طرح دیدگاه های قرآنی و دانشهای قرآنی اسماعیلیه با استفاده از متون اصلی این فرقه و بررسی آرای ایشان در باب تأویل، مَثَل و ممثول است. نویسنده، پس از اشاره گذرا به عوامل دشمنی با اسماعیلیه، نتایج پژوهش در افکار و باورهای قرآنی باطنیان را برشمرده و سپس به دلیل نام گذاری قرآن، نزول قرآن، اعجاز قرآن، تحریف قرآن و نسخ از نگاه اسماعیلیان پرداخته است. اسماعیلیه، با تحلیل عقلی، ماهیّت وحی را تبیین می کنند و...

این مقاله کوشیده است تا با رویکردی تفسیری ـ ‌روایی، برداشت‌های تفسیری علامه ‌طباطبایی درباره لوح محفوظ و موارد مرتبط با آن مانند خزائن الهی و برخی از وی‍ژگی‌های لوح محفوظ مانند اتصاف آن به حکیم بودن را مورد بررسی قرار دهد. به شهادت آیات و روایات، محفوظ بودن لوح، به‌معنای مصونیت حقیقت ماورایی قرآن از دستبرد و مسّ و شهود نامحرمان درگاه الهی است و به‌معنای محفوظ بودن آن از تغییر نیست. همچنین صفت «ح...

چکیده بعد از رحلت پیامبر (ص)، جریان های فکری و کلامی متعدد و معارض با یکدیگر که بیشتر، از اهل سنت بودند، پدیدار شدند که در هر یک از آن ها، برای تبیین اندیشه ها، علاوه بر قرآن، به روایات نبوی (ص) استناد می شد. در اثنای این تکاپوها، برخی آیات، دچار تحریف معنوی شدند و روایات نیز دست خوش تحریف لفظی و تبیین ناصواب (تحریف معنوی) و یا گرفتار وضع شدند. اهل بیت (ع) در مواجهه با چنین روایاتی که د...

رساله از دو فصل تشکیل شده است. فصل اول بررسی و انطباق سیره حضرت موسی(ع) در قرآن و تورات است. در هر بخش از زندگی این پیامبر الهی ابتدا آیات قرآنی مربوطه با ترجمه و شرح مختصری از تفسیرالمیزان و سپس عبارات تورات و در نهایت تطبیق بین آیات قرآنی و عبارت تورات به عمل آمده است. در بررسی سعی شده است روایات تفسیری موجود از دو کتاب نورالثقلین از کتب شیعه و درالمنثور از اهل سنت مورد توجه قرار گیرد.در فصل ...

عنوان این رساله بررسی آماری و تطبیقی نظارت همگانی در قرآن و متون مزدایی است. امر به معروف و نهی از منکر یا نظارت همگانی در حقیقت به منزله¬ی یک پوشش امن اجتماعی برای محافظت از انسان است.رساله¬ی حاضر تحقیق جامعی است که موضوع "امر به معروف و نهی از منکر" را به صورت آماری و تطبیقی از دیدگاه آیات قرآن و کتاب مقدس زردشتیان، (اوستا) و گزیده¬ای از متون مزدایی (مینوی خرد، ارداویرافنامه، دینکرد) مورد برر...

چکیده مسئله جمع وتدوین، نسخ وتحریف از جمله مسائل بحث برانگیز ومورد اختلاف در میان دانشمندان علوم قرآنی بوده وهست. پژوهش حاضر با عنوان بررسی تطبیقی نظریه ی نسخ، جمع و تدوین و تحریف از منظر علامه طباطبایی; و آیت الله خویی; به بررسی مقایسه ای ونقد آراء آن دو بزرگوار در سه حوزه نسخ، جمع وتدوین وتحریف پرداخته است. بیشترین اختلاف نظر علامه طباطبایی; وآیت الله خویی; در زمینه جمع وتدوین است. آیت الله...

به تصریح بسیاری از آیات قرآن و یافته‌های جامعه‌شناسی، دینداری در برابر انحرافات اجتماعی مصونیت ایجاد می‌کند و زمینه کاهش آنها را فراهم می‌آورد؛ اما پرسش این است که با این ویژگی دینداری، چرا بخشی از دینداران، اهل کج‌رفتاری نیز هستند؟ چرا بعضی مواقع دینداری نه‌تنها مصونیت ایجاد نمی‌کند که به گسترش انحرافات و مسائل اجتماعی با اشکالی جدید می‌انجامد؟ بنابراین، هدف، تبیین این مسئله با مراجعه ...

یکی از مباحث مهم در حوزه علوم قرآنی و تفسیر، مسئله «مبانی یا اصول تفسیر» است. مبانی تفسیر که همان باورها و اصول پذیرفته شده و مسلّم نزد مفسّر است، در فرایند تفسیر وی، ایفای نقش می کند و پذیرش یا عدم پذیرش آنها، سبب رویکرد خاص در تفسیر می گردد. از آنجا که مبانی مفسران متفاوت است، لذا اختلاف در تفسیر پدید می آید. از امام محمدباقر (علیه السلام) روایات فراوانی در حوزه تفسیر آیات قرآن و علوم قرآنی باق...