معنویت در حوزه ادیان سنتی، به دلیل پیوستگی و تعامل بسیار با دین داری، به یک مفهوم مستقل و دارای ویژگی ها، پیامدها، آسیب شناسی و خاستگاه مخصوص به خود تبدیل نشده است، اما امروزه بر اثر فرایند سکولاریزاسیون و کاسته شدن جایگاه دین، به معنویت سکولار توجه بسیاری می شود. بخشی از این توجه، مرهون تأثیرگذاری فوق العاده معنویت بر فرد و جامعه و حوزه های کار، تعلیم و تربیت و سلامت است. در چنین شرایطی، بر ما...

مولانا در اشعار غنایی مثنوی که حاصل تعامل سازنده و دوجانبه بنده با معبود است پارامترهایی در معرفت و وصال حق دخیل می داند. نغمه های عارفانه­ی این اثر سترگ، حاصل قلبی سرشار از عشق و معرفت به خالق است. برای متحلی شدن به این درجه از محبت، ساز و کارهایی در مثنوی منعکس شده است. اولین ابزار لازم، عقل و برهان است؛ البته نه هر عقلی با هر کیفیتی. مولوی یکی از مهمترین کارکردهای عقل را فهم باورهای دینی و ر...

معنویت مفهومی بسیار گسترده است که هر کس با توجه با اعتقادات، باورها و ارزش های شخصی، تفسیری متفاوت از دیگری از آن بعمل می آورد. برخی ریشه ای دین محور برای معنویت قائلند و برخی دیگر معتقدند که معنویت ارتباطی با دین رسمی نداشته و بسیار گسترده تر از آن است. این امر مساله سنجش معنویت را تحت الشعاع قرار داده و بر مشکلات فرا روی سنجش معنویت افزوده است. با این وجود، مدیریت معنویت در محیط های کاری در و...

معنویت اکولوژیک به مفهوم باز‌شناختن حقیقت الهی در نظام طبیعت است. شاعر سبز، پس از دریافت ادراکات حسی از طبیعت، به وصف تقدس پدیده‌های آن با در‌نظر داشتن رویکرد قدسی و عرفانی در اشعار خود می‌پردازد. در میان عناصر و پدیده‌های طبیعت، "آب" یکی از پرکاربرد‌ترین عناصر در میان سروده‌های ادبی محسوب‌می‌شود. جایگاه محوری این عنصر ارزشمند، کاربرد خداباورانه اکولوژیک در اشعار طبیعت‌گرا/بوم‌گرا را به‌ خود اخ...

در این مقاله، کتاب درآمدی بر تصوف، طریق باطنی اسلام اثر اریک ژئوفروی معرفی، تحلیل، و نقد شده است. نسخۀ موردبررسی ترجمۀ انگلیسیِ راجر گائتانی از اصل فرانسوی آن است. ژئوفروی در این اثر معنویت باطنی اسلام را تبیین کرده است. او تصوف را از زوایای مختلف بررسی و ریشه‌های عرفان اسلامی را تا عصر حاضر بازنگری کرده و موردمداقه قرار داده است. نویسندۀ این کتاب تصوف را به‌منزلة ذره‌بینی به‌کار برده و معنویت ...

در شریعت اسلام، طهارت به دو بخش ظاهر و باطن تقسیم شده است. در دانش عرفان نیز که طریقت و حقیقت دین را دربرگرفته است، این دو وجه از اهمیت ویژه­ای برخوردار است؛ هرچند بر وجه باطنی آن تأکید بیشتری شده است. در نزد عارفان مسلمان، طهارت ظاهری مقدمه ی طهارت باطنی است. طهارت نیز شرط دریافت فیوضات الاهی است که موجب رهایی انسان از وابستگی به کثرات و سبب نزدیکی او به افق وحدت، در عالم درون و برون می­شود. ا...