حدیث «إقرؤا القران بألحان العرب» حدیث معروفی است که در حوزه تلاوت قرآن و مباحث فقهی، همواره مورد توجه عالمان قرائت و فقها و محدثین بوده است و هر گروه متناسب با مشرب عقیدتی فقهی خود، سعی در نفی یا اثبات آن داشته‌اند. در این مقاله ابتدا منابع و اسناد این روایت، چه از طرق شیعه و چه اهل سنت، مورد نقد و بررسی قرار گرفته و سپس با بهره‌گیری از کنکاش‌های لغوی و مطالعات تاریخی، نشان داده شده است که در ع...

در مقاله حاضر کوشش شده پس از بررسی لغوی و اصطلاحی سکوت، اثر آن را در تشکیل اعمال حقوقی مورد بررسی قرار گیرد. لذا ابتدائاً به توضیحاتی اجمالی در مورد اعمال حقوقی و اقسام آن و موارد مورد اختلاف مصداقی آنان پرداخته و همچنین با نگاهی گذرا به حقوق خارجی و داخلی از جمله بررسی منابع فقهی به ویژه فقه امامیه که آبشخور و بنیان حقوق و قانون مدنی کشورمان می‌باشد و با تحلیل نظرات فقهای پیشین و معاصر به بیان ...

شعر خاقانی به دلیل برخورداری از تجربیات پرافت و خیز و جسورانه شاعر در دوران و محیط زندگی، شیوه فکری ومهارت در بهره­مندی از علوم و افکار متعدد، نمونه شاخصی برای بررسی خط سیر فکری و  عقلانی شاعر است. او از دانش­ها و فنون گوناگون  در  لایه­های درونی (محور عمودی و افقی ) اشعارش بهره می­برد، به نحوی که در بررسی های بینامتنی می­توان اشعارش را در دو سطح مفهومی و لغوی بررسی نمود و تاثیر کتب مقدس، داستا...

«پروانگی» منصبی برجسته در تشکیلات سلجوقیان روم (حک: 707 ـ 473 ق) بود که تنها در این دولت، جایگاه والایی یافت و برای مدتی توانست فراتر از اقتدار همه مناصب دستگاه حکومتی ظاهر شود. شرایط حاکم بر دیوان‌سالاری سلجوقیان روم سبب شده بود تا پیچیدگی‌ها و درآمیختگی‌های بسیاری از حیث وظایف و اختیارات پروانگی با سایر مناصب پدید آید؛ به همین سبب پژوهش معتنابه درباره وظایف و اختیارات پروانگی کمتر صورت پذیرفت...

معجم العین خلیل بن أحمد فراهیدی(100 ـ 170 ه. ق) از منابع لغوی مهم دوره­های نخستین اسلامی است. بررسی چگونگی استنادات و استشهادات این کتاب به­ویژه استشهادات شعری بسیار مهم است. هدف از این پژوهش ارزیابی این منبع برای استفاده از  آن در فهم متون، به­ویژه متون نخستین دینی است. بررسی آماری ـ تحلیلی این پژوهش بیانگر آن است که فراهیدی در گردآوری این کتاب و شرح کلمات آن، از انواع استشهادات قرآنی، شعری، ح...

به نظر اجماع اهل‏سنت سوره اللیل به سبب انفاق ابوبکر در مکه نازل شده است؛ اما روایات تفاسیر شیعی ماجرای انفاق ابودحداح در مدینه را ذیل آیات این سوره می‏آورد. در این مجال عدم قطعیت مکّی بودن سوره اللیل پس از بررسی روایات ترتیب نزول و خصائص سور مکّی و مدنی گزارش می‏شود و با تدقیق در منابع رجالی و تاریخی درمی یابیم که ابودحداح با ثابت بن دحداح متفاوت است. ابودحداح می‏تواند با توجه به شواهدی همچون شعر...

یکی از شاخص­‌های انقلابی ماندن، حساسیت در برابر دشمن است که لازمه آن شناخت دشمن و انتخاب نحوه برخورد مناسب با وی می‌­باشد. از سوی دیگر تحلیل قرآنی چگونگی حساسیت با توجه به صحت، جامعیت و جهان‌ شمولی آیات، برای ارائه نظریه بومی اسلامی در حوزه برخورد با دشمن ضروری است. پژوهش حاضر برای رسیدن به این هدف با گردآوری، طبقه­‌بندی و تحلیل آیات با کمک منابع کتابخانه­‌ای حدیثی، تفسیری و تاریخی به دنبال یاف...

این مقاله با عنوان نقد ترجمه های معاصر قرآن کریم، مطالعه موردی سوره نبأ را با هدف تلاش برای تبیین مفاهیم صحیح قرآنی از زبان مبدأ به زبان مقصد به قدر طاقت بشری و تأثیر مثبت آن برمخاطبان قرآنی با استفاده از روش کتابخانه ای و منابع لغوی و تفسیری به ترجمه دقیق تر و مناسب تر آن همت گماشته است. شیوه کار در این پژوهش به این صورت است که با روش توصیفی- تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به روش فیش‌نگاری و با هدف...

این رساله به منظور ارائه ملاکها و ضوابطی که بتوان بوسیله آن تفسیر صحیح و مقبول را شناخته ، صحت و بطلان تفاسیر موجود را محک زد و نیز به جهت دست یابی به اصول و روشهایی که مفسر را به فهم هر چه بهتر آیات یاری دهد تنظیم شده است . در بخش اول رساله معانی لغوی و اصطلاحی تفسیر ، اهمیت و ضرورت علم تفسیر ، فرق تفسیر و تأویل و تفسیر به رأی بررسی شده است در بخش دوم علوم مورد نیاز برای تفسیر تبیین گردیده ا...