این مقاله بااستفاده از جهارچوب نظری آراء پوپر و هابرماس به تحلیل مسائل معرفتی جامعه‏ شناسی ایران می‏پردازد و می‏کوشد قابلیت‏های آراء آنها را در کمک به حل مسائل معرفتی جامعه‏ شناسی ایران بررسی نماید. این مقاله با تفکیک دو دسته مسائل علم به درون علمی و برون علمی و تفکیک مسائل درون علمی به دو دسته مسائل معرفتی و غیرمعرفتی، می‏کوشد قابلیت‏های آراء پوپر و هابرماس را در ارائه راه حل برای مسائ...

معرفت‌شناسی فضیلت به مجموعه‌ای از رویکردهای اخیر به معرفت‌شناسی اطلاق می‌شود که برخلاف معرفت‌شناسی‌ تحلیلی، به جای تمرکز بر ارزیابی باور بر ارزیابی معرفتی ویژگی‌های صاحب باور تمرکز دارد. این مقاله در صدد است تا ماهیت معرفت‌شناسی فضیلت را تبیین کرده و مهم‌ترین رویکردهای آن را توضیح دهد. تبیین فضیلت معرفتی به عنوان قوای شناختی قابل اعتماد و ویژگی‌های مَنِشی، دو رویکرد اعتمادگرایی و مسئولیت‌گرایی را...

یکی از نظیره­گویان نظامی در حوزۀ لیلی و مجنون سرایی، شاعری به ­نام میرزا عصمت­الله مخدوم معروف به قاضی میرعابد بدخشانی، از شعرای گمنام افغانستان و ناحیۀ بدخشان در سدۀ سیزدهم هجری است که منظومۀ لیلی و مجنون را در سال 1239 هجری قمری به رشتۀ نظم کشیده است. از این اثر در ایران تنها یک نسخۀ خطی موجود است که تاکنون نیز معرفی نشده است. بررسی این نسخه نشان می­دهد شاعر تحت تأثیر نظامی بوده است و داستان ...

معرفت شناسی گواهی از شاخه های جدید معرفت شناسی است و سعی دارد به سؤالاتی دربارۀ معرفت بخشی گواهی، جایگاه گواهی نسبت به سایر منابع معرفتی و نحوۀ ایجاد باور توسط گواهی بپردازد. به نظر می رسد که این مباحث برای قاضی عبدالجبار نیز مطرح بوده است. وی گواهی را راهی برای حصول معرفت دانسته و شبهات سمنیه که برای گواهی ارزش معرفتی قائل نبوده اند را رد کرده است. همچنین معتقد است در فرآیند تبادل از راه گواهی...

بنا بر تحلیل سه جزئی رایج در معرفت شناسی غربی، معرفت عبارت است از باور صادق موجه. اما کیث لرر به جای باور، پذیرش با هدف احراز حقیقت و اجتناب از خطا را قرار داده، درباره چیستی صدق نیز معتقد به نظریه علامت زدایی است. وی در پاسخ به مسأله گتیه، نقض ناپذیری و عدم ابتنای توجیه بر باور کاذب را به عنوان شرط چهارم معرفت مطرح می کند. و در مقام مهم ترین نظریه پرداز انسجام گروی در توجیه معرفت، با ابداع اصط...

امروزه ، در بسیاری از رشته های فعالیتهای بشری مانند پزشکی ، مهندسی و مریریت سیستمهایی به وجود آمده است که در آنها ، اطلاعات و معرفت بشری به صورت الکترونیک ضبط می گردد . این سیستمها ، قادرند به همان گونه که یک فرد متخصص ، مانند پزشک از اطلاعات خود استفاده کرده و استدلال منطقی و نهایتاً نتیجه گیری می نماید ، از اطلاعات ضبطشده درون سیستم بهره گرفته ، استدلال منطقی و نتیجه گیری کند . در این مقاله ، ...

از ابتدای پیدایش تفکرعرفانی، تمایز معنی­داری میان انگاره­های فقها و عرفاوجود داشته است. بعضی فقها، دین را در شریعت محصور می­کنند اما گستره معنایی دین در نظر عرفا بیشتر است. نگرش متفاوت این دو، سبب جبهه­گیری­های دامنه­داری میان آن­ها شده است.                 نگارنده بر آن است تا با غور در آثار شیخ جام، مراتب معرفتی و مبانی نظری و عملی عرفان او را بررسی کند.