دیدگاه‌ها درخصوص نسبت میان «حق طبیعی/حقوق‌بشر» و «حقوق طبیعی» متفاوت است. در این میان، برخی بر تمایز و ناسازگاری مفهوم حق طبیعی و حقوق طبیعی تأکید می‌کنند. وفق این نگاه، نه‌تنها خاستگاه تاریخی این دو مفهوم متفاوت است، بلکه از لحاظ مفهومی نیز میان این دو سازگاری وجود ندارد، زیرا حق طبیعی مفهومی اخلاقاً بی‌طرف و منشأ آزادی است در صورتی که حقوق طبیعی مفهومی اخلاقی و منشأ تکالیف است. نوشتار حاضر، پس...

تحلیل اقتصادی حقوق تلاشی جذاب و چالش‌برانگیز برای به کار گرفتن مفاهیم و روش‌های استدلال اقتصاد مدرن مبتنی بر عقل اقتصادی یا عقل ابزارگرا است تا فهمی عمیق‌تر و عقلانی‌تر نسبت به مشکلات حقوقی به دست آید آنچه در نگاه رویکرد شناسی به این مکتب مشهود است اهمیت مقاصد و اهداف در حکمت عملی (بایدها و نبایدها) و نقش عقل به عنوان طراح ابزارهای تامین مقاصد است  که دید بشر را گسترش می‌دهد و از جمود خارج نمود...

سنت‌گرایی مکتبی نوپا و مربوط به سدۀ بیستم است که در نزاع بین سنت و مدرنیته، که در عصر روشنگری به‌وجود آمد یا به اوج خود رسید، جانب سنت را می‌گیرد. باورهای این مکتب از قبیل حکمت جاویدان، که در دل هر سنت قرار دارد، سبب باور به حقانیت همۀ سنت‌های ریشه‌دار و در نتیجه، حقانیت و نجات‌بخشی همۀ سنت‌های بزرگ دینی، یعنی تکثرگرایی دینی، شده است. این نوشتار به بیان و بررسی مبانی تکثرگرایانۀ این مکتب می‌پرد...

رهیافت مکتب انگلیسی یا نظریۀ جامعۀ بین‌المللی به‌دلیل آنکه همزمان هم بر مقولۀ قدرت و سیاست تأکید می‌ورزد و هم بر حقوق و هنجارهای بین‌المللی اهمیت می‌دهد، از جمله رویکردهای تلفیقیروابط بین‌الملل به‌حساب می‌آید. این رهیافت به توصیف صرف نظام بین‌الملل اکتفا نمی‌کند و برای قاعده‌مند شدن روابط میان دولت‌ها، به ارائۀ دستورالعمل‌های اخلاقی و هنجاری نیز مبادرت می‌ورزد. در این حوزۀ مطالعاتی، دو رویکرد س...

یکی از مؤلّفه­های ادبیّات تطبیقی در جهان، شکل­گیری مکتب رئالیسم و سمبلیسم و تأثیر این مکاتب در آثار نویسندگان معاصر است. دو ملّت ایران و عرب، در طیّ روابط تاریخی با کشورهای اروپایی، از این مهم بی­بهره نمانده و آثار ارزشمندی را مطابق اندیشه­ها و نظریه­های این مکاتب ادبی عرضه کرده اند. مکتب رئالیسم (واقع­گرایی) از جمله مکاتبی است که با توجّه به اوضاع و احوال جامعه وارد عرصۀ ادبی و داستان­نویسی شد و مک...

    نظریۀ سنتییا لیبرال قرارداد همواره با نقدهای جدی روبرو بوده است. این جستار می‌کوشد تا در چارچوب مکتب انتقادی حقوق و بر مبنای نظریة روبرتو آنگر، از پیش‌گامان این مکتب، به نقد نظریۀ لیبرال قرارداد پرداخته، چالش‌های آن را تحلیل کند. نظریۀ آنگر متشکل از اصل و ضد اصل است که نوعی رابطۀ تقابل بین آن‌ها وجود دارد؛ آزادی قراردادی اصلی است که در مقابل ضد اصلاجتماع و ضد اصل عدالت و انصاف قراردادی قرار...

در پژوهش‌هایی که از سده بیستم میلادی درباره تاریخ­نگاری دوره اسلامی انجام شد، الگوهایی ارائه گردیدکه دست­کم بر یکی از چهار مؤلفه زمان، موضوع، ساختار و خاستگاه جغرافیایی مؤلفان، متکی بود. در این بین، مؤلفه «خاستگاه جغرافیایی مؤلفان آثار» که با عنوان «نظریه مکتب» شناخته می­شود، تاریخ­نگاری دوره اسلامی را به دو مکتب اصلی حجاز به مرکزیت مدینه و عراق به مرکزیت کوفه تقسیم می­کند و اعتبار روایت­های تا...

پژوهش حاضر با هدف بررسی نسبت اندیشه سیاسی مکتب تفکیک و امام خمینی(ره) به انجام رسید. این پژوهش با روش مقایسه‏ای، به بررسی اندیشه و سیره عملی اندیشمندان مبرز مکتب تفکیک و در صدر آنها استاد محمدرضا حکیمی در مقام مقایسه با امام خمینی(ره) می‏پردازد. یافته‏های تحقیق نشان می‏دهد که با وجود اختلاف در مباحث فرعی اندیشه سیاسی نظیر نحوه حکومت داری در عصر غیبت، نقش مردم و حقوق حاکمیت، این دو مشرب فکری در...

موضوع پژوهش حاضر بررسی تأثیر اسناد تاریخی- ملی حقوق بشری بر نگارش اعلامیه جهانی حقوق بشر است نقطه تمرکز پژوهش حاضر در بررسی اسناد تاریخی حقوق بشری، منشورهای حقوق و اعلامیه هایی است که در جریان انقلاب اولیه دوران مدرن یعنی انگلستان، آمریکا و فرانسه صادر گردیده است. منشور بزرگ یا مگناکارتا در انگلستان، منشور حقوق آمریکا و اعلامیه استقلال آن و اعلامیه حقوق شهروند و انسان فرانسه اسنادی حقوق بشری بو...