شهر مشهد از قدیم‏ الایام داراى اقتصادى متأثر از شرایط طبیعى منطقه (وجود خاک زراعى مناسب، معادن مختلف و غیره) و همچنین ناشى از اوضاع عمومى اقتصاد سیاسى کشور بوده است. «درقرن سوم هجرى به قول یعقوبى نوغان(هسته اولیه شهرمشهد) شهربزرگى بود که به تهیه و ساختن ظرفهاى سنگى شهرت داشت. وى نوغان را محل فروش فیروزه و سنگ مرمر سبز ذکر مى ‏کند که از کوه هاى اطراف استخراج مى ‏گردید» (لسترنج، 1376:...

بسیاری از کشورهای در حال توسعه جهان با پدیده ی تمرکز فضایی در رشد منطقه ای در گیرند. به این معنا که نه تنها منابع طبیعی به طور نامتوازن و نابرابر در سراسر کشور توزیع گردیده، بلکه فرایندهای توسعه ی اقتصادی، فرصت ها و زمینه هایی را فقط در درون نواحی خاص به وجود می آورند. شهرهای کوچک به عنوان یکی از عناصر مهم سیستم های منطقه ای در شکل دهی ثبات و تحقق اهداف کلی سیستم عمل می کند. شهرهای کوچک در تعام...

دشت مشهد به صورت دره ای با عرض متوسط 20 کیلومتر و راستای شمال غربی- جنوب شرقی بین دو رشته کوه کپه داغ و بینالود واقع شده و توسط سازندهای مختلف زمین شناسی احاطه شده است. این شرایط سبب ناهمگنی آبرفتهای شهر مشهد و حضور عدسی های ماسه ای در اعماق مختلف آن گردیده است. هر چند طی سالهای اخیر بطور متوسط سالانه 75 سانتیمتر افت سطح آب زیرزمینی در دشت مشهد رخ داده، اما با توجه به وجود چاه های جذبی جهت فاضل...

در دنیای امروز ابزارها و تکنیک­های برنامه­ریزی شهری پیشرفت بسیار زیادی داشته­اند؛ لذا، نظریه‌پردازان برنامه­ریزی شهری از مدل­های مختلفی جهت سنجش رشد و توسعه کلانشهرها استفاده می کنند. در پژوهش حاضر که از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد، محققین با استفاده از روش­های کمی تراکم جمعیت، اندازه متروپل، مدل آنتروپی و مدل هلدرن، با هدف شناخت الگوی توسعه فضایی کلانشهر مشهد، پرداخته­اند. نتایج به دست آمده نشا...

اهداف یکی از راه‌های مدیریت بهینه مواد زائد جامد، بازیافت آن است که دارای صرفه اقتصادی و فواید زیست‌محیطی درخور توجهی است. بدون اطلاع از میزان زباله و اجزای تشکیل‌دهنده آن، امکان برنامه‌ریزی دقیق و بهینه‌سازی سیستم مدیریت پسماند وجود ندارد. هدف از این تحقیق بررسی کمی، کیفی و پتانسیل بازیافت پسماندهای خشک شهری مناطق 13‌گانه شهر مشهد است.مواد و روش ها این مطالعه در طول سال 1391 به مدت 12 ماه در 1...

توزیع فضایی نامتعادل جمعیت، مهاجرت های بی رویه به سمت کلانشهرها و عدم تعادل در توزیع امکانات و فرصت های اقتصادی در سطح مناطق منجر به تمرکز روی ایده شهرهای میانی به عنوان یکی از رویکردهای موثر برنامه ریزی منطقه ای شده است. شهرهایی که می توانند در نظام شهری با توانایی جذب جمعیت و فعالیت از تمرکز جلوگیری نمایند و به تعادل در سطح منطقه کمک نمایند. هدف این تحقیق، بررسی و شناخت قابلیت ها، ویژگی ها ...

عدم تعادل و نابرابری­ در نظام­ سکونتگاهی و لزوم دستیابی به توسعه و تعادل منطقه ­ای باعث توجه روزافزون به شهرهای میانی بعنوان یکی از راهبردهای جهانی شده است. اگرچه در متون توسعه منطقه ­ای بر نقش شهرهای میانی بعنوان نوشدارویی در راستای دستیابی به توسعه متعادل منطقه­ ای تأکید شده است، اما ضرورت دارد تا نقش و عملکرد این شهرها مورد ارزیابی دقیق ­تری قرار گیرد. از این ­رو پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤ...

شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور و قطب جاذب جمعیت نواحی شرقی کشور نیازمند توسعه کالبدی و فضایی متناسب با رشد جمعیتی است و با توجه به کمبود زمین شهری و هزینه بر بودن توسعه افقی شهر، رویکرد فشرده سازی شهری، از طریق احیاء بافتهای فرسوده شهری و استفاده مجدد زمین در دستور کار برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در تحقیق حاضر منطقه نه شهرداری مشهد به عنوان یک نظام اجتماعی بررسی شد. این منطق...

الگوی حاصل از توزیع فضایی فعالیت‎های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می‎شود، بنا بر ماهیت پویا و متغیر شهرها، همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است، اما ناپایدارترین و نامطلوب‎ترین شکلی که شهرها تا کنون به خود دیده‎اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری است. شهر مشهد که شهر مورد مطالعه در این پژوهش انتخاب شده نیز از این مقوله مستثنا نیست. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که رشد افقی سریع و بی‎برنا...

شهر پدیدهای زنده و پویا در بستر زمان است که جسم آن، کالبد شهر و روح آن، شهروندان و تعاملات اجتماعی آن­ها می ­باشد. همین کنش ­های اجتماعی در بستر شهر باعث سرزندگی، حس تعلق به مکان و هویت می­ گردد و یکی از با اهمیت­ ترین بسترهای حیات شهری، مسیرهای پیاده محلات شهری هستند. در پژوهش حاضر هدف تحقیق شناخت پتانسیل­ ها و محدودیت­ های کیفیت پیاده روی محله چهنو منطقه 6 مشهد و ارائه راهکارها و سیاست­ هایی ...