهی غمگینی و تمایل بازگشت به وطن و گاهی درماندگی ناشی از تفکر درباره آن (وطن یا منزل) است. جبران خلیل جبران(1883- 1931م) یکی از شاعران خوش قریحه رمانتیک، و نیما یوشیج( 1274...

اسطوره‌ها به علت شخصیت‌های نمادین خود، بهترین دستمایه‌ی شاعران معاصر قرار گرفته‌اند تا بوسیله آنها پرده از اندیشه‌های خود بردارند. در این میان، اسطوره‌ی تموز بیش از دیگر اساطیر مورد توجه شاعران قرار گرفته که دلیل آن را نیز باید در وضعیت نابسامان جامعه عربی جستجو کرد. از جمله‌ی این شاعران، خلیل حاوی وعبدالوهاب بیاتی می‌باشند که با وجود بکارگیری اسطوره‌ی تموز در همان راستای انگیزش امت عربی با هم ...