این نوشتار دربارۀ ضرورت به کارگیری همۀ حواس در ادراک محیط و لزوم تقویت این نوع ادراک در روند آموزش معماری است.  دنیای مدرن، به دلیل طبیعتش، تأکیدی بیش از اندازه بر بینایی دارد و دیگر حواس را تضعیف کرده است. یکی از نتایج این تأکیدْ طراحی محیط هایی است که چیزی برای از نزدیک تجربه کردن ندارند و مخاطب را دور از خود نگه می دارند. در زمانۀ کنونی همۀ معیارهای مطلوبیت محیط در«خوب دیده شدن» خلاصه می شود....

الف: بنیاد ایده و عقیده انسانِ سنتّی وحدت است و مبنای اندیشه انسان مدرن تجزیه. در این وحدت تمامی اجزا و ابعاد عالم با هم و به ویژه با انسان مرتبط اند و یا به روایت افلاطون در رساله تیمایوس، عالم و انسان خویش یکدیگرند. از جمله مصادیق این وحدت، بالاخص در تاریخ معماری سنتّی، نسبت میان انسان، جهان، و معبد به عنوان خانه خدا است. ب: در جهان بینی سنتّ محوری که اصل تناظر یا همانندی عالم و آدم (جهان و انسان...

رشد سریع جمعیت و عدم توجه به طبیعت منجر به مصرف بیش از حد سوخت های فسیلی و درنتیجه خسارت های جبران ناپذیری به محیط زیست می شود. این موضوع به قدری اهمیت داشته که در معماری رویکردهای نوینی همچون معماری سبز ایجاد شده است. تلاش در جهت طراحی خانه های سبز با بهره گیری از انرژی های پاک و فضاهای طبیعی در آن، از راهکارهای این رویکرد است که موجب کاهش معضلات زیست محیطی می شود. از سوی دیگر بستر محیط زیست د...

چکیدهخانه فضای بلافصل مرتبط با زندگی آدمی است. فضایی که از آن تاثیر می‌گیرد و بدان تاثیر می‌گذارد. این فضا در پیوند با مفهومی پیچیده یعنی خانواده به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی و جزء لاینفک خانه‌ی ایرانی- اسلامی معنا می‌یابد. پیوند میان خانه، خانواده و زندگی جاری در آن، می‌تواند مفهومی ماندگار و جاودانه برای ساکنان خانه خلق کند. در جامعه‌ی امروز، به علت پیچیدگی‌های اجتماعی پدید آمده و رسوخ اند...

به ضعف گراییدن فضاهای شهری مدرن در ایران‌ طرد تقریبی این ساحت از زندگی جمعی را، از حیط? نظریه‌پردازی معمارانه به دنبال داشته است. در مقاله? حاضر، نویسندگان با شناسایی گرایش‌های اصلی در نظریه پردازی های مزبور، به شناسایی مولفه‌های اجتماعی و جامعه‌شناختی آن‌ها پرداخته و سپس، با مرور تحولات اخیر در حوز? جامعه شناسی تاریخی، امکان به‌کارگیری آن را در تشخیص دلائل و زمینه‌های تضعیف فضاهای شهری مدرن در...

نگاهی تحلیلی به ادبیات معماری مدرن نشان می دهد که جبرنگری در ابعاد مختلف به خصوص رابطه فرم و عملکرد برخواسته از تعریفی محدود از انسان و نیازهای انسانی است. این پژوهش با بهره گیری از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای با روش تحلیلی- استنتاجی و با هدف واکاوی مفهوم عملکرد در مقابل شعار فرم تابع عملکرد است؛ مطرح می شود و مسأله مورد بحث این است که مفهوم عملکرد چه نسبتی با نیاز سنجی انسان دارد؟ این مقاله ب...

امروزه نقش فضای معماری در انتقال مفهومِ قداستِ مکان کم­رنگ و منقطع است. در این بحث به تحلیل این انقطاع پرداخته‌ شده است. روش تحلیل این پژوهش به مباحث هرمنوتیکِ مدرن وابسته است که بر نقش مخاطب در فهم و آفرینش معنا تأکیددارند. در این راستا پس از دسته‌بندی انواع بناهای مقدس با توجه به اراده خداوندی یا میل استعلایی بشر، در مسیر تحلیل فهم انسانی از مکان مقدس، از مفهوم «مکالمه» استفاده شده است که از مفا...

انسانی که موجودی نظام مند، مدنی الطبع و خلاق فضای زیست است جهت رشد و توسعه در مسیر تعالی، به الگوی سکونتی نیاز دارد. معماری سکونتگاه محله‌ای امروزی و به اصطلاح مدرن تحت تأثیر مؤلفه‌های کالبدی معماری و شهرسازی و اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی غربی قرار گرفته و زمینه‌ی ضعف در تعلق، دلبستگی و پیوند فرد با محیط زندگی را به وجود آورده‌اند. الگوی تشکیل‌دهنده‌ی سکونتگاههای محله ای همواره متناسب با فرهنگ...

بحران انرژی و ضرورت صرفه‌جویی در مصرف آن، لزوم تجدیدنظر در نحوه ساخت و ساز را به یکی از ارکان اصلی برنامه‌ریزی و طراحی کشور تبدیل نموده است. این مسئله به‌خصوص در روستاها که همواره از منابع کمتری نسبت به شهرها برخوردار بوده‌اند، حیاتی‌تر است. پایین‌ بودن سطح زندگی در روستا، نبود تخصص، دور بودن از امکانات شهری، مشکل دسترسی، مشکلات معیشتی و امثال آن از عواملی هستند که لزوم توجه به صرفه‌جویی انرژی ...

توجه به کیفیت محیطی و نگرانی‌های مرتبط با آن از شاخصه‌های اصلی زندگی مدرن و معاصر امروزی به‌ویژه در نواحی روستایی است. تحقق کیفیت محیطی در نواحی روستایی نیز مستلزم تبعیت از معماری کیفیت محیطی در برنامه‌ریزی روستایی است. در این میان تعیین اولویت‌ها و رتبه‌بندی جنبه‌های این معماری (از نگاه مردم و کارشناسان محلی) در فرآیند برنامه‌ریزی روستایی اهمیت بسیاری دارد. این مقاله بر محوریت دو سؤال معماری ک...