بناهای مذهبی از دوران پیش‌ازتاریخ تا زمان حاضر نقش مهمی در تشکیل عناصر ساختاری شهرها، سکونتگاه­ها و حتی روستاها ایفا نموده­اند. به‌طوری‌که کاوش­های باستان­شناسی و شواهد موجودِ تاریخی نشان می­دهند؛ معابد و اماکن مذهبی در دوره­های قبل از اسلام همواره یکی از مراکز کانونی تجمع مردم برای انجام مراسم آیینی بوده­اند. استان اصفهان یکی از مناطق مهم تاریخی کشور در تمامی ادوار آنست که بناهای بسیاری در آن ه...

کرانه‌های خلیج فارس از آغازین سال‌های دورۀ ساسانی شاهد حضور فرمانروایان مقتدر آن سلسله و اقدامات عمرانی ایشان بوده است. پادشاهان ساسانی، با پی ریختن شهرها و توسعه بخشیدن مراکز جمعیتی در کرانه‌های خلیج فارس، از یک سو حاکمیت خویش را بر آن مناطق تثبیت کردند و از سوی دیگر سنگری دفاعی در برابر دست­اندازی مهاجمان فراهم ‌آوردند. علاوه بر گزارش‌هایی که در متون تاریخی قبل از اسلام و قرون اولیۀ اسلامی من...

پزوهشهای فلسفی تاریخ با رویکرد معرفتی به دوشاخه فلسفه نظری یا جوهری تاریخ و فلسفه تحلیلی یا انتقادی تاریخ تقسیم می شود.فلسفه نظری تاریخ الگویی از فلسفه مضاف به واقعیت هااست که درآن روند کلی تاریخ مطالعه می شود.پژوهش حاضر از سنخ پژوهشهای مربوط به مطالعات فلسفه نظری با رویکرد قرآنی است.بحث قانون مندی تاریخ و ماهیت وچیستی آن ازدیدگاه قرآن و بیان ویژگی های قانون تاریخی با رویکرد قرآنی موضوع این پای...

کاربست روشهای زبان شناسی کاربردی در مطالعات تاریخی می تواند راه گشای بسیاری از مسائل مطرح در این حوزه باشد. این میان، گاه توجه به کنشهای زبانی جامعه، شناسایی «بافت» یک رویداد، و استخراج گفتمانهای تولید شده در آن آگاهیهای تاریخی نوینی پدید می آورد. بر این اساس، در مطالعۀ پیش رو با کاربست نگاه گفتمانی و بهره گیری از روش توصیفی فرکلاف و نظریۀ آوای متعارض باختین کوشش می کنیم روشی نوین در مطالعات مت...

امروزه صنعت گردشگری(tourism industry)، یکی از مهمترین منابع در آمد ملی ودر عین حال از عوامل موثردر تبادلات فرهنگی بین کشورهامحسوب می شود. ازاین رو بسیاری از کشورها در رقابتی نزدیک وفشرده در پی افزایش بیش از پیش منافع و عواید خود از این فعالیت هستند. کشور ما نیز با قدمت چندین هزار ساله ومنابع فراوان وغنی جذب گردشگر(tourism)، می توانددر این رقابت جهانی، فعالانه شرکت نموده واز این منبع سرشار، سهمی...

به­رغم وسعت چشمگیرسیستان و شرایط تمدن­ساز دلتای هیرمند، اطلاعات اندکی از تمدن های کهن این سرزمیندر دست است. اگرچه محوطه­های غنی و کم­نظیر شهر سوخته، دهانه­غلامان و کوه خواجههریک اطلاعات ارزشمندی از پیش­از­تاریخ و دوران تاریخی ایران را در اختیار می گذارند،تاکنون محوطه­ای که بتوان از آن در مطالعات باستان شناسانه دوران اسلامی سیستانبهره گرفت، شناسایی و معرفی نشده است. به این دلیل، در پژوهش حاضر سع...

موضوع پژوهش حاضر، مطالعه و بررسی چگونگی واگذاری امتیاز بهره برداری از جنگل های شمال ایران به شرکت کوسیس تئوفیلاکتوس روسیه تزاری و همچنین پیامدها و تأثیرات آن بر وضعیت جنگل های مورد بهره برداری است. در این تحقیق، برای اولین بار با نگاهی تاریخی، موضوع بهره برداری و تخریب جنگل ها توسط شرکت های خارجی بررسی شده است که در حقیقت گامی در جهت گسترش مطالعات میان رشته ای در حوزه مطالعات تاریخ و منابع طبیع...

در عصر امویان مراکز علمی وادبی فعال دوگونه بود:1- مراکزی که پیش از اسلام توسط اقوامی چون یونانیان‘ایرانیان و سریانیان درسرزمینهای همچون مصر ‘ ایران و شهرهای نصیبین و رها تأسیس شده بود وغالبأ به علوم عقلی و پزشکی می پرداخت . این مراکز در دوران اسلامی نیز تا سالها همچنان فعال بود وبدون هرگونه اتکایی به دستگاه خلافت اسلامی به رونق علمی وتحقیقات خود ادامه داد. 2- مراکزی که در اثر تلاشهای مسلمانان د...

ایدئولوژی‌ها و فرایندهای اقتصادی و سیاسی شکل گرفته در طول تاریخ همواره تأثیر مستقیمی بر فرم‌های اجتماعی – فضایی جامعه از جمله در سکونتگاه‌های شهری داشته است. بر همین مبنا، اقتصاد سیاسی شهر بدنبال بررسی رابطه این تحولات تاریخی با فرایندها و ساختارهای تبعی آن در فضای شهری است. اهمیت این مطالعات بدانجا رسیده است که برخی از جغرافیدانان، مطالعه اقتصاد سیاسی جوامع را در کانون مطالعات خود قرار داده‌ان...

ادبیات عرفانی قسمتی از میراث منظوم و منثور فارسی است که تحت تأثیر معنوی عرفان اسلامی در تاریخ و تمدن اسلامی به‌وجود آمده و یکی از موضوعات پژوهشی مورد علاقه مستشرقان بوده است؛ تحقیقات و مطالعاتی که عموماً بر مبنای روش‌های مطالعاتی غربی تدوین شده و روش‌هایی که عمدتاً برون‌دینی بوده‌اند. از این‌رو نتایج مطالعات مستشرقان در این عرصه غالباً با نتایج مطالعات مسلمانان متفاوتند؛ چراکه پژوهشگران مسلمان برخ...