در تاریخ تفسیر قرآن شاهد مکاتب مختلف تفسیری در باب فهم و برداشت آیات الهی هستیم که از یک سو، هر کدام در بستر و ریشه ها و عواملی شکل گرفته و از دیگر سو، هر یک از آنها، آثار و تأثیرات خود را بر حوزه اندیشه اسلامی بر جای گذاشته است. در این مقاله از میان مکاتب مختلف و فراوان تفسیری، به بررسی مکتبی عمده و کاملاً متمایز که خود شامل مکاتب فرعی دیگری می شود، پرداخته و در باره مبانی آن سخن خواهیم گفت. ای...

گنوس واژ ه ای است یونانی به معنی دانش و معرفت و گنوستیسیزم به معنی مذهب گنوسی، نا میاست برای برخی مکاتب دینی و آئینی، که نجات انسان را در گرو دستیابی به نوعی معرفتپوشیده و سر ی می دانستند که تنها در اختیار برگزیدگان قرار داشت . این مکاتب از حوالی دو قرنپیش از میلاد تا قرن دوم میلادی در منطقۀ شامات، به ویژه اسکندریه در مصر، فعال بودند وآموزه هایشان به شدت بر الهیات یهودی، مسیحی تأثیر نهاد و توان...

از مکاتب فلسفی که امروزه در عالم هنر و ادبیات نقش به‌سزایی ایفا کرده اگزیستانسیالیسم است، گرچه بخشی از آن را تحت عنوان «فلسفه‌ی وجود» در فرهنگ اسلامی نیز می‌توان مشاهده کرد. از آن‌جا که شاعران و نویسندگان معاصر ناگزیر از آشنایی با مکاتب ادبی، فکری و هنری هستند، سهم اندیشه‌ی وجودی و مؤلفه‌های شاخص آن را در ادبیات معاصر جهان نمی‌توان نادیده گرفت. شفیعی کدکنی و أدونیس ضمن آگاهی از ادبیات غرب و توج...

فرمالیسم روسی یکی از مکاتب نقدی ادبی در حوزه بررسی ادبیات از دیدگاه زبان شناسی است. این مکتب در خلال جنگ جهانی اول در روسیه به وجود آمد و در خلال سال های 1920 با تمام مخالفانی که پیش روی آن بود و با وجود تمام هجمه های مختلف که به تحقیر آن می-پرداختند شکفت. به اعتقاد آن ها، ادبیات صرفا یک مساله زبانی است و می توان گفت که زبان ادبی یکی از انواع زبان هاست و باید به آن از دید زبان شناسی نگریست. آنا...

در این نوشتار پس از بیان بررسی ابعاد وجودی انسان به عنوان مبنای تعلیم و تربیت، مبانی، نگرش ها و بینش های مکاتب تربیتی غرب به تفکیک بررسی شده و در بخش دوم عوامل موثر بر تربیت انسان در نگاه هر مکتب نقل و نقد گردیده است، در فصل سوم نظام تربیتی اسلام به طور جداگانه معرفی و در فصل چهارم میزان انطباق عوامل مذکور بر اساس هر مکتب در جداول جداگانه مشخص گردیده است. مهم ترین عواملی که از نگاه قرآن مورد ب...

استاد مطهری در میان گرایش ها و نظریات گوناگون در گستره مکاتب اخلاقی، به پرستش الهی به عنوان بنیاد اساسی مکتب اخلاقی اسلام معتقد است. مبنای دیدگاه فوق از نظر ایشان این است که هر گونه کار اخلاقی عبادت خداست حتی اگر شخص به آن توجه نداشته باشد. پرستش از نظر استاد دارای دو جنبه است باطنی یعنی سیر انسان از خلق به خالق و ظاهری عبارت است از نوع آداب و اعمالی که باید پرستش به آن شکل صورت گیرد. در این مق...

این رساله از شش بخش تشکیل شده است . در مقدمه که اولین بخش آن محسوب می شود، نویسنده رساله با شرح و بیان مبسوطی در باره زندگی و احوال شخصی و خانوادگی صادق هدایت بحث کرده و با دادن نمونه هائی از آثار او ضمن بررسی تاثیر نظرات و افکار نویسندگان و مکاتب مختلف ادبی در کارهای صادق هدایت در حدود امکان، به نقد متون مورد استفاده نیز پرداخته است . سپس در بخش های بعدی رساله، ترجمه پنج داستان کوتاه از صادق ه...

سیاست خارجی روسیه برآمده از اندیشه هایی است که در مکاتب فکری موجود در فضای اندیشگی این کشور ریشه دارند. ماهیت این مکاتب به صورت جسته و گریخته مورد پژوهش قرار گرفته است ولی درباره دسته بندی مشخص این مکاتب و تاثیر آنها بر روند شکل گیری سیاست خارجی روسیه در قبال ایران، پژوهشی در دست نیست. در این رابطه، مقاله حاضر با طرح چند پرسش به این موضوع می پردازد؛ ایران دارای چه جایگاهی در مکاتب فکری معاصر سی...

مکاتب در جوامع مختلف از بنیان تفکر اجتماعی نشات می گیرند. نقش رهبران نیز در وهله اول قرین کردن فعالیتشان با عناصر مکاتب اجتماعی است. این اثبات تعلق خاطر به مکاتب می تواند از جایگزینی عقلانیت رهبران به جای مکاتب اجتماعی ممانعت به عمل آورد. اما در برخی جوامعی که به مکاتب مردمی مجهزند نوعی شکاف مفهومی بین رهبران و مکاتب اجتماعی پدید می آید، که نوعی یکه سالاری ایجاد کرده و رهبران را به سمت دیکتاتور...

محمد زهری، یکی از چهره­های شاخص شعری دردوره معاصر است. وی از جمله شاعران نو پردازی است ­که بین دهه های 1330 تا 1350 یکی از درخشان­ترین دوره­های شعر فارسی را رقم زدند، این دوره یکی از مهم ترین و شکوفاترین دوره­های شعر نو در ایران محسوب می­شود. مضامین بیشتر شعرهای او را عشق و اجتماع­ تشکیل می­دهد که بر حول محورهای فکری از جمله تنهایی، یأس و نومیدی، یافتن امید در دل نومیدی و .... می­چرخد. تأثیر رو...