عباسیان که با حمایت ایرانیان به خلافت رسیده بودند به دیوانسالاران ایرانـی بـرایاداره امپراطوری  اسلامی توجه خاصی نشان دادند. در میان وزرای ایرانی دربار عباسـیان، دوخاندان آل برمک  و آل سهل از موقعیت بسیار بالا و چشمگیری برخوردار بودند.  اعتبار علمی  و اجتماعی برمکیان به همراه حمایت آنان از ایرانیان بـیش از هـر چیـزموجب خشم و رشک اعرابی شده بود که از حضور و قدرت ایرانیان واهمه داشتند.   این رق...

در سده چهارم هجری، آل بویه ایرانی تبار موفق شدند گستره وسیعی از سرزمین­های عباسی را به اطاعت خود در آورند. ریشه ایرانی این سلسله، به همراه روح حاکم بر جغرافیای ایران آن روزگار که بخشی از جریان شعوبی گری را در ضمن بازگشت به عصر سلطانی ایرانیان نمایندگی می کرد، دست مایه ای شد تا فضای حکمرانی حتی در عراق، نمایی ایرانی به خود ببیند. گواه این امر، رسومی دولتی بود که بازنمایی از آیین­های کهن شاه و در...

در عصر حکومت تیمور، در جامعه اسلامی بحران مشروعیت ظهور کرده بود زیرا، مشروعیت ناشی از خلافت عباسی به علت سقوط آن دچار تزلزل شده بود و مشروعیت ناشی از مغول نیز نتوانسته بود به طور کامل جایگزین آن گردد.این مسئله در حکومت تیمور که به صورت توامان از هر دو منبع مشروعیت بهره می برد انعکاس بیشتری داشت، بنابراین مقاله درصدد پاسخ گویی به این سؤال است که تیمور با چه راهکارهایی با این بحران روبرو شد؟به نظ...

چکیده : همزمان با رشد و پیشرفت تمدن بشری فرهنگ نام و نام گذاری به وجود آمد که از مهمترین عناصر فرهنگی ملت ها در دوران مختلف تاریخی به شمار می رود . این تنها یک رسم دیرینه میان بشر نمی با شد بلکه این مسئله ، یک سنت الهی نیز است و در پی آن القاب و کنیه ها که زیرشاخه های دیگری از اسم هستند شکل گرفتند . وکم کم بصورت رسمی و غیر رسمی به شکل یک سنت و فرهنگ در میان افراد جامعه اعم ازخلفا و حکام و مردم...

چکیده حکمت در لغت به معنای عقل، عدل وداد، علم و دانش، حلم و بردباری، راستی و درستی، پند و اندرز، فلسفه و... بوده و در قرآن علاوه بر معانی مذکور به معنای دین، حقیقت و کلام خدا هم آمده است. حکمت در ادب عبارت است از جملات کوتاه و دلنشین که حاوی پند و اندرز در زمینه های دینی، اخلاقی، اجتماعی و غیره می باشد؛ و به دو دسته نظری (اعتقادی) و عملی (فضایل اخلاقی) تقسیم می شود. از دیرباز بویژه در عصر ج...

الملخّص: تعتمد هذه الرساله المتواضعه معالجه مدینه البصره من الناحیه العلمیه، و الأدبیه بإعتبارها هی المدینه التـی تحوّلت فـی العصر العباسی إلی مرکز حضاریًّ نشطٍ، یلمّ بین دفّتیه کلّ ما تقتضیه الحضاره الراقیه من علم، و أدب، و رخاء مادی؛ و بعباره أکثر وضوحاً، تعتمد هذه الرساله البحث حول البصره التـی سایرت الرکب الحضاری، و حول ما تمخّضت عنه من عطاء فکری و علوم أدبیه سامیه، راحت تناطح ما انتجته کلّ من المدن ...

ادبیات در قلمرو شعر و شاعری در میان شیعیان از آغاز، جایگاهی بس بلند داشته است .شاید پشتیبانی فرهنگی و تشویق ائمه معصومین (ع) نسبت به شاعران متعهد و هم چنیناثربخشی عمیق شعر در روح و روان انسان ها، انگیزه ای شد تا برخی ازشاعران تلاش کنندتا با زبان رسای شعر، حقّانیت رهبران الهی و حقایق پنهان را به فرهنگ جامعه منتقلسازند، و به دنبال جلب رضایت خدا و اعلام دوستی اهل بیت (ع) و وصول به اجر اخرویباشند نه...

در این مقاله بنا داریم مشاهیر ایران در ابیات عرب را معرفی کنیم. برای این مهم به بررسی ادوار تاریخ ادبیات پرداختیم و روشن شد که سهم ایرانیان در تبلور ادبیات عربی چشمگیر است. اسلام با ورود به ایران طرفدارانی پیدا کرد، و اختلاط اعراب با ایرانیان باعث شد تا فرهنگ دو کشور بر یکدیگر تأثیر بگذارد. این تأثیر در دوره اموی کم رنگ تر است چون حکومت اموی همواره نژاد عرب را بر غیر عرب به خصوص ایرانیان ترجیح ...

دولت فاطمیان و آل­بویه تقریباً به طور هم زمان به ظهور رسیدند.وجه عمدۀ اشتراک آنها ـ علی­رغم تفوّق مذهب تسنن در سرزمین­های اسلامی ـ تبلیغات شیعی بوده است. فاطمیان با استفاده از داعیان خود،   فعالیت­های مذهبی وسیعی آغاز کردند؛ اگر چه نتوانستند دامنۀ حکومت سیاسی خود را از مصر و شام فراتر نهند. با نفوذ و حضور آل­بویه در خلافت عباسی، مکاتباتی بین ایشان و دولت فاطمی صورت گرفت و این تعامل و تبادل مذهبی،...

یکی از تاثیرگذارترین مراحل تاریخ ایران ،را باید در سقوط دولت ساسانی و ورود اسلام به ایران جستجو کرد .هجوم عرب به سبب به همراه داشتن ایدئولوژی اسلام،کاملا با سایر تهاجمات به ایران متفاوت بود.مبارزه ی قشرهای پایین که نمود آن را می توان در جنبش مزدک دید،تشدید یافت.آنها از این پس علاوه بر دشمن طبقاتی داخلی،در راستای یک نبرد ملی گام برمی داشتند،این مبارزه به معنی تلاش برای حفظ آداب و رسوم آیین کهن ن...