جبران خلیل جبران و سهراب سپهری، دو ادیب برخاسته از دو فرهنگ متفاوت عربی و ایرانی بودند که در شرایط و محیط هایی مختلف با یکدیگر پرورش یافتند. این دو ادیب به رغم تفاوت های بسیار و برخورداری از ویژگی های روحی و روانی غیریکسان، مشترکات بسیاری نیز داشته اند که قابل تأمّل و بررسی دقیق است. از جنبه های مشترک بین آن ها می-توان به موارد ذیل اشاره کرد: گرایش به مکتب رمانتیسم، طبیعت گرایی، تأثیرپذیری از آی...

به کار گیری اسطوره در شعر شاعران عرب سابقة طولانی دارد، اما شاعران معاصر با اثر پذیری از ادبیات غرب، اسطوره ها را به شیوه ای متفاوت و در قالب هایی نو به کار گرفتند و از آن در تعبیر از مقاصد و اغراض گوناگون بهره بردند. عیسی مسیح (ع)، در شعر معاصر عرب کارکردی نمادین دارد. این شخصیت در شعر خلیل حاوی، با اسطوره در می آمیزد و چهره ای اسطوره­ای می یابد. حاوی در پی شرایط نابهنجارِ سرزمین عرب، در آرزوی ...

سندباد یکی از شخصیت های مهم «هزار و یک شب» است که در شعر معاصر عربی، فراخور تجربه های متعدد آن شاعران، چهره های گوناگونی پیدا کرده است. از جمله شاعرانی که در شعر خود توجه ویژه ای به این شخصیت اسطوره­ای نشان داده اند خلیل حاوی (1919 -1982م) شاعر معاصر لبنان، و بدرشاکرالسیاب (1926 – 1964م) شاعر معاصر عراقند؛ آنان سعی کرده­اند با بازآفرینی این شخصیت اسطوره­ای به صورت نمادین و غیر مستقیم، به ابراز ...

جبران خلیل جبران (1883-1931م) از بزرگ‏ترین نویسندگان و شاعران معاصر عرب - در آثار خویش در پیِ راه‏هایی برای نجات بشر است. تأکید بر توجّه به روح درونی و لزوم ارتباط با آن در بیش‏تر آثار او دیده می‏شود. حکایت «شیطان» هم، اگرچه ساده به نظر می‏رسد و پیچیدگیِ داستان‏سرایی نو را ندارد، ولی بیان نمادین آن‏ سبب می‏شود جذّاب و دل‏نشین باشد. نویسندگان این مقاله با استفاده از نقد اسطوره‏شناختی یونگ، در پی آشک...

نو شدن هرگز به معنی انکار قدیم و میراث گذشته نیست. هر امر جدیدی بر شالوده بنا می شود. شعر جدید تنها به معنی شکستن قالبتها و بهم ریختن معیارهای ادبی گذشتگان نیست؛ بلکه مضمون و موضوع جدید نیز می خواهد. از طرفی مضمون جدید، بیان نو می خواهد و این با تقلید صرف از گذشتگان همخوانی ندارد. موضوعاتی چون آزادی، مبارزه، عدالت خواهی، بیداری و ... از موضوعات ادب جدید است؛ در حالیکه موضوعات شعر گذشته بیشتر مد...

چکیده روایت یکی از جهانی های بشری است و تقریبأ در تمام جلوه های فرهنگ بشر دیده می شود. به کارگیری شعر روایی با هدف بیان دغدغه های انسانی، اجتماعی، یکی از وجوه مشترک میان نیمایوشیج و خلیل مطران در شعر معاصر فارسی و عربی است. معضلاتی همچون فقر، جهل، کم رنگ شدن ارزش های معنوی و رواج فساد در جامعه، روح بلند این دو شاعر را به خشم و درد آورد و آن دو را بر آن داشت تا قلم خود را در خدمت بیداری و هوشیا...

در فایل اصل مقاله موجود است

چکیده یکی از نمودهای وحدت اندیشۀ بشر، اساطیر و مفاهیم اسطوره­ای است که به دلیل ترکیب شدن بن مایه های آن با ناخودآگاه جمعی، در نزد شاعرانی که دارای نگرش های فلسفی، اجتماعی یا فکری و فرهنگی خاصّی هستند،  نمود بیشتری دارد. در واقع اسطوره در نزد این شاعران، پدیده­ای اجتماعی با زبان سمبولیک است که به شکل یک نظام فرهنگی جهان شمول درآمده است. خلیل حاوی و احمد شاملو از جمله این شاعران هستند که حجم وسیعی...

بعد از اعتراض شدید مردم ایران به انحصار تنباکوی ایران به وسیله شرکت انگلیسی تالبوت و لغو امتیاز یاد شده در سال 1892م/1309ق، تنباکوی ایران به توسط دو شرکت خارجی خریداری و به خارج از کشور صادر می گشت. بخش عمده تنباکوی ایران توسط «کمپانی انحصار ادخال تنباکو در خاک عثمانی» به کشور عثمانی صادر می شد. در سال 1894 میلادی/1312 قمری دولت ایران انحصار صادرات تنباکو به مصر را به یک تبعه این کشور به نام خل...

چکیده جبران خلیل جبران از جمله شخصیّت­های ادبی جهان عـرب است کـه از اندیشــه­های غـرب، ایده­های زیادی کسب کرده است. فردریک نیچۀ آلمانی یکی از آن گزینه­هاست که جبران از وی تأثیر پـذیرفتـه و بـازتـاب این تأثیـرپذیری در آثـارش نمود یـافته است. عنـاصری همچون: آزادی­خواهی، اعتقاد به بازگشت جاودانه، قدرت­طلبی و اَبَر انسان و نگاه متفاوت و نقّادانه به دین و مسیحیّت از جمله نقاط مشترک و گاه متأثّرانۀ جبران ا...